اسرائیل اسپرم سربازان کشتهشدهاش را برای امکان لقاح مصنوعی در آینده منجمد میکند
رأی دهید
در شامگاه ۷ اکتبر، تنها ساعاتی پس از حمله حماس به خاک اسرائیل و در حالی که درگیریها با شبهنظامیان فلسطینی ادامه داشت، پزشکان در بیمارستانی در تلآویو کار استخراج و انجماد اسپرم سربازان کشتهشده اسرائیلی را شروع کردند.
در همان روز نخست این کار بر روی سه مرد جوان کشتهشده در جشنواره موسیقی رعیم (سوپر نوا) انجام شد و کادر پزشکی بیمارستان کاپلان در جنوب شرقی تلآویو در پی درخواست خانوادهها اسپرم آنان را از بیضههایشان خارج کردند. روشی که تا کنون بر ۳۹ مرد (شامل ۳۲ نظامی و ۷ غیرنظامی) انجام شده و این تعداد روز به روز در حال افزایش است.
مقامات اسرائیلی میگویند در مجموع بیشتر درخواستها از سوی والدین سربازانی است که در عملیات کشته شدهاند. در آغاز درگیریها بخش حقوقی وزارت بهداشت اسرائیل با صدور یک دستور موقت، الزام داشتن تأییدیه از دادگاه را لغو کرد تا روند منجمدسازی اسپرمها سرعت بگیرد.
در این پروسه وزارت بهداشت اسرائیل یک سرویس آمبولانس ویژه برای انتقال اجساد از سردخانه پایگاه نظامی در مرکز کشور به یکی از چهار بیمارستان تل آویو و حومه آن آماده کرده است. پروفسور تالیا گوا، رئیس بخش باروری و زایمان وزارت بهداشت اسرائیل، در این باره میگوید: «ما ۲۴ ساعته کار میکنیم. دستور موقت باعث شده تا نیازی به دستور دادگاه نباشد، مگر اینکه شریک سربازی مخالف باشد یا بین والدین اختلاف نظر وجود داشته باشد.»
او درباره علت فوریت این کار اضافه میکند: «هرچه سریعتر این کار را انجام دهیم، شانس یافتن اسپرم متحرک بیشتر است. بهترین شانس برای حفظ اسپرم ۲۴ ساعت پس از مرگ است و بین نیمه اول روز و نیمه دوم تفاوتهایی وجود دارد.»
این در حالی است که پس از ۷۲ ساعت نمیتوان اسپرم زنده را از یک مرد مرده بازیابی کرد.
اسرائیل با داشتن حدود ۱۱ هزار نوزاد به دنیا آمده از طریق لقاح مصنوعی در سال ۲۰۲۱ به عنوان یکی از قطبهای درمان ناباروری در جهان محسوب میشود. با این حال مسئولان میگویند بیشتر مشکلات مربوط به حفظ اسپرم اخلاقی و قانونی است و نه فنی.
وضعیت همسران سربازان کشتهشده، تاثیرات روانی به دنیا آمدن نوزاد بر خانواده داغدیده و رابطه والدین مرد با عروس خود و همینطور سرنوشت کودکان آینده به حاشیههای اخلاقی و حقوقی این مسئله دامن زده است.
یکی از اعضای این واحد ارتش به نشریه هاآرتص میگوید: «در صورت تمایل خانواده، اطلاعات بیشتری در مورد این روش ارائه می شود و ارتش اسرائیل نیز به خانواده کمک میکند تا برای انجام آن با مسئولین مربوطه تماس بگیرد.»
این در حالی است که مقامات میگویند بسیاری از خانوادهها برای تصمیمگیری نیاز به فکر و زمان دارند. در حالی که اگر خانوادهای دادن رضایت را دو روز به تاخیر بیندازد، دیگر خیلی دیر شده است.
دکتر سماما میگوید: «حفظ اسپرم فقط چیزی نیست که داشتن آن مزیت محسوب شود. در واقع اصل آگاهی از این که پسر کشتهشده در این دنیا خاطرهای از خود به جای گذاشته، میتواند تأثیر چشمگیری بر روند سوگواری و مقابله داشته باشد.»
این در شرایطی است که تفاوت زیادی بین حفظ اسپرم و استفاده از آن در آینده وجود دارد. به عنوان مثال خانواده متوفی باید حداقل یک سال پس از انجام مراحل نگهداری اسپرم منتظر بمانند تا بتوانند برای استفاده از آن با دادگاه ارتباط برقرار کنند.
شماری از سربازان کشتهشده دارای همسر و فرزند بودند و به همین خاطر داشتن یک فرزند دیگر شاید به لحاظ اخلاقی معضل خاصی محسوب نشود، اما در مورد سربازان وظیفه ۱۸ تا ۲۰ ساله چطور؟ منتقدان میگویند آنها ممکن است اصلا به داشتن فرزند بعد از مرگ فکر نکرده باشند، تا چه رسد به اینکه آن فرزند از زنی باشد که هرگز در زندگی ندیده و نشناختهاند.
او درباره یکی از موارد میگوید وقتی اسپرم لازم برای ۲۵ مرحله باروری را از بیضههای یک سرباز کشتهشده خارج کردیم و به مادرش گفتیم، این خبر «بارقه امیدی» به او داد به عنوان چیزی که از پسرش در این دنیا باقی مانده است.
در موردی دیگر مادر یک سرباز کشتهشده با اشاره به تصویر پسرش گفت: «به او نگاه کن. او بینقص بود و چنین آدمی نباید تمام شود.»
هر چند قانونی درباره فرآیند انجماد اسپرم در اسرائیل وجود ندارد با این حال در سال ۲۰۰۳ الیاکیم روبینشتاین، دادستان کل وقت، با همکاری نهادهای حقوقی دیگر دستورالعملهایی را در این خصوص منتشر کرد. این مسئله به ویژه از آن رو اهمیت دارد که یاد و خاطره اموات، حفظ یاد متوفی و مقام اولاد و وارث از پایههای کلیدی سنت یهودی-اسرائیلی محسوب میشوند.
دستورالعملهای منتشره شامل یک مدل «آرزوهای فرضی» است که بر اساس آن میتوان به این نتیجه رسید که متوفی میخواسته همسرش از اسپرم او استفاده کند. برای مثال مردی که قبلاً خواستههای خود را بهصورت صریح و مشخص بیان کرده است. با این حال موارد پیچیدهتری وجود دارد.
در حقیقت هر چند رضایت والدین متوفی برای حفظ و نگهداری اسپرم لازم است با این حال تنها حق «فرزندآوری» وجود دارد، و نه حق «نوهآوری». امری که نقش همسر فرد را برجسته میکند و در نبود قانون مشخص میتواند باعث جدلهای حقوقی در دادگاهها شود.
