تلاش ایران برای آرام کردن بحران داخلی عراق در پی متهم شدن دفتر السودانی به جاسوسی
رأی دهید
به گفته این منابع این خواسته قاآنی همزمان با تشدید تنشها در خاورمیانه و در تلاش برای تقویت ثبات در عراق، مطرح میشود.
هفت منبع عراقی، از جمله اعضای احزاب سیاسی که رهبران آنها با قاآنی دیدار داشتهاند، اعلام کردند که فرمانده نیروی قدس در جریان سفری به بغداد از رهبران سیاسی چنین درخواستی کرده است.
در همین راستا، یک دیپلمات منطقهای نیز چنین روایتی را تایید کرده است.
نگرانی از کاهش نفوذ ایران
این خواسته قاآنی که گفته میشود با هدف جلوگیری از تضعیف السودانی مطرح میشود، نگرانیهای ایران نسبت به هر گونه بیثباتی احتمالی در عراق، کشوری که تهران مدتهاست از طریق گروههای مسلح مختلف در آن نفوذ دارد را نشان میدهد.
تهران با هدف حفظ انسجام میکوشد تا از وارد آمدن فشارهای بیشتر بر جبهه متحد خود در منطقه، بهویژه پس از نزدیک به یک سال ادامه جنگ غزه و تشدید حملات اسرائیل علیه حزبالله در لبنان، جلوگیری کند.
در این راستا اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس که بازوی برونمرزی سپاه پاسداران ایران است، از رهبران سیاسی در چارچوب هماهنگی، گروهی از احزاب شیعه که محمد شیاع السودانی را برای تصدی پست نخستوزیری پیشنهاد کرده بودند، خواسته است تا جایگاه نخستوزیری را در میان مطرح شدن اتهامات جاسوسی از سوی مقامات ارشد و سیاستمداران عراقی علیه دفتر وی تضعیف نکنند.
فرمانده نیروی قدس به طرفهای عراقی طرفدار نفوذ ایران گفته است که حفظ ثبات در عراق همزمان با تشدید تنشهایی که منطقه با آن مواجه میشود، حیاتی است.
گفتنی است که قانونگذاران و رسانههای عراقی ماه گذشته از مطرح شدن اتهامات جاسوسی علیه دفتر السودانی پرده برداشتند که این موضوع جنجال زیادی را در عراق برانگیخت.
مشاوران محمد شیاع السودانی با نادرست خواندن چنین اتهاماتی تاکید دارند که هیچ مدرک علنی برای اثبات این ادعاها ارائه نشده است.
انتخابات پارلمانی 2025
از سوی دیگر، حامیان محمد شیاع السودانی و ناظران مستقل اظهار دارند که مخالفان سیاسی نخستوزیر این اتهامات را برای کاستن از محبوبیت او پیش از انتخابات پارلمانی که قرار است سال آینده برگزار شود، مطرح کردهاند. احزاب مخالف او معتقدند که این اتهامات جدی هستند.
دستگاه قضایی عراق تحت نظارت فائق زیدان، رئیس شورای عالی قضایی، تحقیقی را در این زمینه آغاز کرده است. برخی از مقامات عراقی اعلام کردند که نتایج این تحقیق ممکن است بر آینده محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، تأثیر زیادی بگذارد.
السودانی با چالشهای بزرگی در دورهای حساس پیش از انتخابات مواجه است، چرا که تلاش میکند اقتصاد آسیبدیده عراق را که در طول دههها درگیری و جنگ تحت تأثیر قرار گرفته، بازسازی کند.
در عین حال، او باید بین نفوذ گروههای مسلح وابسته به ایران تعادل برقرار کند و همچنین بر سر خروج نیروهای ائتلاف بینالمللی تحت رهبری ایالات متحده از عراق، از جمله یک واحد نظامی آمریکایی که سالها در آنجا مستقر است، مذاکره کند.
رناد منصور از مرکز «چاتام هاوس» در لندن گفت که ایران میخواهد پیش از انتخابات پارلمانی سال 2025، تنشها در عراق را کاهش دهد، زیرا اختلافات داخلی معمولاً به خشونت تبدیل میشوند.
همچنین ایران در شرایط حساسی قرار دارد، زیرا در حالی که در پاسخ دادن به اسرائیل دچار تردید شده و اقدامات خودسرانه گروههای مسلح در عراق هر آن ممکن است باعث تشدید بیثباتی شود و تهران را در چنین شرایطی که خواهان هرج و مرج سیاسی در عراق نیست با خارج شدن اوضاع از کنترل آن مواجه سازد.
شایان ذکر است که این نخستین بار نیست که قاآنی در زمان بحرانها در عراق دخالت میکند.
خبرگزاری «رویترز» گزارش داد که قاآنی در فوریه، پس از حملهای که توسط یکی از گروهها به یک پایگاه آمریکایی در اردن در مرز غربی عراق انجام و به کشته شدن سه سرباز آمریکایی منجر شد از گروههای مسلح وابسته به ایران در عراق خواسته بود تا حملات خود علیه نیروهای آمریکایی را متوقف کنند.