اختلاف‌نظرها در جمهوری اسلامی درباره «انتقام سخت» از اسرائیل

 گوشه‌ای از مراسم حکومتی «روز قدس»، تهرانرادیو فردا: «انتقام سخت» عبارتی است آشنا و تکراری که مقام‌های جمهوری اسلامی بعد از هر عملیاتی که به کشته شدن فرماندهان ارشد سپاه می‌انجامد، از آن سخن می‌گویند. این بار هم بعد از حمله هوایی منتسب به اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، حالا این فریاد بار دیگر بلند شده است.

اما در میان مقام‌ها و رسانه‌های نزدیک به حاکمیت به نظر بر سر کمیت و کیفیت آن اتفاق نظری وجود ندارد. درحالی‌که گروهی از جریان‌های تندروتر وابسته به حاکمیت بر لزوم پاسخ قاطعانه به آنچه بر سر ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق آورد سخن به میان می‌آورند، گروهی از جریان‌های سیاسی در داخل کشور هشدار می‌دهند که این بازی طراحی‌شده توسط اسرائیل است و تهران باید با هوشمندی با آن برخورد کند.
«انتقام سخت با قید فوریت»
مطابق معمول، کیهان در دسته جریان‌های تندروتر طبقه‌بندی می‌شود؛ جایی که این روزنامه به مدیرمسئولی حسین شریعتمداری در سرمقاله روز پنجشنبه ۱۶ فروردین انتقام را قطعی می‌داند.

در این یادداشت چنین آمده است:

« پاسخ‌ به اسرائیل قطعی است و هیچ اختلاف نظری در مورد آن وجود ندارد، اما چگونگی و شدت آن، همین‌طور زمان و مکان آن اهمیت زیادی دارد، پاسخی که ایران می‌دهد باید طوری باشد که در محاسبات دشمن نیامده باشد، در این صورت قطعا بازدارندگی لازم را خواهد داشت؛ زمان هم مهم است و این پاسخ باید تا زمانی که خشم مقدس ایرانی با غیرت وجود دارد داده شود، یعنی با قید فوریت.»

این روزنامه همچنین روز جمعه ۱۷ فروردین در کانال تلگرامی خود یک نظرسنجی قرار داد و این سؤال را از اعضای کانال خود پرسید: «به نظر شما ایران چگونه باید اسرائیل را مجازات کند؟»

بعد از گذشت ساعاتی از زمان به اشتراک گذاشتن این نظرسنجی محدود تلگرامی، گزینه «حمله همزمان و ترکیبی ایران به علاوه حملات همزمان مقاومت لبنان، عراق، سوریه و یمن» بیش از سایر پیشنهادها طرفدار داشت.

همچنین ایده «هدف قرار دادن مقام‌های اسرائیلی» و «هدف قرار دادن حیفا و تل‌آویو» و «هدف قرار دادن پایگاه‌های نظامی اسرائیل در فلسطین اشغالی» هم سایر گزینه‌های پرطرفدار این نظرسنجی تا زمان تنظیم این گزارش بود.
خط ونشان‌های مرسوم برای اسرائیل
بلافاصله پس از انجام این حمله که به کشته شدن محمدرضا زاهدی از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران انجامید، علی خامنه‌ای در پیامی تهدید کرده بود که ایران انتقام خواهد گرفت. رهبر جمهوری اسلامی در پیام مکتوب خود نوشته بود که جمهوری اسلامی، اسرائیل را از آنچه او جنایت نامیده پشیمان خواهد کرد.

با این حال خامنه‌ای در دیدار روز چهارشنبه ۱۵ فروردین با جمعی از مسئولین دولتی و کارگزاران نظام، کوچک‌ترین اشاره‌ای به این مسئله نکرد. در جلسه‌ای که بیشتر صحبت‌های خامنه‌ای متوجه مسئله حجاب بود، او نه تنها نامی از زاهدی و دیگر کسانی که در حمله به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق کشته شدند، نکرد که از آن فراتر حتی به موضوع جنگ در غزه و تنش‌های ایران و اسرائیل نیز اشاره‌ای نکرد.

البته صفحه خامنه‌ای در شبکه اجتماعى ایکس همان شب در پستی به زبان عبری بخشی از پیام مکتوب او پس از کشته شدن زاهدی را بازنشر و مطابق معمول برای اسرائیل خط و نشان کشید.

همچنین مقام‌های شهرداری تهران در دیوارنگاره‌ای در میدان فلسطین، تصویری از محمدرضا زاهدی ترسیم کردند و در کنار آن به زبان عبری و فارسی جمله «مجازات می‌شوید و شما را پشیمان خواهیم کرد» نوشتند.

در میان سایر رسانه‌های وابسته به حکومت هم خط واحدی در خصوص واکنش به این حمله اسرائیل دیده نمی‌شود. روزنامه همشهری وابسته به شهرداری و علیرضا زاکانی، در شماره روز پنجشنبه خود، از تحلیل‌های زیاد در فضای مجازی درباره «انتقام سخت» انتقاد کرد. رسانه شهرداری تهران در این یادداشت چنین می‌نویسد:

«اینکه ایران کِی بزند، کجا را بزند، چه کند یا نکند، نیاز به توصیف صحنه مبارزه دارد. چطور در حالی که بخش گسترده‌ای از جنگ را اساساً نمی‌دانید درباره جزئیات انتقام اظهار نظر می‌کنید و از آن زشت تر آنکه با مطالبات و اظهارنظرهای بر مبنای مجهولات مختلف چطور بی‌اعتمادی به فرماندهان ایران را در صحنه رسانه ترویج می‌کنید؟ چرا اصرار دارید نقشه دشمن را تکمیل کنید؟»

این رویکرد نشان می‌دهد حتی جریان‌های نزدیک به حاکمیت جمهوری اسلامی هم درباره تبعات احتمالی پاسخ به اقدام نظامی اسرائیل نگرانی‌های جدی دارد.

در همین زمینه، روز چهارشنبه سایت بصیرت، نشریه معاونت سیاسی سپاه پاسداران، در گزارشی مفصل به موضوع حمله اسرائیل و کشته شدن زاهدی و دیگر فرماندهان سپاه پاسداران در دمشق پرداخت و در پایان تاکید کرد که «جبهه مقاومت پاسخی فوری، هم‌سطح، راهبردی و مطمئن به این حمله نشان خواهد داد.» با این حال این نشریه اضافه کرده بود که هدف نتانیاهو از این اقدام، کشاندن پای ایران و آمریکا به این درگیری است که به گفته این رسانه معاونت سیاسی سپاه هرگز محقق نخواهد شد.

این رویکرد نشان می‌دهد که این مجموعه از سپاه پاسداران بیم آن را دارد که نوع پاسخ ایران به اسرائیل به درگیر شدن ایران در مناقشه‌ای گسترده‌ای بینجامد که به زعم نشریه معاونت سیاسی سپاه پاسداران، طراحی و برنامه بنیامین نتانیاهو است.

آمادگی اسرائیل برای واکنش به پاسخ ایران مجموعه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که رسانه‌های اسرائیلی خبر داده‌اند این کشور خود را برای دریافت پاسخ احتمالی از ایران آماده کرده است. کانال ۱۱ تلویزیون اسرائیل در گزارشی خبر داده که ارتش این کشور به نیروهای این کشور آماده‌باش داده است.

همچنین روز پنجشنبه در بیانیه‌ای که ارتش این کشور منتشر کرد، از تعلیق مرخصی سربازان و افسران واحدهای رزمی خبر داد؛ اتفاقی که نشان از نگرانی اسرائیل از واکنش احتمالی ایران دارد.

در همین حال پایگاه خبری اکسیوس، روز جمعه ۱۷ فروردین در گزارشی خبر داد که ایالات متحده به اسرائیل اعلام کرده اگر ایران به تلافی کشته شدن هفت افسر سپاه پاسداران در حمله منتسب به اسرائیل در دمشق درصدد حمله از خاک خود به اسرائیل برآید، اسرائیل درگیری را به سطح جدیدی خواهد کشاند و واکنش شدید نشان خواهد داد.

در همین باره، بعد از گفتگوی تلفنی شامگاه پنجشنبه میان جو بایدن و بنیامین نتانیاهو، کاخ سفید در بیانیه‌ای تصریح کرد که ایالات متحده «قویاً» از اسرائیل در برابر تهدید ناشی از ایران حمایت می‌کند.

در ادامه واکنش‌های مقام‌های ایرانی، روز جمعه و در تظاهرات حکومتی «روز قدس»، محسن رضایی از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران اعلام کرد که «تصمیم برای انتقام از اسرائیل گرفته شده و حتماً اجرایی خواهد شد.»

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام البته اشاره‌ای به واکنش احتمالی ایران به این حمله نکرده، اما در محافل غیررسمی جمهوری اسلامی در روزهای اخیر از گزینه‌هایی چون حمله به بلندی‌های جولان در مرز با سوریه، حملات گروه‌های جریان موسوم به مقاومت به اهداف مرتبط با اسرائیل و ارسال موشک از مرز ایران به خاک اسرائیل، انجام عملیات جدید از سوی حوثی‌ها علیه اهداف و کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ و البته گزینه همیشگی جمهوری اسلامی بعد از هر حمله اسرائیل یعنی هدف قرار دادن نقاطی در کردستان عراق از جمله ایده‌هایی بوده که در روزهای اخیر مطرح شده است.