«چرا سلطنت در ایران قابل احیا نیست»

سی‌تی اگزمینر - ژیلا عندلیب - عضو جامعه ایرانیان آمریکایی – کانتیکت

برای جوامع ایرانی-آمریکایی اینجا در کانتیکت، جایی که بسیاری از ایرانیان زندگی و کار می‌کنند، مبارزه برای دموکراسی در ایران هرگز دور از ذهن نیست. خانواده‌ها در اینجا خاطره عزیزان از دست رفته خود را، چه در دوران شاه و چه در دوران روحانیون، با خود حمل می‌کنند. 


آن‌ها بهتر از هر کسی می‌دانند که مبارزه ایران برای آزادی و حقوق دموکراتیک، با ثبات جهانی و ارزش‌هایی که در آمریکا به آن پایبند هستیم، گره خورده است. آنچه در ایران اتفاق می‌افتد، نه فقط برای ایرانیان، بلکه برای تمام کسانی که به حقوق بشر و عدالت اهمیت می‌دهند، مهم است.

در مباحث امروز درباره ایران، یک خیال خطرناک دائماً تکرار می‌شود. این ایده که مردم ایران ممکن است به نوعی بازگشت به سلطنت را بپذیرند. رضا پهلوی، پسر شاه فقید، در پایتخت‌های غربی تلاش می‌کند تا سیاستمداران را متقاعد کند که او جایگزین طبیعی جمهوری اسلامی است. اما تاریخ و تجربه زیسته، چیز دیگری می‌گوید.

رد قاطع سلطنت در سال ۱۳۵۷
مردم ایران در سال ۱۳۵۷ با قاطعیت سلطنت را رد کردند. هیچ چیز تغییر نکرده که آن‌ها را به آن دوران نوستالژیک کند. فروپاشی سلطنت یک اتفاق تاریخی نبود. این نتیجه مستقیم دهه‌ها سرکوب، سانسور، فساد و خیانت رژیمی بود که وعده مدرنیته می‌داد، اما استبداد به بار آورد.

یکی از بزرگ‌ترین تناقض‌های تاریخ معاصر ایران این است که محمدرضا شاه، که به اصطلاح یک مدرنیزه کننده بود، در واقع یکی از قوی‌ترین حامیان دستگاه روحانیت ایران بود. در حالی که او مخالفان سکولار را با کارایی بی‌رحمانه‌ای در هم می‌کوبید، و زندان‌ها را از ناسیونالیست‌ها، لیبرال‌ها و روشنفکران پر می‌کرد، به مساجد آزادی عمل می‌داد. به روحانیون اجازه داده شد که شبکه‌ها و منبرهای خود را حفظ کنند. شاه آن‌ها را تقویت کرد زیرا خطری برای تخت او نبودند. تا اینکه البته، خطری شدند.

خلاء سیاسی و جایگزینی خمینی
در همان زمان، شاه زندگی عمومی را خفه کرد. روزنامه‌ها و کتاب‌ها سانسور شدند. نویسندگان ساکت شدند. اپوزیسیون سیاسی ممنوع شد. در سال ۱۳۵۴ او یک گام فراتر رفت و تمام احزاب سیاسی را منحل و آن‌ها را با یک حزب دولتی واحد به نام رستاخیز جایگزین کرد. عضویت در آن اختیاری نبود. به شهروندان گفته شد که به آن بپیوندند یا کشور را ترک کنند. به این ترتیب، شاه خلائی ایجاد کرد که روحانیون خمینی کاملاً آماده پر کردن آن بودند.

خمینی نقطه مقابل شاه نبود. او جانشین طبیعی او بود. وقتی تمام جریان‌های سیاسی به جز مساجد را از بین ببرید، راه را برای آخوندها هموار می‌کنید.

ادامه سیاست‌های گذشته در پلتفرم فعلی
امروز، رضا پهلوی اصرار دارد که بازگشت او اشتباهات پدرش را جبران خواهد کرد. با این حال، نگاهی دقیق به پلتفرم اخیراً منتشر شده او، به جای یک گسست واقعی، تداوم‌های نگران‌کننده‌ای را نشان می‌دهد. 

همانطور که در کتاب "پلتفرم رضا پهلوی: نقشه‌ای برای حکومت نئوفاشیستی" (منتشر شده توسط شبکه محققان ایرانی آزاد) نشان داده شده، گفتمان او به سوی استبداد لباس اصلاحات را به تن کرده است. بلاغت او بر نظم و انضباط تأکید دارد، اما درباره نهادهای دموکراتیک حرف چندانی نمی‌زند. زبان او مملو از ناسیونالیسم مبهم و خالی از تضمین‌های مشخص است.

مطالعه دیگری با عنوان "پشت تاج و تخت: نقد مستند نقش سیاسی رضا پهلوی" نشان می‌دهد که مداخلات او بیشتر در جهت تحکیم نفوذ شخصی بوده تا ساختن آلترناتیوهای دموکراتیک. سابقه او فرصت‌طلبی و ناتوانی نگران‌کننده‌ای را در فاصله گرفتن از نوستالژی سلطنت‌طلبانه یا شبکه‌های امتیازی که به ارث برده، آشکار می‌کند. برای کسی که ادعای نمایندگی دموکراسی را دارد، نتوانسته است یک چشم‌انداز را که شامل پاسخگویی، کثرت‌گرایی یا نظارت بر قدرت باشد، به وضوح بیان کند.

مردم ایران فراموش‌کار نیستند
ایرانیان دچار فراموشی تاریخی نیستند. سلطنت به عنوان رژیم شکنجه‌گاه‌های ساواک، اجبار رستاخیز، شاعران خاموش و روشنفکران تبعیدی به یاد آورده می‌شود. این ایده که ملت، پس از تحمل چهار دهه تئوکراسی، به خود پاداش می‌دهد و دوباره تسلیم یک تخت موروثی می‌شود، توهین‌آمیز است. هیچ جمهوری مدرنی با میل خود به سلطنت بازنمی‌گردد.

حامیان رضا پهلوی دوست دارند شکست‌های جمهوری اسلامی را به عنوان دلیلی بر بهتر بودن شاه در مقایسه با آن، ذکر کنند. اما این یک انتخاب غلط است. شکست یک دیکتاتوری، بازگشت دیکتاتوری دیگر را توجیه نمی‌کند. ایرانیان برای سرکوب آلترناتیوهای سکولار و دموکراتیک توسط شاه، هزینه سنگینی پرداخت کرده‌اند. آن‌ها قرار نیست اجازه دهند تاریخ تکرار شود.

راه پیش رو: دموکراسی حقیقی
آنچه ایران نیاز دارد، و آنچه ایرانیان مدت‌هاست خواستار آن هستند، یک دموکراسی حقیقی است. این به معنای نمایندگان منتخب، پاسخگویی، آزادی بیان، برابری برای زنان و حکومتی است که انتخاب شده، نه به ارث رسیده است. این‌ها ایده‌آل‌های انتزاعی نیستند. این‌ها همان اصولی هستند که ایرانیان در سال ۱۳۵۷ برای آن در خیابان‌ها تظاهرات کردند. این‌ها همان اصولی هستند که آن‌ها امروز نیز برای آن جان خود را به خطر می‌اندازند.

سلطنت پهلوی شکست خورد چون نتوانست به مردمش اعتماد کند. جمهوری اسلامی نیز به همین دلیل شکست خورده است. مسیر پیش رو نمی‌تواند یک قمار دیگر بر سر استبداد باشد، چه در لباس روحانیت و چه در یونیفرم سلطنتی. راه پیش رو خود مردم هستند، که توانمند و دارای حاکمیت باشند.

پیام روشن برای حکومت‌های غربی
دولت‌های غربی که با رضا پهلوی معاشقه می‌کنند باید توجه داشته باشند. نوستالژی، سیاست نیست. سلطنت، دموکراسی نیست. مشروعیت از تبار نمی‌آید، بلکه از صندوق رأی می‌آید. حمایت از یک حاکم غیرمنتخب دیگر، فقط به مبارزه مردم ایران برای آزادی خیانت می‌کند.

مردم ایران شایسته چیزی بهتر از پادشاهان بازیافتی هستند. آن‌ها شایسته جمهوری‌ای هستند که در سال ۱۳۵۷ خواستار آن بودند، اما جمهوری‌ای که بر پایه حقوق باشد، نه سرکوب. پیام روشن است. نه به دیکتاتوری. نه به سلطنت. نه به تئوکراسی. آری به دموکراسی.

انقلابی که دهه‌ها پیش آغاز شد هنوز به پایان نرسیده است. جهت آن غیرقابل انکار است. آینده ایران زیر یک تاج نوشته نخواهد شد. آینده ایران با دستان مردمش نوشته خواهد شد.
رأی دهید
دیدگاه خوانندگان
۲۵
فاطی کماندو - قرچک، ایران

اخه عن دلیب ........: خیانت رژیمی بود که وعده مدرنیته می‌داد؟ خوب اخه اگه پادشاهان پهلوی نبودن که الان خود ........که هیچ تا هفت جد کثیف قبلیتم باید بورقه رو کله کثیفتون میگذاشتین و انگشتتونم میگذازشتین چاک لوپتون حرف میزدین، واقعا که حیف اون حق رائ که پادشاه ما به افراد نا لایق و نمک نشناسی مثل تو انگل داد امثال تو عن دلیب فقط به درد اخوند میخورید و بس. خدایش ایرانین یو کی فکر کنم حال میکنین که تو اعصاب برین و کاربران رو حرس بدین ها مگه نه. 😂 اگر خودتونم خوب میدونید این چرندیات ارزش خوندن نداره.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۹:۱۰
۳۵
IranAzad2023 - وین ، اتریش

زنیکه پفیوز ،این مزخرفات چی هست نوشتی از طرف مردم ایران ؟ یاد بگیر یدوروغ از طرف ملت ایران ....نخور ..مزدوران وطن فروشی امثال تو حق ندارید با اسم مردم ایران تجارت کنید . شما باید دهان کثیف تون رو آب بکشید چپ های خائن ، بی شرف های بی هویت ...پهلوی و خاندان بزرگ پهلوی چوبی در .........تو و اجداد وطن فروش و خائن تون فرو کرده که تا قرن‌ها احساسش خواهید کرد این درد رو و این درد یست که بابت تمام خیانت های امثال شما بی وطن های هوایی که دل در گرو کمونیست و شوروی داده بودید . متأسفانه ایرانی خیانتکار این روز کم نداریم در قالب نویسنده و روزنامه نگار و فعال حقوق بشر که عمدتا باند میگیرند تا علیه مبارزات حقیقی مردم ایران اقدام کنند . تف به شرافت نداشته تون که اینقدر با دروغ بافی حتی خواسته واقعی ملت ایران را میخواهید به محاق ببرید و هیچ چیزی جز منافع شخصی و باندی و حزبی براتون مهم نیست ولی مردم کف خیابان شعور ‌و درک سیاسی شون از گوساله های مزدوری امثال تو به مراتب بالاتر است .‌پاینده باد ایران و درود بر #خاندان_ایرانساز_پهلوی
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۹:۲۵
۶۳
طلوع ازادی - لوس آنجلس ، ایالات متحده امریکا

این ...هر وقت نظام اسقاطی سلسله باجناق بازان کم می‌آورد خودرا موظف به ترمیم زخمهای این هزار پدران میکند این پدر چلغوز از همان رشته انسان نماهای چپول و نان به نرخ روز بخور است که فرزند خودرا نیز میفروشد برای یک تکه نان، این دیو سیستان زمانیکه در بنیاد ایمان در لوس آنجلس برنامه های خودرا ترتیب میدهند بیشتر برای خودنمایی و فرستادن ویدیو به امنیتی ها در ایران کار میکنند که ما در اینجا فعال و پشتیبان شما مادر صلواتیان هستیم. خود بخوان از این حدیث مجمل.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۰۹:۲۵
۵۰
tabatabayi - آلمان، آلمان

این زنک بی همه چیز بی وطن، وابسته به مجاهدین جلق و فرقه رجوی است و نوشته های او هیچ اعتباری ندارد. حتی با یک گوگل سرچ ساده خواهید دید که سر او در ماتحت چه کسانی فرو رفته است
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۰:۰۹
۶۴
چلیپا - جزایر سلیمان، جزایر سلیمان

آقای بدون کارت امایش و فراری .برو سایت بقلدستی. افغانیان یوکی دات کام.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۰:۳۳
۳۷
آنتیکور - بروکسل، بلژیک
بنظرم کسانی که خارج از ایران برای خود زندگی و کار ساختن نباید دخالتی در نوع حکومت فردای ایران داشته باشن این مردم داخل ایران هستن که با هزاران مشکل زندگی میکنن اونها باید تصمیم گیرنده اصلی باشن پس ایرانیان آمریکا خفه شن
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۱:۳۳
۴۹
chi begam ke nagoftanesh - در ماموریت، نورد
اخه ژیلا خانم تو اگه واقعا به دموکراسی معتقد بودی . حداقل میتونستی بگی فارغ از نوع حکومت چه پادشاهی و چه جمهوری ، اصل کار ساختار دموکراسی در حکومت موجود مهم هست. مگه هلند اسپانیا و انگلیس و غیرو پادشاهی نیستند؟؟؟؟؟؟ برای همین من میگم که تو عقده‌ داری و مغزت پر از پهن هست. برو خودتو خر کن. برام بنیاد هم درست کردی بیسواد مغرض
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۳:۲۸
۵۷
مهدی52 - روتردام، هلند
در یک کلام مردم به کدام گروه و حزب که به ایران و ایرانی خیانت نکرده باشد اطمینان کنند؟. به اسلامیون ؟ به مجاهدین ؟ به حزب توده ؟ به چریکهای فدائی خلق ؟ به جبهه ملی ؟ به نهضت آزادی ؟ شما بگید کدام یک از این احزاب بجز بدبختی و گرفتاری بر ایران ایرانی قدمی هم برداشته اند ؟ ما مردم نه میبخشیم و نه فراموش میکنیم ، حالا از این سوراخ و اون سوراخ قصه ببافید و هفت من یه غاز درست کنید.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۳:۴۹
۲۵
راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
مقاله بسیار جالبی بود. مسلم است ...های سطل پرست از شعور و شرافت بدور هستند. یکی از این ازگل ها پاسخی به صحبت‌های این خانم نداد. فقط فحش دادند و منهم چون می‌دانم این پهلوی پرستها فقط این زبان را می‌فهمند جوابشان راذاذم
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۴:۵۱
۶۵
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان
1:ژیلا عندلیب! واقعاً اگه یه مجاهد خلق این حرفای بی‌ربط رو نزنه، کی بزنه؟! توی سیمای آزادی ژست می‌گیری و عربده می‌کشی که «سر مار در تهرانه»… خب خانوم روشنفکر قلابی! حالا چرا وقتی توی بوق و کرنا به آمریکا التماس می‌کنی سر مار رو بزنن، اسمش میشه «شجاعت»، ولی وقتی رضا پهلوی همینو بگه، میشه «خیانت»؟! واقعاً این تناقض رو با چی پر می‌کنی؟ با اشک تمساح یا با همون نون و کباب امپریالیست که تو واشنگتن بالا می‌کشی؟!. همیشه همون قصه تکراری: «هر چی خواهر رجوی گفت حقیقت داشت»! کدوم خواهر؟ همون که تو خیابون‌های تهران مستشار آمریکایی رو می‌زد، کیف ابزار نظامی می‌دزدید، تحویل حزب توده می‌داد که بعدش روس‌ها ازش مفت و مجانی استفاده کنن؟! همون خواهرِ قهرمانِ دوزاری؟! راستی توی سلیطه، خودت وسط آمریکا چیکار می‌کنی؟! همون تو بودی که از نگهبان بلیت‌فروشی تا سرباز بیچاره دم در رو ترور می‌کردی به جرم «نوکری امپریالیسم». حالا همون امپریالیسم شد سفره رنگین برات؟! لقمه لقمه نون کباب یانکی رو بالا می‌کشی و قیافه ضدآمریکا می‌گیری؟! این دیگه از پری بلنده هم گذشته! مجاهدین شدن مطرب ۵۷: هم ریا، هم وقاحت، هم توهم.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۵:۵۴
۶۵
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان
2:این دیگه از پری بلنده هم گذشته! مجاهدین شدن مطرب ۵۷: هم ریا، هم وقاحت، هم توهم. طرف وسط دل امپریالیسم نشسته، همون چیزی رو بلغور می‌کنه که رضا پهلوی میگه، بعد میگه «نه، من مبارزم، من فرق دارم»! بابا جان! رضا پهلوی اگه رفته آمریکا، حداقل معلومه چرا: جاش اونجاست، فکرش می‌خوره به دل امپریالیست‌ها، . ولی توی بوزینه اونجا چیکار می‌کنی؟! نه اصالت داری، نه مشروعیت، نه گذشته‌ات پاکه. فقط یه موجود مستأصل و بی‌اعتبار که هر جا باد دم تکون میدی.
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۵:۵۴
۲۵
فاطی کماندو - قرچک، ایران
....بمیر بابا .......
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۶:۲۲
۲۵
فاطی کماندو - قرچک، ایران
ای غلام بچه کی میری لا دست طالبان دباره لباس دخترونه تن کنن و ......
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۶:۲۴
۲۵
راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
همه که مثل تو سایبری و اطلاعاتی نیستند که دوره تکمیلی را... گذرانده باشد. 🤣🤣🤣 برو خواهر داداش کافر همه را به کیش خود پندارد. بتاز حاجی یک روز دوران شماها تمام می‌شود. چهارتا پیرمرد بذبخت را دست انداختی فکر کردی تو .... را کسی باور می‌کند. فقط یکی که شناسنامه اش اسم غلط داره اینقدر نامبلوس است که افغان بودن را فحش می‌داند چون ... بزرگ شده. تو با آخوندا بده بسون داری فکر میکنی همه خودت ...
‌سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ - ۱۹:۲۰
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.
  • +246پرچم شیر و خورشید ایران بر فراز سکوی نخست المپیاد جهانی به اهتزاز درآمد!
  • +179رضا امیرخانی، نویسنده مورد علاقه علی خامنه‌ای در سقوط پاراگلایدار دچار ضربه مغزی شد
  • +131برنامه جنجالی مهران غفوریان و سیامک انصاری به دلیل «توهین به نمادهای کهن و تاریخی ایران»، توقیف شد!
  • +123ترامپ مهاجران سومالیایی را «زباله» خواند و گفت «برگردند مملکت خودشان را درست کنند»
  • +120ضربه آیت‌الله سیستانی به ساختار دینی-امنیتی حکومت خامنه‌ای با یک فتوای یک جمله‌ای
  • +119مهدی پرپنچی : خامنه‌ای درست می‌گوید که اسرائیل و آمریکا دست‌خالی برگشتند
  • +113درگیری شدید بین مردم و پلیس در پیست موتورسواری شیراز - ماموران عقب نشستند
  • +104انتشار دومین سری از ویدیوهای حمله اسرائیل به اتاق های فرماندهی سپاه در جنگ ۱۲ روزه
  • +88همسر سقاب اصفهانی، معاون جدید رئیس‌جمهور در سانحه رانندگی درگذشت+ ویدیو
  • +87دو فلسطینی «در حال تسلیم» به ضرب گلوله سربازان اسرائیل کشته شدند + ویدیو