شعار «از نهر تا بحر»؛ چرا مرز بین یهودستیزی و انتقاد از دولت اسرائیل از مو باریک‌تر شده است؟

یورونیوز: اقدام‌های یهودستیزانه در کشورهای اروپایی همزمان با جنگ اسرائیل با گروه حماس طی هفته‌های گذشته افزایش چشمگیری یافت.

همین امر موجی از نگرانی را در میان یهودی‌های ساکن اروپا برانگیخت. کشته شدن ۱۲۰۰ اسرائیلی در حمله روز هفت اکتبر گروه حماس برای بسیاری از یهودیان یادآور کشتارهای گذشته از جمله قتل عام آنها از سوی حکومت آلمان نازی بود. آنها حمله حماس را «بزرگترین کشتار یهودیان» از زمان هولوکاست می‌دانند.

این در حالی است که مدافعان حقوق فلسطینی‌ها حادثه هفت اکتبر را واکنشی به اقدام‌های اسرائیل علیه فلسطینی‌ها طی چند دهه متوالی ارزیابی می‌کنند.

واکنش نظامی اسرائیل به حمله حماس که تاکنون جان دستکم ۱۳ هزار ۳۰۰ فلسطینی را گرفته باعث شده است موجی از حمایت از فلسطینی‌ها در اروپا برانگیخته شود. در همین راستا شهرهای مختلف اروپایی شاهد برگزاری تظاهرات در حمایت از فلسطینی‌ها بودند.

برخی از یهودی‌های ساکن اروپا برای مقابله با اقدام‌های یهودستیزانه تدابیر «پیشگیرانه» اتخاذ کرده‌اند. این در حالی است که فضای کنونی برای آنها یادآور موج یهودستیزی در اروپا پیش از آغاز جنگ جهانی دوم است.

یهودیان ساکن اروپا همچنین از عدم همدردی با کشته‌شدگان اسرائیلی در روز هفت اکتبر سخن می‌گویند. آنها در عین حال بر این باور هستند که موضوع گروگان‌های اسرائیلی آن‌طور که باید مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار نگرفت.
مرز نامشخص یهودستیزی و انتقاد از اسرائیل
یهودستیزی به طور کلی به نفرت از یهودیان و پیش‌داوری منفی در مورد آنها اطلاق می‌شود. با این حال دامنه مصادیق یهودستیزی در اروپا همواره طی سال‌های اخیر موضوع مورد اختلاف بوده است. مقام‌های اسرائیل و به طور خاص بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این کشور طی سال‌های گذشته همواره انتقادها از سیاست دولت اسرائیل را مصداق یهودستیزی دانسته‌اند.

به این ترتیب مرز بین یهودستیزی و انتقاد از سیاست‌های اسرائیل در کشورهای اروپایی چندان مشخص نیست. عده‌ای بر این باور هستند که بسیاری از افراد یهودستیز افکار خود را پشت انتقاد از سیاست‌های دولت اسرائیل پنهان می‌کنند. به همین دلیل فضا برای بحث و گفتگو درباره سیاست‌های دولت اسرائیل بدون اینکه برچسب یهودستیزی به طرف‌های بحث زده شود دشوار و گاه حتی غیرممکن است.

در مقابل این واقعیت قابل انکار نیست که یهودستیزی در اروپا وجود دارد و اقدام‌های یهودستیزانه طی هفته‌های گذشته افزایش یافته است. فرانسه، دانمارک، آلمان و بریتانیا از جمله کشورهایی هستند که بنا به آمار رسمی طی هفته‌های گذشته شاهد افزایش اقدام‌های یهودستیزانه بودند.

در این میان بارها اشاره منتقدان سیاست‌های اسرائیل و طرفداران حقوق فلسطینی‌ها به کلیشه‌های رایج یهودستیزانه مانند سخن گفتن از تسلط ادعایی یهودیان بر نظام بانکداری جهان، رسانه‌ها و غیره انتقاد برانگیز شده است.
شعار «از نهر تا بحر»؛ دفاع از فلسطینی‌ها یا فراخوان برای «نسل‌کشی یهودیان»؟
طرفداران حقوق فلسطینی‌ها طی هفته‌های گذشته در آمریکا و اروپا بارها شعار «از نهر تا بحر، فلسطین آزاد می‌شود» سر داده‌اند. عده‌ای بر این باور هستند که این شعار تنها در حمایت از فلسطینی‌ها سر داده می‌شود و جنبه یهودستیزانه ندارد.

در مقابل بسیاری از هواداران اسرائیل معتقدند که این شعار فراخوانی برای «نسل‌کشی یهودیان» است زیرا به معنای نابودی اسرائیل خواهد بود.

شعار «از نهر تا بحر» به منطقه بین رود اردن و دریای مدیترانه اشاره می‌کند. کشور اسرائیل امروزی، کرانه باختری رود اردن و نوار غزه در این منطقه قرار دارند.