لوح ۴ هزار ساله بابلی اشتباه دانش‌آموز باستانی در انجام تکالیف ریاضی‌اش را فاش کرد

AMPیورونیوز: یک لوح کوچک گلی که از محوطه باستانی «کیش» در عراق به دست آمده است نشان می‌دهد یک دانش‌آموز در هزاره سوم پیش از میلاد مساحت یک مثلث را به اشتباه محاسبه کرده است.

این لوح گرد و کوچک که اکنون در مجموعه موزه «اشمولین» دانشگاه آکسفورد بریتانیا نگهداری می‌شود، یکی از حدود بیست نمونه از تکالیف ریاضی باستانی بابلی است که در سال ۱۹۳۱ در سایت باستان‌شناسی کیش در ۸۰ کیلومتری جنوب بغداد کشف شده است.


باستان‌شناسان می‌گویند لوح کشف‌شده به عنوان یک «لوح تمرینی» برای محاسبه مساحت یک مثلث استفاده شده است. متن روی آن نشان می‌دهد دانش‌آموزی که محاسبه را انجام داده، اشتباهی کلیدی مرتکب شده که اکنون پس از ۴ هزار سال قابل مشاهده است.

این لوح تنها ۸.۲ سانتی‌متر قطر دارد و یک مثلث قائم‌الزاویه را نشان می‌دهد که در امتداد هر یک از دو ضلع آن، اعداد میخی برای طول و ارتفاع مثلث نوشته شده و در وسط آن مساحت محاسبه شده قرار دارد.

طول ضلع افقی (پایه) این مثلث برابر با ۱.۸۷۵ و ارتفاع ضلع عمودی برابر با ۳.۷۵ است. بر این اساس، مساحت مثلث باید برابر با ۳.۵۱۵۶ باشد. اما دانش‌آموز به اشتباه آن را ۳.۱۴۶۸ محاسبه کرده است.

لوح‌های مشابه دیگری نیز در کیش و بابل، که مراکز اصلی آموزش ریاضیات در دوران باستان بودند، کشف شده‌اند. برخی از این لوح‌ها در یک طرف نوشته‌های معلم و در طرف دیگر تکالیف دانش‌آموزان را نشان می‌دهند.

این دوره زمانی، مصادف با ظهور امپراتوری‌های بزرگ بود که نیاز به آموزش ریاضیات پیشرفته مانند هندسه و جبر را افزایش داد.

تکنیک‌های پیشرفته ریاضی احتمالاً در حدود ۳ هزار سال پیش از میلاد در سومر اختراع شدند تا به تمدن در حال گسترش کمک کنند که مالیات را محاسبه کرده، تجارت را سامان دهد و تقویم‌ها را تدوین کند.
AMPیک قضیه هندسی روی یک لوح مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد در بین‌النهرینریاضیات بابلی از یک سیستم عددی پایه ۶۰ استفاده می‌کرد. سیستمی که هنوز در زندگی روزمره ما نیز در مواردی همچون محاسبه زمان (۶۰ ثانیه در دقیقه و ۶۰ دقیقه در ساعت) کاربرد دارد.

این تمدن بیش از یک هزاره قبل از فیثاغورث، قضیه معروف او را درباره مثلث‌های قائم‌الزاویه می‌دانست که مجموع مجذور دو ضلع قائم برابر با مجذور وتر است.

باستان‌شناسان می‌گویند اشتباه این دانش‌آموز نه تنها یک خطای ساده، بلکه نشان‌دهنده یک تحول فرهنگی بزرگ است.

این دوره مصادف با گذار از سیستم‌های حفظ کردن دانش به سیستم‌های نوشتاری بود که از حدود ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد در کیش آغاز شد. این تحول چنان گسترده بود که با گذار از اسناد کاغذی به ثبت دیجیتالی در قرن بیستم مقایسه می‌شود.

از همین رو باستان‌شناسان این لوح کوچک را شاهدی مکتوب بر پیشرفت‌های ریاضی و فرهنگی در تمدن‌های باستانی بین‌النهرین و نشان‌دهنده چگونگی انتقال دانش در طول زمان می‌دانند.
رأی دهید
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.
  • واکنش نتانیاهو به تصویر سایت خامنه‌ای: اسرائیل حذف نمی‌شود
  • عقب‌نشینی دوباره خامنه‌ای پس از تَشَر ترامپ؛ جمهوری اسلامی خواهان رفع فقط بخشی از تحریم‌ها
  • معلم شکنجه‌گر: اگه چیزی بگید، براتون پرونده درست می‌کنم و وقتی ۱۸ سالتون شد، اعدامتون میکنن
  • مجری صدا و سیما معروف به «اسکل نظام»: ساندویچ‌های مک‌دونالد در برابر ساندویچ ایرانی آشغال است
  • (تصاویر) تنش‌های طرفداران و مخالفان حجاب اجباری در آغازین روزهای انقلاب
  • اسکندری کارشناس مسائل سیاسی: میانجی اصلی بین ایران و آمریکا عمان نیست، روسیه است
  • فیل‌های باغ وحش سن دیگو با وقوع زمین لرزه دیوار دفاعی دور بچه‌هایشان ایجاد کردند
  • ایجاد زنجیره انسانی برای انتقال ۹۱۰۰ جلد کتاب به کتابفروشی جدید در شهری در میشیگان
  • تصاویری از داخل اردوگا‌ه مرکزی سازمان مجاهدین خلق در آلبانی
  • اظهارنظر شهروندان تهرانی درمورد مذاکره با آمریکا؛ «دوست داریم صلح و ارتباط با آمریکا باشد»