چگونه شرکتهای هواپیمایی بار مسافران را به منبع درآمد میلیاردی تبدیل کردهاند
رأی دهید
لورن الکساندر ۲۴ ساله که برای تعطیلات آخر هفته از بوستون به تورنتو سفر کرده است این هزینهها را «مضحک» توصیف میکند و به بیبیسی میگوید: «انگار آدم را فریب میدهند. بلیت را میخری و فکر میکنی ارزان تمام شده است، اما بعد باید ۲۰۰ دلار اضافه [برای بردن یک چمدان] پرداخت کنی.»
او برای پرهیز از این هزینه، فقط با یک کولهپشتی کوچک بهعنوان بار دستی سفر کرده است.
آمار نیز این موضوع را تایید میکند. طبق گزارش وزارت حملونقل آمریکا، خطوط هوایی این کشور در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۷.۲۷ میلیارد دلار از محل دریافت هزینه بابت بار تحویلی درآمد کسب کردهاند که نسبت به ۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ و ۵.۷۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ افزایش داشته است.
این روند پدیدهای جدید نیست. جی سورنسن، تحلیلگر هوانوردی در شرکت مشاوره آیدیاورکس (IdeaWorks) میگوید آغاز این رویه به سال ۲۰۰۶ بازمیگردد، وقتی شرکت هواپیمایی بریتانیایی فلایبی (FlyBe) برای نخستین بار شروع به دریافت هزینه برای بار تحویلی کرد. این شرکت ابتدا بابت بار از پیش رزروشده ۲ پوند و در صورتی که از پیش پرداخت نشده بود ۴ پوند دریافت میکرد. سایر شرکتهای هواپیمایی کمهزینه نیز بهسرعت همین مسیر را در پیش گرفتند و شرکتهای بزرگ نیز برای امکان رقابت با در پروازهای کوتاهمدت این رویه را اتخاذ کردند.
در آمریکا، شرکت آمریکن ایرلاینز در سال ۲۰۰۸ نخستین شرکت بود که برای اولین چمدان تحویلی در پروازهای داخلی ۱۵ دلار دریافت میکرد.
این روند بازار چمدان را دگرگون کرده است. کریستی گلن، مدیرعامل شرکت بریتانیایی تولید چمدان انتلر (Antler) میگوید تقاضا برای چمدانهای کوچک قابلحمل در کابین بهشدت افزایش پیدا کرده است.
کاربران رسانههای اجتماعی نیز از این روند بهرهبرداری میکنند. چلسی دیکنسون، خبرنگار سفر که با ترفندهای بستن چمدان به شهرت رسیده است و اکنون نزدیک به یک میلیون دنبالکننده در تیکتاک دارد، میگوید ویدیوهای درباره بررسی چمدانهای سازگار با محدودیتهای ابعاد بار دستی بسیار بیشتر از راهنماهای مفصل سفرش دیده میشوند.
بنا بر اعلام انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (IATA)، درآمد شرکتهای هواپیمایی از خدمات جانبیــ از بار گرفته تا انتخاب صندلی، دسترسی به سالن فرودگاه، غذا، نوشیدنی و اینترنت وایفایــ در سال جاری به ۱۴۵ میلیارد دلار خواهد رسید، که نسبت به ۱۳۷ میلیارد دلار در سال گذشته افزایش داشته و معادل ۱۴ درصد از کل درآمد صنعت هوانوردی است.
اما همه از این وضعیت راضی نیستند. در ماه دسامبر، مجلس سنای آمریکا مدیران شرکتهای هواپیمایی را بابت این هزینههای مبهم به چالش کشید. یکی از سناتورهای دموکرات این هزینهها را «بیمعنی» خواند و خواستار نظارت دولت فدرال و وضع جریمه احتمالی شد.
در اروپا، برخی شرکتهای هوایی حتی یک قدم فراتر رفتهاند و نه تنها برای چمدان تحویلی بلکه برای بار دستی داخل کابین نیز هزینه دریافت میکنند. برای نمونه، شرکت رایانایر فقط اجازه حمل رایگان کیف کوچکی را میدهد که زیر صندلی جا شود. هزینه حمل چمدانی که در محفظه بالای صندلی قرار گیرد، از ۶ پوند شروع میشود.
این موضوع باعث نارضایتی سازمان مصرفکنندگان اروپایی (BEUC) شده است. این نهاد ماه گذشته شکایتی به کمیسیون اروپا ارائه داد. این نهاد به حکم دادگاه عدالت اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۴ استناد میکند که طبق آن «حمل بار دستی نمیتواند مشمول هزینه اضافی شود، مشروط بر اینکه از نظر وزن و ابعاد معقول باشد و با الزامهای امنیتی مطابقت داشته باشد».
با این حال، تعریف «معقول» همچنان مبهم است و به تفسیر رسمی نیاز دارد.
با وجود این، برخی خطوط هوایی رویکردی متفاوت دارند. شرکت هندی ایندیگو (IndiGo) بهطور کلی بابت بار تحویلی هزینهای دریافت نمیکند.
پیتر ایبرس، مدیرعامل این شرکت، میگوید: «کل فلسفه ما متفاوت است. نمیخواهیم صفهای طولانی و بحثهای بیپایان در گیتها درباره وزن بار داشته باشیم. ما هیچکدام از اینها را نداریم. هواپیماهای ما در ۳۵ دقیقه برای پرواز بعدی آماده میشوند.
