آیا امکان وقوع جنگ میان ایران و آذربایجان وجود دارد؟

العربیه: فواد شهبازوف، تحلیلگر سیاسی، در مقاله‌ای برای وبسایت «بی‌ان‌ئی اینتلی‌‌نیوز» که اخبار اروپای شرقی را پوشش می‌دهد، این موضوع را بررسی کرده که آیا امکان تبدیل تنش‌های میان ایران و آذربایجان به جنگ وجود دارد یا خیر، و نتیجه گرفته که هم احتمال جنگ مستقیم و هم نیابتی وجود دارد.

به گفته این تحلیلگر، پیروزی آذربایجان در جنگ قره‌باغ در سال 2020 دست و بال ایران را برای تحرکات بیشتر در منطقه قفقاز بست. این پیروزی نظامی باعث تقویت روابط آذربایجان با ترکیه، و دشمن سرسخت ایران یعنی اسرائیل شد. هر دوی این کشورها تسلیحات پیشرفته مانند پهپادهای انتحاری در اختیار باکو می‌گذارند، که باعث شده آذربایجان در برابر متحد ایران یعنی ارمنستان دست بالا را داشته باشد.

آذربایجان پس از پیروزی قاطع خود در نبرد قره‌باغ به ارمنستان فشار آورده است تا اجازه دهد یک کریدور ترانزیت از خاکش عبور کند تا منطقه نخجوان آذربایجان در همسایگی ترکیه را با آذربایجان مرتبط کند. مقامات تهران چشم‌انداز چنین کریدوری، که بین آنها و متحدشان ارمنستان فاصله می‌اندازد، را خطرناک می‌دانند.

به گفته شهبازوف، از دید ارمنستان، نفوذ ایران در منطقه قفقاز ضروری است، زیرا اگر آذربایجان تصمیم بگیرد به دنبال راه نظامی برای حل اختلافات خود با ارمنستان برود، ایروان به طور بالقوه می‌تواند از حمایت نظامی ایران بهرمند شود.

این تحلیلگر می‌گوید در بحبوحه گزارش‌های تاییدنشده مبنی بر شکل‌گیری یک توافق دفاعی جدید میان باکو و تل‌آویو، تهدیدهای اخیر تهران علیه باکو بحث‌هایی را برانگیخته که حکومت ایران ممکن است تحت عنوان «حفاظت از شریک استراتژیک خود ارمنستان» به آذربایجان حمله کند.

شهبازوف نتیجه می‌گیرد که حمله ایران به آذربایجان گرچه محتمل است، اما آنچه محتمل‌تر به نظر می‌رسد این است که تهران جنگ خود علیه باکو را به صورت نیابتی و با استفاده از عوامل رادیکال شیعه آذربایجانی پیش ببرد، که به گفته وی امری مسبوق به سابقه است.