اسماعیل هنیه، از تولد در اردوگاه آوارگان در غزه تا مرگ در تهران

 عکس آرشیوی از خالد مشعل (چپ) از رهبران پیشین گروه افراطی حماس در کنار اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی این گروه که ساعاتی پیش در تهران کشته شدرادیو فردا: اسماعیل هنیه ملقب به «ابوالعبد»، سیاستمدار فلسطینی و رئیس دفتر سیاسی گروه افراطی حماس بود. او بامداد چهارشنبه ۱۰ مرداد در تهران کشته شد. گروه حماس را آمریکا و اتحادیه اروپا یک سازمان تروریستی می‌دانند.

هنیه برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، که نهم مرداد در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، به تهران رفته بود.

اسماعیل هنیه ۶۲ سال پیش در اردوگاه آوارگان فلسطینی الشاطی در غرب شهر غزه به دنیا آمد. خانواده او اصالتاً اهل بندر اشکلون، واقع در جنوب اسرائیل هستند. آن‌ها در جنگ ۱۹۴۸اعراب و اسرائیل به غزه گریختند.

آقای هنیه فارغ‌التحصیل رشته ادبیات عرب از دانشگاه اسلامی غزه در سال ۱۹۸۷ است؛ سالی که حرکت‌های اعتراضی موسوم به «انتفاضه فلسطینی» علیه اسرائیل در غزه آغاز شد. او در دوران دانشجویی به گروه حماس پیوست.

اسماعیل هنیه در همان سال فارغ‌التحصیلی به دلیل مشارکت در اعتراض‌های ضد اسرائیلی بازداشت شد که البته مدت این بازداشت کوتاه بود.

با نمود پیدا کردن حماس به عنوان «جنبش پیشرو ضد اسرائیلی» در غزه در سال ۱۹۸۸ هنیه بازداشت و به سه سال زندان محکوم شد.

پس از آزادی هنیه در سال ۱۹۹۲، اسرائیل او را به همراه فرماندهان ارشد حماس همچون عبدالعزیز الرنتیسی و محمود الزهار، و ۴۰۰ فعال دیگر، به جنوب لبنان تبعید کرد.

آن‌ها بیش از یک سال را در اردوگاه «مرج الزهور» در جنوب لبنان سپری کردند. پوشش رسانه‌ای از این شخصیت‌ها و فعالیت‌های حماس در این دوره شکل بی‌سابقه‌ای به خود گرفت واین گروه در جهان شناخته شد.

دسامبر سال ۱۹۹۳ هنیه به غزه بازگشت و به ریاست دانشگاه اسلامی منصوب شد.

پس از آن‌که احمد یاسین، بنیان‌گذار گروه حماس، در سال ۱۹۹۷ از زندان اسرائیل آزاد شد و اسماعیل هنیه را به عنوان دستیار خود انتخاب کرد، رابطه نزدیک این دو جایگاه هنیه را در داخل گروه تقویت کرد؛ به گونه‌ای که به نمایندگی حماس در تشکیلات خودگردان فلسطینی برگزیده شد.
عکس آرشیوی از احمد یاسین، رهبر معنوی و بنیان‌گذار گروه افراطی حماس در کنار اسماعیل هنیه؛ غزه، ژوئن ۲۰۰۲سپتامبر ۲۰۰۳، هنیه و احمد یاسین، در نتیجه حمله هوایی اسرائیل به ساختمان محل اقامت‌شان در شهر غزه به‌طور سطحی زخمی شدند. این حمله در حالی انجام شد که این دو چند ثانیه قبل از آن، از ساختمان خارج شده بودند.

شش ماه بعد، در مارس ۲۰۰۴، احمد یاسین در حمله هوایی دیگر اسرائیل کشته شد.
ریاست دولت خودگردان فلسطینی
در انتخابات پارلمانی فلسطینی که در دسامبر سال ۲۰۰۵ برگزار شد، نام اسماعیل هنیه در رأس فهرست نامزدهای حماس قرار داشت. در آن انتخابات اسامی نامزدهای حماس با عنوان «فهرست تغییر و اصلاح» منتشر شد و در نهایت، ۷۶ کرسی از ۱۳۲ کرسی پارلمان فلسطینی به نامزدهای حماس رسید.

با توجه به این نتایج، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، اسماعیل هنیه را مأمور تشکیل دولت کرد.

چند هفته مذاکرات برای تشکیل دولتی ائتلافی میان گروه‌های فتح و حماس و دیگر گروه‌های فلسطینی به شکست منجر شد. از همین رو هنیه دولت را با اعضای حماس و شماری از افراد تکنوکرات تشکیل داد.
اسماعیل هنیه در دیدار با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی (راست) در ژوئن ۲۰۰۶او در اعلام برنامه دولتش از ایالات متحده آمریکا و اروپا خواست تا تهدید خود مبنی‌بر توقف تأمین مالی تشکیلات خودگردان، در صورت به رسمیت نشناختن اسرائیل از سوی گروه حماس را اجرایی نکنند.

هنیه در همان زمان، «ادامه مبارزه فلسطینی‌ها تا دست‌یابی به استقلال» را «حق مشروع» دانست و در عین حال تأکید کرد که خواهان مذاکره با اسرائیل از راه میانجی‌گران بین‌المللی است.

او گفته بود: «دولت ما از هیچ تلاشی برای دست‌یابی به صلح عادلانه در منطقه، پایان دادن به اشغالگری و بازیابی حقوق‌مان دریغ نخواهد کرد.»

البته ریاست حماس بر دولت خودگردان فلسطینی‌ تا سال ۲۰۰۷ بیشتر دوام نیاورد؛ اسرائیل در سال ۲۰۰۵ نیروهای خود را از باریکه غزه خارج کرده بود که به دنبال آن، درگیری‌های داخلی بین گروه‌های فلسطینی منجر به بیرون راندن نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان از غزه شد و حماس کنترل کامل این باریکه را به‌دست گرفت. محاصره باریکه غزه توسط اسرائیل نیز از همان زمان آغاز شد.

اسماعیل هنیه سال ۲۰۱۷ به ریاست دفتر سیاسی حماس انتخاب و جانشین خالد مشعل در این سمت شد.
اسماعیل هنیه در کنار خالد مشعل، از رهبران پیشین گروه افراطی حماس (چپ) در ۲۵مین سالگرد تأسیس این گروه اسلامگرای فلسطینی؛ دسامبر ۲۰۱۲ایالات متحده آمریکا یک سال پس از آن نام آقای هنیه را در فهرست «تروریسم» قرار داد و او را تحریم کرد. وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اسماعیل هنیه را متهم کرد که «روابط نزدیکی با شاخه نظامی حماس دارد [...] و از جنگ مسلحانه از جمله علیه غیرنظامیان پشتیبانی می‌کند».
پس از حمله مرگبار ۷ اکتبر
جنگ کنونی اسرائیل در غزه در واکنش به حمله غافلگیرکننده حماس به جنوب اسرائیل آغاز شد؛ در حمله ۱۵ مهر گذشته، حدود ۱۲۰۰ تن که اغلب غیرنظامی بودند، کشته و بیش از ۲۵۰ نفر به دست اعضای حماس گروگان گرفته شدند.

پس از حمله هفتم اکتبر (۱۵ مهر ۱۴۰۲)، تصاویری از اسماعیل هنیه به همراه شماری دیگر از رهبران حماس در دفتر این گروه در دوحه، پایتخت قطر منتشر شد که آن‌ها را در حال پی‌گیری اخبار از یک شبکه تلویزیونی و «سجده شکر» در ابراز شادمانی از آن حمله نشان می‌داد.
خانواده هنیه
اسماعیل هنیه با دختر عموی خود، امال هنیه ازدواج کرد. حاصل این ازدواج ۱۳ فرزند، شامل هشت پسر و پنج دختر، است. حازم، امیر و هنیه سه تن از پسران هنیه در حملات هوایی اسرائیل به نوار غزه در جنگ جاری علیه حماس کشته شدند.