یک روزنامه‌نگار در ایران: شرایط مشابه «شوروی در حال فروپاشی» است

 تورم مهمترین چالش اقتصاد ایران است که معیشت بخش بزرگی از جامعه را تحت تاثیر قرار داده استصدای آمریکا: در پی تعلق کالابرگ خرید مواد غذایی اساسی به ۲۵ میلیون ایرانی و هشدار معاون وزارت رفاه و کار درباره «فقر تغذیه‌ای» ۹۱ درصد از مردم، یک روزنامه‌نگار در ایران به صدای آمریکا می‌گوید جمهوری اسلامی «راهی جز توزیع کوپن» ندارد و وضعیت مشابه «شوروی در سال‌های نزدیک به فروپاشی» است.

این روزنامه‌نگار و تحلیلگر اقتصاد سیاسی در ایران سه‌شنبه ۳۰ خرداد به بخش فارسی صدای آمریکا گفت: «به نظر می رسد رژیم ایران راهی جز توزیع کوپن نداشته باشد، چرا که بر اساس آمارهای رسمی، فقر در کشور به طور چشمگیری در حال شیوع است.»

علیرضا عسگریان، معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اعلام کرده که کوپن با عنوان «کالابرگ الکترونیک» از دوشنبه ۲۹ خرداد» به طور رسمی به اقتصاد ایران باز می‌گردد. تورم در ایران از ۷۰ درصد فراتر رفته است و اقتصاددان‌ها با اشاره به وضعیت معیشت مردم، رکود صنایع، و اعتراضات و اعتصابات اصناف و کارگران، به صدای آمریکا گفته‌اند این روش‌ها برای مهار اقتصاد «بی‌ثبات و پیش‌بینی‌ناپذیر» ایران کارساز نیست.

به گفته این روزنامه‌نگار که صدای آمریکا از انتشار نامش برای حفظ امنیت او خودداری می‌کند، «با شدت گرفتن تحریم و فقر سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین فرار قابل ملاحظه سرمایه از ایران، دغدغه دولت از توسعه زیر ساخت‌های اقتصادی و عمرانی به تأمین کالاهای اساسی مانند آب، برق، گاز و غذا رسیده است.»

او با تکیه بر «گزارش بانک مرکزی» تأکید می‌کند که «در دهه ۹۰ سالانه حدود ۱۰ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج شده و در مجموع در یک دهه ۱۰۰ میلیارد دلار خروج سرمایه اتفاق افتاده» و «فقر سرمایه‌گذاری خارجی و در کنار آن خروج قابل توجه سرمایه از کشور سبب شده که درآمد سرانه مردم ایران نزولی شود.»

بنا بر گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از «وضعیت فقر و ویژگی‌های فقرا در دهه ۹۰» که دوم خرداد منتشر شد، در یک دهه بیش از ۱۱ میلیون تن به جمعیت فقیران ایران افزوده شده و «نرخ فقر مطلق با روندی افزایشی از ۱۹.۴ درصد در سال ۱۳۹۰ به ۳۴.۴ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.»

به گفته این روزنامه‌نگار و تحلیلگر اقتصاد سیاسی در ایران، در این روند «توقفی دیده نمی‌شود و فعلا چشم‌انداز آن رو به گسترش است.»

او با ارائه آمار منتشر شده در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به کاهش «بسیار چشمگیر» مصرف گوشت قرمز، مرغ، و شیر در دهه ۱۳۹۰، اشاره می‌کند و می‌گوید در این گزارش تأکید شده که خانواده‌های ایرانی به‌ویژه پس از سال ۱۳۹۷ تخم مرغ را به عنوان منبع تأمین پروتئین جایگزین کرده‌اند.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی همچنین در گزارش ۳۰ اردیبهشت خود از گسترش قابل توجه فقر مسکن در ایران پرده برداشته و نرخ «بدمسکنی» را در سال ۱۴۰۰، «۵۵ درصد» یعنی «بیشترین میزان سطح فقر مسکن در ایران تاکنون» اعلام کرده است.

وضعیت در بانک‌ها نیز آشفته است و بر اساس گزارش سالانه منتشر شده در مورد عملکرد آنها؛ بانک‌های «ایران زمین» و «آینده» در سال ۱۴۰۱ بیش از ۷۵ هزار میلیارد تومان زیان به ثبت رسانده‌اند.

به گفته این روزنامه‌نگار داخل ایران، «با این سرعت گسترش فقر» دولت جمهوری اسلامی «راه دیگری جز توزیع کوپن اقلام غذایی پیش روی خود نمی‌بیند» و شرایط «درست شبیه وضعیتی که در جنگ ایران و عراق تجربه کرده یا مشابه وضعیت شوروی در سال‌های نزدیک به فروپاشی این کشور» شده است.

اعتراضات معیشتی از ساعات آغازین سال ۱۴۰۲ از سر گرفته شده و گروه‌های صنفی از جمله بازنشستگان، کارگران، معلمان، و کارکنان صنایع مختلف بارها در اعتراض به دریافت حقوق اندک با وجود گرانی و تورم و کوچک‌تر شدن پیاپی سفره‌ها تجمع و اعتصاب کرده‌اند.