گسترش دسته‌های عزاداری در ایران؛ دسته‌های عزاداری «امام صادق» در شهرهای ایران به خیابان‌ها رفتند

ایران اینترنشنال: دسته‌های عزاداری در برخی از شهرهای ایران به‌مناسبت سالروز مرگ امام شیعیان، پنج‌شنبه چهارم اردیبهشت ماه هم زمان با ۲۵ ماه قمری شوال، به خیابان‌ها رفتند. گسترش دسته‌های عزاداری در ایران، به جز ایام محرم، از نیمه دوم دهه هفتاد شدت گرفته است.

خبرگزاری‌های داخلی تصاویری از برگزاری دسته‌های سینه‌زنی به‌مناسبت سالروز مرگ امام ششم شیعیان در برخی از شهرها از جمله تهران، قم، مشهد، نوشهر، بجنورد و اراک منتشر کردند.

خبرگزاری‌هایی نظیر مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی که عموما چنین اخباری را پوشش می‌دهند، اطلاعات چندانی درباره برگزاری چنین دسته‌هایی تا پیش از سال ۱۴۰۱ ندارند. به نظر می‌رسد این مراسم مانند دسته‌روی در ایام موسوم به «فاطمیه» از ابداعات دوران معاصر است.

از سال ۱۳۷۸، دسته‌روی در سالروز مرگ دختر پیامبر اسلام، موسوم به «فاطمیه» در ایران رواج یافت.

آغازگر این مراسم حسین وحید خراسانی، از مراجع تقلید شیعه ساکن قم، بود. اگرچه برخی وبلاگ‌های حامی برگزاری این مراسم، تاریخچه آن را به صدها سال قبل نسبت می‌دهند، اما شواهدی از برگزاری چنین مراسمی تا پیش از دهه هفتاد در دست نیست.

درباره دسته‌روی در سالروز مرگ امام ششم شیعیان، تقریبا هیچ منبعی حتی در سال‌های دهه ۹۰ نیز برگزاری آن به طور گسترده را تایید نمی‌کند.

اکنون پس از رواج دسته‌روی در «ایام فاطمیه»، در سالروز مرگ امام ششم و هشتم شیعیان، دسته‌روی در برخی شهرها رواج یافته است.
حسین وحید خراسانی در مراسم دسته‌روی سال ۱۴۰۴ به مناسبت مرگ امام ششم شیعیان، او یکی از بنیانگذاران دسته‌روی‌های جدید در دهه هفتاد استچه کسی شهادت دختر پیامبر را وارد تقویم کرد
تا پیش از آغاز به کار دولت اصلاحات در سال ۱۳۷۶، اصولا در تقویم رسمی جمهوری اسلامی چیزی با عنوان «شهادت» دختر پیامبر اسلامی وجود نداشت؛ بلکه دوره‌هایی به عنوان زمان تقریبی «وفات» او در تقویم قرار گرفته بود.

در سال ۱۳۷۸ رسما روز سوم ماه قمری جمادی‌الثانی با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست محمد خاتمی تعطیل رسمی اعلام و از سال ۱۳۷۹ اجرایی شد. به این ترتیب از آن سال به بعد مراسم سوگواری از روز ۱۳ ماه قمری جمادی الاول شروع و تا روزهای پس از سوم ماه قمری جمادی الثانی ادامه داشت و «ایام فاطمیه» نامیده شد.

از سوی دیگر، بر اساس نقل قول منابع نزدیک به حوزه‌های علمیه، از جمله وب‌سایتی موسوم به «شبکه اجتهاد»، دسته‌روی در «ایام فاطمیه» از سال ۱۳۷۸ از زمانی آغاز شد که وحید خراسانی و جواد تبریزی، دو تن از مراجع شیعیان، پای برهنه به خیابان رفتند و دسته‌روی به این مناسبت را آغاز کردند.

از سال ۱۴۰۱ و پس از پایان دوره شیوع کرونا، که مناسبت‌های مذهبی سنتی نظیر عزاداری‌های محرم را نیز تحت تاثیر قرار داده بود، تعداد اخبار درباره راه‌اندازی دسته‌‌های عزاداری در سالروز مرگ سایر امامان شیعه به طرز تصاعدی افزایش یافته است.

امسال و در ادامه این روند، به طرز بی سابقه‌ای، تصاویر و اخباری از برگزاری «دسته سینه‌زنی عزاداری امام صادق» منتشر شده است.