اروپا خود را برای جنگ آماده میکند
رأی دهید
نشانههایی در سرتاسر اروپا وجود دارد که نشان میدهد قاره اروپا خود را برای سناریوهای غیرقابل تصور آماده میکند.
کشور لیتوانی قصد دارد پلهای مواصلاتی خود به سمت روسیه را مینگذاری کند تا در صورت تلاش تانکهای کرملین برای عبور، آنها را منفجر کند.
کشتیهای ناتو نیز در نزدیکی دریای بالتیک، فعالانه «ناوگان در سایه» یا به اصطلاح «ناوگان اشباح» روسیه را زیر نظر دارند؛ چرا که خرابکاری و قطع کابلهای ارتباطی بستر دریا به آنها نسبت داده شده است.
همزمان طرح هایی در اروپا برای ساختن یک سامانه پدافند موشکی در مقیاس بزرگ، مشابه «گنبد آهنین» اسرائیل، با هدف رهگیری موشکهای پرتاب شده توسط مسکو در حال انجام است.
نگرانی اروپا از تهدیدات روسیه
رهبران و شهروندان اروپایی بیم آن دارند که کرملین با جسارتی که پیدا میکند، ممکن است نیروهای نظامی خود را پس از اوکراین به سمت آنها هدایت کند. علاوه بر اینها، در اروپا نگرانی مورد اینکه رئیس جمهور جدید آمریکا با سیاستهای انزواگرایانه خود ممکن است از متحدان ناتو در برابر حمله روسیه دفاع نکند، رو به افزایش است.
اگرچه دونالد ترامپ این هفته از ولادیمیر پوتین انتقاد کرد، اما او نشانه کمی از تغییر مواضع قبلی خود بروز داد. ترامپ در مصاحبهای با فاکس نیوز در روز پنجشنبه اظهار داشت که «زلنسکی با یک قدرت بسیار بزرگتر مبارزه در افتاد» حال آنکه «او نباید این کار را میکرد، زیرا میتوانست به توافق برسد.»
او در مورد ناتو یا اروپا چیز جدیدی نگفت و فقط آخرین درخواست خود از متحدان اروپایی را برای تخصیص ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی خود برای دفاع - بیش از دو برابر توصیه ناتو- تکرار کرد.
مقامات اروپایی بارها اعلام کرده اند که پوتین برای جنگ با غرب آماده میشود.
بسیاری بر این باورند که درگیری در حال حاضر در جریان است، زیرا اندیشکدهها، دولتها و در راس آنها ناتو مسکو را به درگیر شدن در «جنگ ترکیبی» از جمله مداخله در انتخابات و تلاش برای ساقط کردن هواپیماهای مسافربری با بمبهای آتشزا متهم کردهاند.
ژنرال بن هاجز، فرمانده بازنشسته ارتش ایالات متحده در اروپا گفت: «اروپاییها این موضوع را بسیار جدی میگیرند. به ویژه، کشورهای اروپای شرقی که به مرز روسیه نزدیکتر هستند، میدانند که این امر واقعی است، زیرا در آنجا زندگی میکنند. فقط آن دسته از افرادی که در اروپای غربی یا ایالات متحده، دور از خرس [اشاره به روسیه] زندگی میکنند، این تهدید را بعید میدانند.»
آیا ترامپ رکن اصلی ناتو را رعایت میکند؟
رکن اصلی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، دفاع متقابل است که در آن اعضا متعهد می شوند از هر متحدی که مورد حمله قرار می گیرد محافظت کنند. تنها وقتی که این رکن ذیل «ماده ۵» به اجرا گذاشته شد، پس از ۱۱ سپتامبر بود، زمانی که اروپا در همبستگی به ایالات متحده کمک کرد تا در آسمان آن گشتزنی کند. پیام اصلی آن شرط این است که اگر کشوری به اروپا حمله کند با واشنگتن نیز در جنگ خواهد بود و مخاطب مورد نظر آن روسیه است.
اما ترامپ بارها مطرح کرده که ممکن است درخواست کمک اروپا را نادیده بگیرد.
البته برخی از رهبران اروپایی بر این باورند که قاره اروپا خیلی وقت است که زیادی به حمایت ایالات متحده وابسته بوده است. امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه به عنوان یکی از طرفداران پروپاقرض سیاست خوداتکایی اروپا، روز دوشنبه گفت که دور دوم ریاست جمهوری ترامپ باید به عنوان یک «زنگ بیدارباش» برای این قاره عمل کند.
ترامپ و اعضای دولت آتی او متعهد شده اند که به سرعت جنگ روسیه در اوکراین را پایان دهند، اگرچه این امر احتمالاً مستلزم آن است که کییف امتیازات ارضی قابل توجهی بدهد. اما منتقدان استدلال میکنند که اجازه دادن به روسیه برای ادعای پیروزی این پیام را به کرملین ارسال میکند که تهاجم پاداش دارد و غرب تمایلی به اقدام ندارد.
برونو کال، رئیس اطلاعات خارجی آلمان در یک سخنرانی در ماه نوامبر گفت: «روسیه برای جنگ با غرب آماده میشود.»
کارشناسان و مقامات غربی مدتهاست که مسکو را به انتشار اطلاعات نادرست، انجام حملات سایبری و استفاده از هر دستاویزی برای مداخله در انتخابات کشورهای دموکراتیک متهم کردهاند. اگرچه مسکو آن را رد می کند ولی به نظر میرسد چنین فعالیت هایی در حال تشدید شدن باشد.
مقامات فنلاند ماه گذشته نفتکشی را توقیف کردند که مظنون به قطع کابلهای برق و اینترنت در زیر دریا بود. این یکی از انبوه حوادثی بود که ناتو را بر آن داشت تا عملیات «کشیک بالتیک - Baltic Sentry» را آغاز کند و گشتزنیهای دریایی خود را افزایش دهد.
در همین حال، مقامات غربی گفتند که روسیه مسئول ارسال دو وسیله آتشزا به دفاتر پست دیاچاِل در آلمان و بریتانیا در ماه ژوئیه بوده که بخشی از یک کارزار خرابکاری گستردهتر برای ایجاد حریق در هواپیماهای عازم آمریکای شمالی بوده است.
اروپا نیز بیکار ننشسته و کسری بودجه نظامی چندین دههای خود را جبران کرده است، به طوری که اکثر قدرتهای بزرگ اروپا اکنون دستورالعمل ناتو برای تخصیص ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی برای هزینههای دفاعی را رعایت میکنند.
آندریوس کوبیلیوس، کمیسر دفاعی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه اعلام کرد که لیتوانی قصد دارد در سالهای آینده ۵ تا ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به دفاع اختصاص دهد.
اتحادیه اروپا در ماه مارس ۵۰۰ میلیون یورو برای دو برابر کردن تولید خمپاره و رساندن آن به ۲ میلیون واحد در سال اختصاص داد. علاوه بر این، ۲۲ کشور به «ابتکار سپر آسمان اروپا - European Sky Shield Initiative» پیوستهاند که یک سیستم پدافند موشکی با هدف مقابله با تجاوز احتمالی روسیه است.
واکنش کییف به انتخاب مجدد ترامپ تا اینجای کار دیپلماتیک بوده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین در روز تحلیف ترامپ، در پستی در ایکس نوشت که ترامپ «همیشه تعیین کننده است» و گفت که دوره دوم ریاست جمهوری او فرصتی برای «دستیابی به صلح بلندمدت و عادلانه» است.
دندانهای اژدها وارد عمل میشوند
کشورهای کوچک حوزه بالتیک شامل لیتوانی، لتونی و استونی به طور ویژهتری آسیبپذیر هستند، چرا که در یک شبه جزیره کوچک بین سرزمین اصلی روسیه، منطقه فوق نظامی روسیه در کالینینگراد و دریای بالتیک قرار گرفتهاند.
این کشورهای غربیشده که برای دههها تحت اشغال شوروی بودند، حالا در حال ساختن «خط دفاعی بالتیک» هستند، یک مرز طولانی که با سنگرهای ضد تانک و جانپناه مستحکم شده است.
وزارت دفاع لیتوانی اطلاع داد که این کشور انبارهایی از موانع بتنی «دندان اژدهایی» خریداری کرده که برای توقف تانکها استفاده میشوند و برنامههایی برای مینگذاری پلهای منتهی به کالینینگراد دارد.
لیتوانی اخیراً اعلام کرد که هزینه های دفاعی خود را به ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی، بالاترین در ناتو و ۳.۴ درصد بیشتر از واشنگتن افزایش خواهد داد. با این حال، این مقدار نیز هنوز کمتر از روسیه است، جایی که کرملین اقتصاد خود را در سالهای جنگ بازسازی کرده و حداقل ۶.۲ درصد از بودجه متاثر از تورم خود را به ارتش اختصاص داده است.
در غرب اسکاندیناوی، نروژ دفترچه راهنمای آمادگی اضطراری خود را برای شهروندان به روزرسانی کرده است که در آن مقادیر آب، غذا و سایر موارد ضروری برای ذخیره در صورت مواجهه با «اقدامات جنگی» را به تفصیل شرح داده است.
این کتابچه ۲۰ صفحهای از پیش از این بر آمادگی بر خطرات آب و هوایی شدید و حوادث غیرمترقبه تمرکز داشت، اما جدیدترین نسخه آن اشاره میکند که «ما در دنیایی به شدت آشفته زندگی میکنیم» و به مردم هشدار می دهد که «در صورت وقوع یک اقدام جنگی، باید به دنبال سرپناه باشید.»
در همین حال، مقامات کلیسایی سوئد به تبعیت از دستورالعمل نیروهای مسلح این کشور، در حال شناسایی مکانهایی برای گورستانهای اضافی در صورت گسترش درگیری به قلمرو این کشور هستند.
آلمان نیز حدود صد میلیون یورو برای تعبیه مجدد آژیرهای عمومی که پس از سقوط پرده آهنین برچیده شده بودند، اختصاص داده شده است.
با این حال، بسیاری از ناظران استدلال می کنند که تلاش های اروپا ناکافی است.
علاوه بر این، جو سیاسی این کشورها تلاشها را پیچیدهتر میکند. احزاب پوپولیست که مواضع شدید ضد مهاجرتی خود را با نگرشهای نرمتر و گاهی دوستانه نسبت به روسیه ترکیب میکنند، احزاب سنتی اروپا را به چالش میکشند.
