مغز از یک سنی به بعد ناگهان پیر میشود؛ آغاز روند پیری زودتر از چیزی است که فکرش را میکنید
رأی دهید
این پژوهش که نتایج آن در مجله علمی «پیانایاس» منتشر شده است، مبتنی بر تحلیل دادههای تصویربرداری مغزی بیش از ۱۹ هزار و ۳۰۰ فرد بین ۱۸ تا ۹۰ سال است.
محققان در توضیح نتایج این پژوهش مینویسند: «شبکههای مغزی در طول عمر نهتنها دچار ناپایداری میشوند، بلکه این تغییرات روندی غیرخطی دارد و از حدود دهه چهارم زندگی، نشانههای ثابتی از پیری مغز ظاهر میشوند.» به گفته آنها مغز انسان در حدود ۴۴ سالگی با روند سریع پیری مواجه میشود و در حدود ۶۷ سالگی این روند شدت بیشتری پیدا میکند، ولی در نهایت در حدود ۹۰ سالگی، روند پیری به ثبات میرسد.
کمبود انرژی در سلولهای مغزی پس از ۴۰ سالگی
پیشتر برخی تحقیقات نشان داده بودند که روند پیر شدن ممکن است به کاهش انرژی مورد نیاز برای انتقال پیامهای عصبی در مغز مربوط باشد. یافتههای تازه حاکی از آن است که این افت انرژی از حدود چهل سالگی آغاز میشود و احتمالا با مقاومت نسبت به انسولین در ارتباط است.
پس از این سن، سلولهای مغزی همچنان به فعالیت ادامه میدهند، اما برای تنظیم قند خون، به میزان بیشتری انسولین نیاز دارند.
پروفسور موجیکا پارودی، سرپرست اصلی این پژوهش و استاد دانشگاه استونی بروک در این باره میگوید: «به همین دلیل، تامین سوخت جایگزین در این دوره حساس میتواند به بهبود عملکرد مغز کمک کند.»این سوخت ممکن است از طریق کتونها که در این مطالعه به عنوان یک عامل محافظتی بالقوه معرفی شدهاند، تامین شود. دانشگاه استونی بروک میگوید که کتونها نوعی سوخت مغزی هستند که نورونها میتوانند بدون نیاز به انسولین آنها را مصرف کنند.
امیدواری به درمان آلزایمر
در یکی از آزمایشهایی که در همین مطالعه انجام شده، پژوهشگران اثر کتونها را در مقایسه با گلوکز بررسی کردهاند. نتایج نشان میدهد که کتونها موفق شدهاند شبکههای مغزی در حال تخریب را تثبیت کنند. این یافتهها میتواند زمینهساز رویکردهای جدیدی برای جلوگیری از کاهش توان شناختی ناشی از افزایش سن و همچنین بیماریهای تخریبکننده سلولهای مغزی مانند آلزایمر باشد.
بوتوند آنتال، پژوهشگر ارشد این تحقیق میگوید: «این یک تغییر اساسی در رویکرد ما نسبت به پیشگیری از پیری مغز است. بهجای اینکه منتظر بمانیم تا علائم اختلال شناختی ظاهر شوند میتوانیم افراد در معرض خطر را از طریق نشانگرهای عصبی-متابولیک شناسایی کرده و در همان دوره حساس وارد عمل شویم.»
