«رهاسازی شبانه» زنان و کودکان بازداشت‌شده خانواده‌های دادخواه در جاده

رادیو فردا:وب‌سایت حقوق بشری هه‌نگاو گزارش داده که زنان و کودکان خانواده‌های دادخواه که در مسیر بازگشت از آرامگاه مهسا امینی، بازداشت شده بودند، «نیمه‌شب بین شهرهای سقز-دیواندره به حال خود رها شدند».

بر اساس این گزارش، «شش عضو مرد این خانواده‌ها و همچنین دو راننده کماکان در بازداشتگاه نهادهای حکومتی به سر می‌برند».

یک منبع مطلع نزیک به این خانواده‌ها به این وب‌سایت گفته در حالی که نیروهای حکومتی تلفن‌های همراه بازداشت‌شدگان را ضبط کرده بودند، «زنان و کودکان عضو این کاروان بدون هیچگونه امکان تماسی در نهایت با طی مسافتی از مسیر، خود را به شهرهای محل سکونت رسانده‌اند».
بی بی سی: جمعه ۱۹ خرداد جمعی از خانواده‌های دادخواه سنندج، دیواندره و دهگلان به دیدار خانواده‌های کشته‌شدگان اعتراضات ۱۴۰۱ در سقز و بوکان رفتند. در راه بازگشت نیروهای وزارت اطلاعات بیش از ۳۰ نفر از آنها را بازداشت کردند. امجد حسین‌پناهی به بی‌بی‌سی فارسی گفت علت بازداشت همچنان مشخص نیست و بسیاری از خانواده‌های بازداشت شده نیمه‌های شب در خیابان و جاده رها شدند.

به گفته امجد حسین‌پناهی، برادر رامین حسین‌پناهی که سال ۱۳۹۷ اعدام شد، خانواده‌های دادخواه هنگام بازگشت در ایست بازرسی ورودی شهر سقز یه دست نیروهای وزارت اطلاعات بازداشت شدند.

بنا به گزارش‌ها بیش از ۳۰ نفر از اعضای خانواده‌های دادخواه که به سقز و بوکان رفته بودند بازداشت شدند.

بازداشت شدگان عبارت بودند از: دایە شریفە، مادر رامین حسین‌پناهی، حسن امینی، برادر محمد امینی همراه با مادر و خانوادە، صدیق بهمنی، پدر شاهو بهمنی به همراه خانوادە، مادر مومن زندکریمی با خانوادە، کوسار، هانا و باران (۱۲ سالە) منبری، کیا و یونا مرادی ۱۶ و ۶ سالە، خواهران داریوش علیزادە، احمد رحیمی، پدر یحیی رحیمی، خواهر شادمان احمدی با خانوادە، عبدالرحمن نصری با خانوادە، خواهران و برادران آرام حبیبی، خواهر ابراهیم لطف‌الهی، هاشم ساعدی، پدر سارینا ساعدی، دلنیا بهمنی، خواهر شاهو بهمنی، مائدە نصری، خواهر متین نصری و دو راننده مینی‌بوس.

امجد حسین‌پناهی درباره نحوه برخورد با خانواده‌های دادخواه به بی‌بی‌سی گفت: «نیروهای امنیتی هم به خانواده‌ها و هم به شهیدان توهین و بی‌احترامی بسیار کرده بودند، گفتند آنها ضد انقلابند و باید کشته می‌شدند. فحش‌های رکیک دادند و حتی دو نفر از برادران دادخواه را که جوان‌تر بودند ضرب و شتم کردند. آخر سر هم ساعت ۳ تا ۴ بامداد اکثر آنها را در خیابان‌ و جاده رها کردند که تا صبح سرگردان بودند.»

 

همچنان تعدادی از پدران و برادر‌های دادخواه به نام‌های حسن امینی، صدیق بهمنی، هاشم ساعدی، احمد رحیمی، آرمان حبیبی و عبدالرحمان نصری و دو راننده ‌مینی‌بوس در بازداشت به سر می‌برند.
شماری از خانواده‌های دادخواه که همچنان در بازداشت هستندعلت بازداشت خانواده‌های دادخواه مشخص نیست و به آنها گفته نشده چرا بازداشت شدند.

امجد حسین‌پناهی می‌گوید حساسیت بسیار زیادی نسبت به خانواده‌های دادخواه در ایران، و به صورت ویژه در کردستان وجود دارد: «چون آنها همواره پیشگام مبارزه و اعتراض هستند، حکومت سعی دارد از آنها انتقام بگیرد. وقتی خانواده‌های سه شهر به دیدار خانواده‌های کشته‌شدگان دو شهر دیگر می‌روند، این یک پیام بزرگ دارد که باعث اتحاد و همبستگی بیشتر دادخواهان می‌شود و این برای جمهوری اسلامی یک خط قرمز است.»
گروه «مادران انقلاب» و دیدار با خانواده‌های دادخواه
در ماه‌های گذشته گروه «مادران انقلاب» که عمدتا مادران و خانواده‌های دادخواه شهرهای سنندج، دیواندره و دهگلان در میان آنها حضور دارند، شکل گرفت.

گروه «مادران انقلاب» بنا دارند ضمن دادخواهی و همسبتگی بیشتر بین خانواده‌های دادخواه، در مناسبت‌های مختلف یاد و نام اعدام‌شدگان و کشته‌شدگان را زنده نگه دارند.

امجد حسین‌پناهی، برادر رامین حسین‌پناهی که سال ۱۳۹۷ به همراه زانیار و لقمان مرادی اعدام شد، به بی‌بی‌سی فارسی می‌گوید هدف از تشکیل گروه مادران انقلاب، تشکیل گروهی مستقل برای ایجاد پیوند میان خانواده‌های دادخواه و تقسیم درد و رنج‌هایشان با یک‌دیگر است.

گروه مادران انقلاب در تازه‌ترین اقدام خود روز گذشته ابتدا بر مزار مهسا امینی حاضر شدند و با خانواده او دیدار کردند. سپس با قرائت بیانیه‌ای «هر نوع تغییر در آرامستان آیچی را محکوم کرده» و اعلام کردند: «ما قاطعانە در برابر کینە‌توزی مسئولین مبنی بر پنهان کردن و از دید خارج کردن مزار رمز انقلاب، ژینا امینی خواهیم ایستاد و از همەی مردم خواستاریم در برابر این اقدام شرم‌آور سکوت نکنند.»

در روزهای گذشته درهای آرامستان آیچی بر روی بازدیدکنندگان بسته شد و بر اساس تصاویر منتشر شده، بولدوزرها و ماشین‌آلات راه‌سازی در حال حفر گورهای جدید در اطراف مزار مهسا امینی بودند.

این موضوع به نگرانی‌ها درباره از دسترس خارج کردن مزار مهسا امینی را افزایش داد، مخصوصا که این اتفاق به فاصله کوتاهی بعد از تخریب مزار مهسا امینی و ممانعت از تعمیر دوباره سایه‌بان مزارش از جانب نیروهای امنیتی اتفاق افتاده است.

مزار مهسا (ژینا) امینی در آرامستان آیچی شهر سقز، طی ماه‌های گذشته مورد بازدید بسیاری از خانواده‌های دادخواه و شهروندان از سراسر ایران قرار گرفت.

بسیاری برای گرامیداشت یاد مهسا امینی و به مناسبت‌های مختلف بر سر مزار او حاضر می‌شدند و به محلی جهت اعتراض بدل شده است.

خانواده‌های دادخواه سنندج، دیواندره و دهگلان پس از بازدید از مزار مهسا امینی، همراه با شرمین محمدی، همسر فریدون محمودی و مادر شهریار محمدی، از دیگر جان باختگان اعتراضات ۱۴۰۱، به مناسبت تولد دانیال پابندی، بر مزار او حاضر شدند.

دانیال پابندی، نوجوان ۱۷ ساله اهل سقز بود که در جریان اعتراضات ۲۵ آبان ۱۴۰۱ با تیراندازی نیروهای امنیتی به شکمش کشته شد.

گروه مادران انقلاب بعد از آرامستان آیچی، همراه با مژگان افتخاری، مادر مهسا امینی به شهر بوکان رفته و از مزار کشته‌شدگان اعتراضات ۱۴۰۱ بوکان نیز بازدید کردند و یاد آنها را گرامی داشتند.
سابقه بازداشت خانواده‌های دادخواه
این اولین بار نیست که خانواده‌ها و مادران دادخواه در ایران پس از دیدار با دیگر دادخواهان یا رفتن بر سر مزار جان‌باختگان یا اعدام‌شدگان، بازداشت می‌شوند.

نیروهای امنیتی در سال‌‌های گذشته، خصوصا بعد از اعتراضات آبان ۱۳۹۸، بارها خانواده‌های دادخواه را در راه رفتن یا بازگشت از دیدار با دیگر دادخواهان بازداشت کردند.

۱۹ فروردین ۱۴۰۰، زمانی که شماری از خانواده‌های دادخواه آبان به همراه جمعی از فعالان مدنی در حال بازگشت از مزار سردار اسعدد بختیاری در تخت فولاد اصفهان بودند، ماموران امنیتی با محاصره اتوبوس در جاده، با خشونت آنها را بازداشت کردند.

در تاریخ جمعه ۸ مرداد ۱۴۰۰ نیز زمانی که جمعی از مادران دادخواه آبان ۹۸ از تجمع اعتراضی در میدان آزادی تهران بازمی‌گشتند، در ایستگاه مترو صادقیه مورد حمله نیروهای امنیتی قرار گرفتند و با خشونت بازداشت شدند.

تیرماه سال گذشته هم هنگامی که جمعی از مادران دادخواه آبان ۹۸ درمنزل خانواده نوید بهبودی جمع شده بودند، با یورش نیروهای امنیتی ضمن ضرب و شتم بازداشت شدند.

در ماه‌های گذشته تهدیدها و فشارهای امیتی بر خانواده‌های از جانب نیروهای امنیتی افزایش یافته است. بسیاری از خانواده‌های دادخواه به دلیل سکوت کردند بارها به نهادهای امنیتی احضار شده‌اند و در حال حاضر شماری از آنها مانند منوچهر بختیاری و ناهید شیرپیشه، والدین پویا بختیاری، از جان باختگان آبان ۹۸ در زندان به سر می‌برند.