توافق ایران و آمریکا؛ پول که به بانک‌های قطر برسد، «زندانیان به مقصد دوحه سوار هواپیما می‌شوند»

بی بی سی: اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، در چند روز آینده، «به محض اینکه» شش میلیارد دلار پول ایران وارد حساب بانک‌هایی در قطر شود، پنج ایرانی-آمریکایی که در ایران و پنج ایرانی که در آمریکا زندانی‌اند به مقصد دوحه سوار هواپیما می‌شوند.

خبرگزاری رویترز، در گزارشی جزئیات بیشتری از توافق ایران و آمریکا را منتشر کرده و گفته برای آن با «چهار مقام ایران، دو منبع آمریکایی، یک دیپلمات غربی و مشاور» یکی از دولت‌های خلیج فارس و «فردی آشنا با مذاکرات» گفتگو کرده اما همه خواسته‌اند نامشان ذکر نشود.

این توافقی است برای تبادل پنج زندانی و آزاد شدن شش میلیارد دلار پول نفت ایران که به دلیل تحریم‌های آمریکا در کره جنوبی مسدود شده بود.

بر اساس این گزارش، پنج زندانی ایرانی-آمریکایی، سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز (او تابعیت بریتانیایی هم دارد) آزاد می‌شوند همراه با دو زندانی دیگر که نامشان مشخص نیست و گفته می‌شود یکی از آنها زن است.

بنا بر این گزارش، چهار نفر از آنها ۱۹ مرداد از زندان اوین به حبس در خانه رفتند و یکی از قبل در بازداشت خانگی بود. همان روز آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا گفت این اولین قدم در راه بازگشت آنها به خانه است.

مشخص نیست پنج زندانی ایرانی را که آمریکا آزاد می‌کند کیستند.

به گزارش رویترز، این توافق سه جانبه را ایران و آمریکا و قطر در نیمه اول مرداد امضا کردند و محصول دستکم هشت دور مذاکره ایران و آمریکا با میانجی‌گری قطر در دوحه بود که تقریبا از اسفند پارسال شروع شد و در نیمه دوم خرداد ۱۴۰۲ شتاب گرفت.

ایران گفته بود مذاکرات پیش از این تاریخ آغاز شده بودند و آمریکا ابتدا آن را تکذیب کرده بود.

رویترز نوشت جلسات اول مذاکره در باره برنامه هسته‌ای ایران بود اما در جلسات بعدی، تبادل زندانی موضوع اصلی شد:

"آنها فهمیدند که موضوع هسته‌ای بن‌بست است و تمرکزشان را به زندانیان معطوف کردند. موضوع زندانی‌ها ساده‌تر است. توافق آسان است و اعتمادسازی می‌کند.»

«از اینجا مذاکرات جدی شد.»

بنا بر این گزارش، قطر برای جلوگیری از بر هم خوردن توافق، هزینه عملیات بانکی را به عهده گرفته است.

به گفته رویترز، اکنون به محض اینکه پول ایران به حساب بانک‌های قطری برسد، «زندانیان آمریکایی به قطر پرواز می کنند و زندانیان ایرانی از آمریکا به قطر تا به ایران منتقل شوند.»

این پول از کره جنوبی به بانک‌های سوییس رفته و در آنجا از وون (پول کره جنوبی) به یورو و سپس دلار تبدیل و بعد به بانک‌های قطر منتقل می‌شود، روندی که گفته شده بود چند هفته طول می‌کشد.

بر اساس گزارش رویترز، به نظر می‌رسد این روند بانکی در حال اتمام است.

قطر مسئول نظارت بر خرج کردن این پول است تا صرف خرید غذا و دارو شود بدون اینکه تحریم‌های آمریکا شکسته شوند. پول خرید، مستقیم از بانک‌های قطر پرداخت می‌شود.

به گزارش رویترز ایران می‌خواست پول به بانک‌های خودش منتقل شوند اما در نهایت پذیرفت که به بانک‌های قطر برود.

با اینکه حزب جمهوری‌خواه در آمریکا جو بایدن را به باج دادن متهم می‌کند، دولت آمریکا تاکید کرده که سیاست‌اش در قبال ایران تغییری نکرده و تحریم‌ها به قوت خود باقی می‌مانند.

رویترز به نقل از یک ایرانی در درون حاکمیت نوشته روسای بانک‌های مرکزی ایران و قطر، برای ترتیب دادن نقل و انتقال بانکی ۲۴ خرداد در دوحه دیدار کردند.

مسئول مذاکرات ایران علی باقری کنی معاون وزیر خارجه بوده، مسئولیت مشترک مذاکره‌کنندگان آمریکایی با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران بوده که فعلا به دلیل بررسی مجوز امنیتی‌اش در مرخصی بدون حقوق است و آبرام پیلی معاونش. مذاکره‌کننده ارشد قطر هم محمد الخلیفه از معاونان وزارت خارجه این کشور بوده است.

رویترز به نقل از یک دیپلمات ایرانی نوشت مهدی صفری معاون اقتصادی وزیر خارجه ایران هم در مذاکرات حاضر بوده است.

هیچ‌یک از نهادها و مقام‌های آمریکایی که در گزارش رویترز به نامشان اشاره شده و خانواده‌های زندانیان یا وکلایشان، به درخواست این خبرگزاری برای اظهار نظر پاسخ ندادند و دسترسی مستقیم به علی باقری کنی، محمد الخلیفه و آبرام پیلی هم برایشان مقدور نبود.