واکنش‌ها به تغییر نام شب یلدا و چهارشنبه‌سوری: تلاش مذبوحانه برای دست‌بردن در تاریخ ایران است

 پوستر منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی به مناسبت شب یلدا به یاد کشته‌شدگان اعتراضات سراسری ایرانصدای آمریکا: اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی جمهوری اسلامی برای تغییر نام آیین‌های ایرانی شب چله (یلدا) و چهارشنبه‌سوری با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی کاربران در رسانه‌های اجتماعی مواجه شده است.

بر اساس مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی که روز یک‌شنبه ۲۱ آبان در رسانه‌های حکومتی در ایران بازتاب یافته، این نهاد جمهوری اسلامی اعلام کرده که از سال ۱۴۰۳ شب یلدا، یا همان شب چله که بلندترین شب سال است، به نام «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» نامگذاری شده و شب پیش از آخرین چهارشنبه سال نیز که به عنوان آیین چهارشنبه‌سوری شناخته می‌شود، به عنوان «روز تکریم همسایگان» ثبت خواهد شد.

تغییر نام این آیین‌های ملی توسط این نهاد حکومتی در حالی رخ داده که معترضان پیش از این از مناسبت‌های ایرانی برای زنده کردن یاد کشته‌شدگان بهره برده‌اند و آنها را به موقعیت‌هایی برای اعتراضات سراسری تبدیل کرده‌اند.

اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تغییر نام این دو مناسبت ملی، با واکنش‌های گسترده‌ای در رسانه‌های اجتماعی مواجه شده و برخی کاربران آن را دشمنی و تلاش مذبوحانه مقامات جمهوری اسلامی برای دست بردن در فرهنگ ایرانی دانسته‌اند.

داوود پنهانی،‌ روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ و ادبیات، در شبکه اجتماعی ایکس نوشته است: «فکر کرده‌اند شب یلدا و چهارشنبه‌سوری مال این‌ها است که اسمش را عوض کنند.»

او با اشاره به رواج یافتن جشن‌های جهانی در سال‌های اخیر در ایران، تأکید کرده که «شب یلدا که هیچ، ملت بقیه آیین‌ها و جشن‌های جهانی را هم مد می‌کنند و شما هیچ کاری نمی‌توانید بکنید. چون اساسا چیزی از جامعه‌شناسی بلد نیستید.»
سحر آزاد،‌ روزنامه‌نگار حوزه فرهنگ نیز با اشاره به تغییر نام سیزده‌به در به «روز طبیعت» در تقویم رسمی جمهوری اسلامی، گفته که «مردم هم هر سال نشانشان می‌دهند کدامش درست است. مصداق همین وضعیت درباره شب یلدا و چهارشنبه‌سوری» است.
احسان کرمی، بازیگر و هنرمند مخالف جمهوری اسلامی درباره دلایل حذف نام «شب یلدا» و «چهارشنبه‌سوری» از تقویم، گفته است: «چون جمهوری اسلامی دشمن قسم‌خورده ایران و ایرانی است و این قدم‌ها را در جهت اثبات خوی اهریمنی و البته نادانی‌اش برمی‌دارد.»

او خطاب به مقامات جمهوری اسلامی تأکید کرده که «مگر توانستید نوروز، رقص، موسیقی، و فردوسی» را «از فرهنگ ایران حذف کنید؟! پس ول معطلید!»
احمد جعفری، یکی از کاربران پلتفرم ایکس نیز با تأکید بر این که «تمدن ایرانی، ریشه در تاریخ دارد»، گفته که «آیین‌های ایرانی، تار و پود این تمدن محسوب می‌شوند» و «شب یلدا و چهارشنبه‌سوری، نه فراموش می‌شوند و نه با تغییر نام، از بین می‌روند.»
یاشار سلطانی، روزنامه‌نگاری که به افشاگری درباره فساد مقامات جمهوری اسلامی شهرت دارد، در واکنش به این اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی نوشته است: «نمی‌دانم در تغییر نام، فرهنگ و آیین کهن یک کشور، این‌ها الگوی طالبان هستند، یا طالبان الگوی این‌ها!»
آزاده مختاری، روزنامه‌نگار حوزه اجتماعی نیز، پیش‌بینی کرده که «اگر تا پارسال هر ایرانی به این دو شب، به هر دلیلی بی‌تفاوت شده بود از امسال باشکوه با همان نام‌های یلدا و چهارشنبه‌سوری» این آیین‌ها را «برگزار می‌کند.»
وحید باسره، روزنامه‌نگار، اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی برای تغییر نام شب یلدا و چهارشنبه‌سوری را «تلاش مذبوحانه برای دست بُردن در فرهنگ تاریخی ملت» خوانده است.
زهره رنگامیز، خبرنگار در مشهد نیز با بیان این که «حتی یک ایرانی» نیز این آیین‌ها را با نام‌های حکومتی جدید نخواهد شناخت، به نامگذاری‌های حکومتی اماکن مختلف اشاره کرده و گفته «ما مشهدی‌ها هنوز فلکه ضد، فلکه برق، فلکه آب، میدان تقی‌آباد، و گاراژدارا» را نیز «به اسم جدید نمی‌گوییم.
اردشیر امیرارجمند، مشاور میرحسین موسوی در انتخابات ۸۸ که اعلام نتایج آن منجر به شکل‌گیری جنبش سبز در ایران شد، شورای عالی انقلاب فرهنگی را «شورای عالی جهل و اوهام» نامیده و اقدام آن برای «تغییر نام آیین‌های باستانی شب یلدا و چهارشنبه‌سوری» را «قیام علیه فرهنگ ایران و ایرانی» دانسته است.

او این اقدام را «نشانه‌ای دیگر از بن‌بست همه‌جانبه نظام استبدادی حاکم و فاصله عمیق آن با مردم و فرهنگ‌شان» نامیده است.
پیمان مولوی، نویسنده، نیز تأکید کرده که «در تاریخ چیزی از شورای عالی انقلاب فرهنگی نخواهد بود، اما همواره چهارشنبه‌سوری و شب یلدا برای ما ایرانیان خواهد بود.»