درباره گروگانهای اسرائیلی اسیر در دست گروه حماس چه میدانیم؟
رأی دهید
گروه حماس از بیش از ۱۰۰ نفر سخن میگوید، اما آمارها ضدونقیض است و مقامهای اسرائیلی هم از بیان عدد دقیق خودداری میکنند. در این میان، گروه جهاد اسلامی هم مدعی شده ۳۰ نفر را به گروگان گرفته است.
تعداد گروگانها چند نفر است؟
مقامهای اسرائیلی از بیان جزئیات در این باره خودداری میکنند و در عین حال تأکید دارند که تمام تلاش خود را برای آزادی هرچه سریعتر افراد اسیرشده توسط شبهنظامیان فلسطینی به کار میبندند. گیلعاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، ۱۸ مهرماه اعلام کرد تعداد گروگانها بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ نفر است.
یک سخنگوی ارتش اسرائیل هم در این باره گفته است «تنها چیزی که میتوانیم بگوییم این است که تعداد زیادی از اسرائیلیها ازجمله زنان، کودکان، نوزادان، سالمندان و حتی افراد معلول را فلسطینیها ربودهاند» .
بیشتر این افراد صبح روز ۱۵ مهر و در ساعات ابتدایی حمله حماس در شهرهای کوچک مرزی اسرائیل دستگیر شدهاند و یا جوانان و نوجوانانی بودهاند که در جشنواره موسیقی رعیم (Re’im) در نزدیکی نوار غزه حضور داشتند.
در روزهای اخیر و پس از انتشار تصاویری از کسانی که بهویژه در حاشیه یک جشنواره موسیقی در نزدیکی نوار غزه توسط نیروهای حماس به گروگان گرفته شدند، نگرانیهای بینالمللی در خصوص سرنوشت این افراد بالا گرفته است.
روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی که ۱۷ مهر ماه منتشر کردٰ نوشته است که براساس ارزیابیها دستکم ۱۵۰ نفر را پیکارجویان حماس گروگان گرفته گرفتهاند؛ افرادی که البته همه آنها اسرائیلی نیستند و شهروندان کشورهایی چون بریتانیا، مکزیک، آمریکا، فرانسه و چندین کشور دیگر هم در میان آنها دیده میشود.
گروگانها کجا هستند؟
بلافاصله پس از حمله نیروهای حماس به اسرائیل و ربودن شهروندان این کشور، سخنگوی شاخه نظامی حماس در بیانیهای در تلگرام با تأیید اینکه این گروه دهها نفر را گروگان گرفته است، اضافه کرد که این افراد بلافاصه به «مکانهای امن و تونلهای مقاومت» منتقل شدهاند.
این گروه شبهنظامی از شبکه زیرزمینی و تونلهایی استفاده میکند که کاربردهایی چون جابهجایی غیرقابل رصد اعضای این گروه و همچنین ساخت و نگهداری سلاحهای نظامی دارد. اسرائیل این تونلها را «شهری در زیر شهر» مینامد و در سالهای گذشته هم در جریان درگیریها با حماس تلاش کرده با حملات هوایی خود آنها را تخریب کند.
یکی از دلایل انتقال احتمالی این گروگانها به تونلهای زیرزمینی این است که فلسطینیها به کمک آن از احتمال انجام حملات موشکی اسرائیل به این مناطق میکاهند و میتوانند از آنها به عنوان «سپر موشکی» استفاده کنند.
سرنوشت گروگانها چه میشود؟
حماس اسرائیل را تهدید کرده که اگر پیش از انجام حملات هوایی خود به مناطق مسکونی هشدار ترک محل به مردم آن منطقه ندهد، این گروگانها را خواهد کشت. نیروهای حماس تهدید کردهاند در مقابل هر یک باری که اسرائیل چنین هشداری را صادر نکند و حملات هوایی خود را انجام دهد، به زندگی یک گروگان پایان خواهد داد.
با وجود تهدید حماس در خصوص کشتن گروگانها، تجربیات پیشین نشان میدهد که این گروه برای جان این افراد ارزش زیادی قائل است چرا که از طریق رها کردن هر یک نفر از آنها میتواند چندین عضو محبوس خود در زندانهای اسرائیل را آزاد کند.
در سال ۲۰۰۶ جنگجویان غزه یک سرباز اسرائیلی به نام گیلعاد شلیط را دستگیر کردند و به مدت پنج سال او را در حبس نگه داشتند. در نهایت و در پی توافقی که میان دو طرف حاصل شد، اسرائیل در سال ۲۰۱۱ بیش از هزار زندانی حماس را آزاد کرد تا در مقابل مجوز رهایی شلیط را دریافت کند.
میتوان انتظار داشت که حماس برای گروگانهای جدید هم چنین اندیشهای در سر داشته باشد.
با این حال سرنوشت گروگانها نامشخص است، چرا که حملات هوایی اسرائیل تقریباً هر چهار ساعت غزه را مورد هدف قرار میدهند و بسیاری از بلوکهای آپارتمانی را به ویرانه تبدیل میکنند. حماس روز ۱۷ مهرماه اعلام کرد که در پی این حملات هوایی چهار گروگان کشته شدهاند.
اسرائیل برای آزادی گروگانها چه میکند؟
با ادامه اسارت این افراد توسط حماس، انتقادها در اسرائیل نسبت به آنچه «بیعملی دولت نتانیاهو» در قبال این موضوع خوانده شده، افزایش یافت تا بالأخره نخستوزیر اسرائیل تصمیم گرفت گال هیرش، ژنرال بازنشسته ارتش این کشور، را بهعنوان نماینده ویژه دولت در موضوع اسیران و مفقودان منصوب کند.
همچنین ارتش و پلیس اسرائیل مرکز مشترکی را افتتاح کردند که خانوادهها میتوانند مشخصات کسانی را که مفقود شدهاند، ثبت کنند. در عین حال از این خانوادهها خواسته شده عکسها و اقلامی که بتوان از آنها نمونه دیانای افراد ربودهشده را جمعآوری کرد، به مقامهای پلیس و ارتش تحویل دهند.
عدم اطمینان در خصوص وضعیت گروگانها کار را برای ارتش اسرائیل دشوار میکند چرا که آنها باید این ملاحظه را هم در حملات خود مدنظر قرار دهند، با این حال در اسرائیل اختلافنظرهایی در خصوص نوع واکنش اورشلیم در این زمینه وجود دارد.
دولت دستراستی نتانیاهو نگران است که با انجام معامله با حماس و آزاد کردن زندانیان این گروه، در مقابل دشمن دیرینه ضعف نشان داده باشد. بسالال اسموتریچ، وزیر دارایی کابینه نتانیاهو، در جلسه ۱۵ مهر کابینه از ارتش اسرائیل خواست «وحشیانه به حماس ضربه بزند و به موضوع اسرا توجهی نکند». این سیاستمدار دستراستی که از اعضای تندروتر کابینه نتانیاهو محسوب میشود، همچنین افزود: «باید ضربهای به آنها وارد کنیم که ۵۰ سال است مشاهده نشده؛ ما باید غزه را نابود کنیم.»