جنگ ۱۲روزه و تحول آقازاده‌ها؛ رحیم‌صفوی: به‌رسمیت شناختن اسرائیل را به راه‌حل دوکشوری مشروط کنیم

یورونیوز: «فایننشال‌تایمز» طی گزارشی به تفاوت دیدگاه برخی آقازاده‌های جمهوری اسلامی نسبت به پدرانشان در مورد رابطه ایران و جهان پرداخته است. بنابر این گزارش، در مرکز دیدگاه این نسل، جلوگیری از درگیری آینده ایران با اسرائیل و آمریکا در گرو تعدیل اصول ایدئولوژیک سختگیرانه جمهوری اسلامی در رابطه با این دو است.

روزنامه بریتانیایی «فایننشال‌تایمز» طی این گزارش در گفتگو با حمزه رحیم‌صفوی، استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و پسر یحیی رحیم‌صفوی، فرمانده کل پیشین سپاه پاسداران و مشاور ارشد علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و فائزه هاشمی، دختر اکبر هاشمی رفسنجانی به تفاوت دیدگاه این نسل در مورد رابطه ایران با جهان، نسبت به پدرانشان پرداخته است.

به گزارش «فایننشال‌تایمز»، مواضع حمزه رحیم‌صفوی که اخیرا در رسانه‌های داخل ایران بازتاب گسترده‌ای داشته است، بازتاب‌دهنده بحث گسترده‌تری است که پس از جنگ ۱۲ روزه نه تنها در افکار عمومی، بلکه در محافل سیاسی درون نظام نیز در جریان است. به‌طوری‌ که بسیاری از هواداران عملگرایی خواستار تغییرات گسترده هستند.

در مرکزیت دیدگاه این افراد، جلوگیری از درگیری آینده ایران با اسرائیل و آمریکا در گرو تعدیل اصول ایدئولوژیک سختگیرانه نظام در دشمنی با این دو است.

حمزه رحیم صفوی به «فایننشال‌تایمز» گفت: «ایران باید تصمیم بگیرد که می‌خواهد نیرویی باشد که امنیت منطقه و جهان را به چالش می‌کشد یا از آن حمایت می‌کند.»

او با اشاره به سیاست پکن گفت که چین «همزمان با انتقاد از آمریکا و اتخاذ دیدگاه‌های تجدید‌نظرطلبانه، همچنان در چارچوب‌های به‌رسمیت‌ شناخته‌شده بین‌المللی عمل می‌کند.»

فائزه هاشمی نیز خواستار احیای روابط دیپلماتیک با آمریکا است. او به «فایننشال‌تایمز» گفت: «به نظر من در وهله اول باید روابط دیپلماتیک خود با آمریکا را احیا کنیم، سپس درباره اختلافات مذاکره کنیم و مثل هر کشور دیگری منافع ملی خود را دنبال کنیم.»

خانم هاشمی افزود: «در حالت ایده‌آل، ایران باید به سوی یک نظام سکولار حرکت کند. اما حتی اگر چنین هدفی در شرایط فعلی دست‌نیافتنی است، باز هم باید گام‌های معناداری به سوی تغییرات بنیادین برداشت.»

اما یکی از جنجالی‌ترین نظرات این است که ایران باید آماده حمایت از راه‌حل دوکشوری برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطینیان باشد. چنین موضعی، دست‌کم به صورت نظری می‌تواند راه را به روی به‌رسمیت شناختن اسرائیل بگشاید.

حمزه رحیم‌صفوی گفت: «اگر من تصمیم‌گیر بودم، به طرح مورد حمایت عربستان سعودی یعنی مشروط کردن به‌رسمیت شناختن اسرائیل به پذیرش راه‌حل دوکشوری بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ می‌پیوستم.»

او افزود: «اسرائیل هرگز راه‌حل دوکشوری را نمی‌پذیرد، اما ایران با این کار نشان می‌دهد که قصد برهم زدن نظم بین‌المللی را ندارد.»

آقای صفوی با تاکید بر وفاداری به جمهوری اسلامی و بر این که نظر شخصی خود را بیان می‌کند، گفت: «ایران در کوتاه‌مدت نمی‌تواند اسرائیل را به رسمیت بشناسد، چون این مساله بخشی از هویت جمهوری اسلامی است. اما در بلند‌مدت کسی نمی‌داند که چه پیش می‌آید.»

او افزود: «به رسمیت شناختن اسرائیل تحت رهبری علی خامنه‌ای محال است.»

به باور آقای رحیم‌صفوی، حمایت ایران از نیروهای نیابتی در خاورمیانه چون حزب‌الله، اگرچه «به خودی خود اشتباه نیست» اما به چالشی در روابط ایران و کشورهای سنی‌مذهب منطقه تبدیل شده است.

او گفت: «این موضوع وقتی مشکل‌ساز شد که کشورهای عربی آن را به چشم سلطه شیعی دیدند. ایران برای این که نشان دهد هدف این نیروها مهار اسرائیل است، نه تهدید منافع مشترک باید با کشورهای منطقه وارد گفتگو شود.»

با این حال، به‌رغم طرح این دیدگاه‌های تا حدودی متعارض با خط مشی سنتی نظام، هیچ‌نشانی از این که رهبر ۸۶ ساله جمهوری اسلامی یا فرماندهان سپاه پاسداران حتی آماده پذیرش چنین نظراتی باشند، در دست نیست.

یک تحلیل‌گر اصلاح‌طلب با اشاره به این که چشم‌انداز سیاسی نظام خود را برای دوره جانشینی علی خامنه‌ای آماده می‌کند، گفت: «همه جنگ قدرت در ایران برای آن روز است و سیاستمداران از هم‌اکنون صف کشیده‌اند. این پیشنهادها برای امروز نیست، برای فرداست.»

فائزه هاشمی گفت: «اکثریت جامعه می‌خواهند ایران به یک کشور عادی تبدیل شود که در نظم جهانی ادغام شده است.»

او افزود که بسیاری از افراد درون حاکمیت، از اصلاح‌طلب تا اصول‌گرا و حتی برخی تندروها در محافل خصوصی با او هم‌نظرند و گفت: «آن‌ها همین دیدگاه‌ها را ابراز می‌کنند، حتی اگر علنا جرات بیان آن را نداشته باشند.»