بازنشر اظهارات خامنه‌ای همزمان با نشست شانگهای: تمام ابعاد توافق با چین عملیاتی شود

ایران اینترنشنال: همزمان با سفر مسعود پزشکیان به چین برای شرکت در نشست سران سازمان شانگهای، حساب کاربری علی خامنه‌ای خواهان عملیاتی شدن تمام ابعاد توافق راهبردی با چین شد؛ قراردادی محرمانه که رهبر جمهوری‌اسلامی شخصا آن را دنبال و علی لاریجانی، دبیر فعلی شورای عالی امنیت ملی را مامور پیگیری آن کرد.

حساب خامنه‌ای در شبکه ایکس، یکشنبه نهم شهریور با اشاره به اینکه ایران و چین هر دو «قدرت تحول‌آفرینی» منطقه‌ای و جهانی دارند، بخشی از اظهارات او درباره چین را منتشر کرد و نوشت: «عملیاتی‌کردن تمامی ابعاد توافق راهبردی، این راه را هموار می‌کند.»

صبح یکشنبه پزشکیان تهران را به مقصد چین ترک کرد. او چهار روز، برای شرکت در اجلاس شانگهای، در چین خواهد بود.

برنامه سفر پزشکیان به طور رسمی دیدار با شی جین پینگ رهبر چین، ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه و سایر روسای جمهور و نخست‌وزیران عضو سازمان شانگهای اعلام شده است.

هفتم فروردین ۱۴۰۰، در آخرین ماه‌های دوران ریاست جمهوری حسن روحانی، محمدجواد ظریف، قرارداد ۲۵ ساله با چین، موسوم به «برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های مشترک ایران و چین» را امضا کرد.

اولین بار در سال ۱۳۹۴ چند روز پیش از برجام، رییس‌جمهوری چین در سفرش به تهران، پس از دیدار با خامنه‌ای اعلام کرد که برای یک همکاری راهبردی ۲۵ در ابعاد مختلف توافقی میان رهبران دو کشور حاصل شده است.

در سال ۱۳۹۸، لاریجانی که در آن زمان ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت، اعلام کرد جمهوری‌ اسلامی یک برنامه همکاری ۲۵ ساله با چین تدوین کرده است.

تیر ۱۳۹۹، غلامرضا مصباحی‌مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ضمن یک گفت‌وگو با روزنامه ایران، فاش کرد سند همکاری ۲۵ ساله زمانی شکل گرفت که رهبر جمهوری اسلامی «پیام خاصی و فرد خاصی را به چین فرستاد و با رییس‌ جمهوری چین گفت‌وگو کرد». بعدها روشن شد آن فرد خاص، علی لاریجانی بوده است.

همان زمان مجیدرضا حریری، رییس اتاق بازرگانی ایران و چین، نیز در یک گفت‌وگو اعلام کرد خامنه‌ای برای انعقاد این قرارداد، لاریجانی را به همراه حسین آقامحمدی مشاور اقتصادی‌ خود را برای کار روی این توافق‌نامه به چین فرستاده بود.

در مهر ماه ۱۴۰۰، روزنامه فرهیختگان، اعلام کرد لاریجانی به عنوان مجری توافقنامه ۲۵ ساله ایران و چین، پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم از سمت خود استعفا کرده است تا پیگیری فرآیندهای مربوط به این قرارداد ۲۵ ساله به تیم دولت و محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی سپرده شود.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در دولت رئیسی اعلام کرد اجرای این قرارداد از تاریخ ۲۴ دی ماه ۱۴۰۰ آغاز شده است.
واکنش محتاطانه چین به درگیری جمهوری اسلامی و اسرائیل
روزنامه جروزالم پست ۱۲ مرداد به نقل از پژوهشگران چینی گزارش داد «رژیم آیت‌الله» در ایران در آستانه فروپاشی قرار دارد و دیگر با منافع راهبردی پکن در منطقه هم‌راستا نیست.

جروزالم پست در گزارش خود نوشت حمله نظامی اسرائیل و آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی و درگیری مستقیم میان ایران و اسرائیل، چالشی جدی برای سیاست بی‌طرفانه چین به وجود آورده است. این تحولات موجب شد پکن ضمن ادامه حمایت از پروژه‌های زیرساختی در ایران، روابط خود با اسرائیل را نیز در حوزه‌های فناوری پیشرفته، نوآوری و علم تقویت کند.

از طرف دیگر، درگیری نظامی میان اسرائیل و جمهوری اسلامی شکاف میان مواضع بلندپروازانه پکن و توان واقعی آن برای تاثیرگذاری بر تحولات خاورمیانه را آشکار کرد.

چین که بزرگترین خریدار نفت تحریمی جمهوری اسلامی است و روابط دوجانبه را «شراکت راهبردی جامع» توصیف می‌کند، در برابر حملات اسرائیل به ایران تنها به صدور بیانیه‌های محکومیت اکتفا کرد.