آمریکا برای دفاع از اسرائیل تا کجا پیش خواهد رفت؟

آمریکا ناو هواپیمابر «یواس‌اس جرالد آر فورد» را به منطقه اعزام کرده استبی بی سی: آمریکا تعهد داده است که بدون هیچ تردیدی از اسرائیل حمایت خواهد کرد و این وعده را با کمک‌های نظامی خود همراه کرده است. اما در شرایطی که زخم‌های درگیری‌ها قبلی در منطقه هنوز ترمیم نشده، حد و حدود دخالت آمریکا این بار تا کجا خواهد بود؟

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در اولین واکنش به حمله حماس علیه اسرائیل به روشنی مشخص کرد که با کدام طرف است: «ایالات متحده از اسرائیل حمایت می‌کند.»

او گفت: «برای هر کسی که فکر می‌کند از این وضعیت به نفع خود سود ببرد، یک پیام دارم: فکرش را نکنید.»

هدف این هشدار به وضوح ایران و متحدانش بودند.

پنتاگون می‌گوید نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه در روزهای اخیر چندین بار هدف حمله قرار گرفته‌اند و یک ناوشکن آمریکایی در دریای سرخ موشک‌هایی را رهگیری کرده که از یمن شلیک شده و هدف «بالقوه» آن اسرائیل بوده است.

آمریکا در حال حاضر یک ناو گروه ضربت در شرق مدیترانه مستقر کرده و به زودی یکی دیگر هم به منطقه خواهد فرستاد. هر یک از ناوهای هواپیمابر حامل بیش از ۷۰ هواپیما است که قدرت آتش قابل توجهی محسوب می‌شود. آقای بایدن همچنین هزاران سرباز آمریکایی را در حالت آماده‌باش قرار داده تا در صورت لزوم راهی منطقه شوند.

آمریکا با فراهم کردن ۳.۸ میلیارد دلار کمک دفاعی در سال، بزرگ‌ترین حامی نظامی اسرائیل است.

جنگنده‌های اسرائیلی که غزه را بمباران می‌کنند، ساخت آمریکا هستند و بیشتر تجهیزات هدایت دقیقی هم که اسرائیل به کار می‌برد از آمریکا آمده است. بخشی از سیستم رهگیری پدافند هوایی «گنبد آهنین» هم در آمریکا تولید شده است.

آمریکا حتی پیش از درخواست اسرائیل، در حال فرستادن و تامین مجدد این تجهیزات بود. روز جمعه گذشته جو بایدن از کنگره آمریکا خواست تا بودجه‌ای ۱۴ میلیارد دلاری برای کمک به متحد خود در خاورمیانه تصویب کند که بخشی از بسته‌ کمک‌های نظامی ۱۰۵ میلیارد دلاری آمریکا محسوب می‌شود.

یک روز بعد پنتاگون اعلام کرد که سامانه‌های دفاع موشکی و ضد هوایی تاد و پاتریوت، دو سیستم قدرتمند دفاع موشکی خود را به خاورمیانه می‌فرستد.

اما آیا رئیس جمهور آمریکا حاضر خواهد شد کشورش را درگیر جنگ دیگری کند، آن هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری؟ ماجراجویی‌های گذشته آمریکا در منطقه برای این کشور هزینه بالایی داشته، چه از نظر سیاسی و اقتصادی و چه از لحاظ تلفات سربازان آمریکایی.
سیستم دفاع موشکی گنبد آهنین اسرائیل راکتی را رهگیری می‌کند که از غزه پرتاب شده استمایکل اورن، سفیر سابق اسرائیل در آمریکا معتقد است که جو بایدن گام اول را با ارسال ناوهای هواپیمابر به منطقه برداشته است. او می‌گوید: «هفت‌تیرتان را نمی‌کشید مگر این که قصد استفاده از آن را داشته باشید.»

اما ست جی جونز، مدیر بخش امنیت بین‌الملل مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در واشنگتن می‌گوید آمریکا هیچ تمایلی برای دخالت مستقیم نظامی در جنگ غزه ندارد.

به باور او حضور ناوگروه‌های جنگی آمریکا در منطقه «بدون شلیک یک گلوله» هم می‌تواند مفید باشد، چون در کمترین حالت، توانایی آنها در جمع‌آوری اطلاعات و پدافند هوایی به کار می‌آید. او می‌گوید که هر گونه درگیری مستقیم «آخرین راه چاره» آمریکا خواهد بود.

آنچه الان اسرائیل و آمریکا را بیش از همه نگران می‌کند، تهدیدی است که از مرزهای شمالی اسرائیل و به خصوص از جانب حزب‌الله لبنان با آن روبرو است.

این گروه مورد حمایت ایران تهدیدی بسیار جدی‌تر از حماس در غزه به حساب می‌آید. حزب‌الله زرادخانه‌ای با حدود ۱۵۰ هزار ارکت دارد که قدرت و دقت آن از تجهیزات حماس بیشتر است. حزب‌الله در همین این مدت هم با دشمن قسم‌خورده‌اش، اسرا‌ئیل، تبادل آتش داشته است.

آقای اورن می‌گوید بیم آن می‌رود که حزب‌الله زمانی درگیر شود که اسرائیل «تا اعماق غزه پیش رفته، و خسته و پاگیر شده است.»

او معتقد است اگر این اتفاق بیفتد امکان آن وجود دارد که آمریکا قدرت آتش هوایی قابل توجه خود را برای هدف قرار دادن مواضعی در داخل لبنان به کار گیرد، هر چند که آقای اورن احتمالی برای درگیر شدن سربازان آمریکایی در جنگ زمینی نمی‌بیند.

آنتونی بلینکن و لوید آستین، وزیران خارجه و دفاع آمریکا، هر دو تاکید کرده‌اند که ایالات متحده در صورت تشدید بیش از حد درگیری یا هر گونه هدف قرار گرفتن نیروها یا مواضع نظامی آمریکا، واکنش نشان خواهد داد.

آقای آستین روز یکشنبه گفت که حق آمریکا برای دفاع از خود محفوظ است و هشدار داد که کشورش در «انجام اقدام مناسب» تردید نخواهد کرد.

آقای جونز با اشاره به خطرات گسترده‌تر شدن درگیری‌ها می‌گوید توان بازدارندگی آمریکا «هزینه‌های ماجراجویی ایران و گروه‌های وابسته‌اش را بالا می‌برد».

او می‌گوید اگر حزب‌الله لبنان بخواهد عملیات تهاجمی بزرگ در شمال اسرائیل صورت دهد، «احتمالا با واکنشی جدی روبرو خواهد شد». او یادآوری می‌کند که نیروهای آمریکایی در منطقه پیش از این هدف حملات محدود گروه‌های وابسته به ایران قرار گرفته‌اند.

اسرائیل هم خواهان حمایت مستقیم نظامی در جنگ با حماس نیست. دنی اورباک، استاد تاریخ نظامی در دانشگاه عبری بیت‌المقدس به این نکته اشاره می‌کند که دکترین نظامی اسرائیل بر این اساس استوار است که اسرائیل باید قادر باشد به تنهایی از خودش دفاع کند.

سفر جو بایدن به اسرائیل نشان داد که حمایت آمریکا از اسرائیل مشروط است. او می‌خواهد اسرائیل اجازه دهد که ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه ادامه پیدا کند و از طرفی علاقه‌ای ندارد که اشغال غزه از سوی اسرائیل به صورت نامحدودی ادامه داشته باشد. آقای بایدن به برنامه ۶۰ دقیقه شبکه سی‌بی‌اس گفت که این کار «اشتباه بزرگی» خواهد بود.

حمایت آمریکا ممکن است از نظر زمانی هم محدود باشد. یاکوف کاتز، تحلیلگر نظامی و ستون‌نویس روزنامه «جروزالم پست» می‌گوید حمایت آمریکا از اسرائیل به محض آن که عملیات نظامی اسرائیل در غزه آغاز شود و تلفات غیرنظامیان افزایش یابد، با انتقاد روبرو خواهد شد.

او معتقد است که چنین حمایتی در عرض چند هفته تحلیل خواهد رفت. آقای کاتز می‌گوید: «من فکر نمی‌کنم که در صورت به درازا کشیدن حمله زمینی، اسرائیل آزادی عمل بیشتری از سوی آمریکا و بقیه جهان دریافت کند.»

آمریکا بسیار امیدوار است که حمایت نظامی‌اش از اسرائیل و حضور نظامی تقویت‌شده خودش در منطقه، از گسترده شدن بیشتر درگیری‌ها جلوگیری کند.

نمونه‌های کمی از دخالت مستقیم آمریکا در حمایت از اسرائیل وجود دارد. ارسال سیستم پاتریوت برای دفاع از اسرائیل در برابر موشک‌های اسکاد عراق پیش از جنگ اول خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، یکی از استثناهای نادر است.

در حقیقت آمریکا غالبا از اهرم نفوذ نظامی خود بر اسرائیل به عنوان عاملی بازدارنده استفاده کرده است.