«دالان ایران»؛ مسیر اصلی انتقال خودروهای غربی به روسیه؟
رأی دهید
رئیسجمهور روسیه از حمایت کامل خود از توسعه مسیر ترانزیتی کریدور شمال-جنوب خبر داد. ولادیمیر پوتین پنجشنبه طی دیدار با سرمایهگذاران روس گلهمند شد در سالهای پیشین توجه جدی به شرق نشده و افزود این مسئله باید جبران شود تا به گفته او، مسیری که از طریق آذربایجان و ایران عبور میکند، امکان دستیابی روسیه به بندرهای خلیج فارس و خاورمیانه، هند، چین و کل آسیا و اقیانوسیه را فراهم کند.
رئیسجمهور روسیه ابراز اطمینان کرد بهرغم اختلافها و مسائل ژئوپلیتیک، تمام کشورهای منطقه علاقهمند به اجرای این طرح هستند و به گفته وی تنها ضروریست منابع مالی آن تامین شود. ولادیمیر پوتین تکمیل مسیر ریلی کریدور شمال-جنوب نیازمند حدود یک و نیم میلیارد دلار سرمایهگذاری دانست و با تعریف فراوان از ظرفیتهای آن گفت خوشحال میشود اگر بازرگانان روس در این طرح مشارکت کنند.
در حالیکه به گفته مقامات ایرانی، روسیه وعده داده در احداث قطعه راهآهن رشت-آستارا برای تکمیل مسیر ریلی کریدور شمال-جنوب سرمایهگذاری کند، مسیر دریایی بین دو کشور در حال توسعه است و در ماههای اخیر گزارشهای متعدد از این مسیر به عنوان یکی از راههای قاچاق کالا ویا ارسال پهپادهای تهاجمی و سایر تجهیزات مورد نیاز ارتش روسیه در اوکراین یاد کردهاند.
تحقیق جدید بخش روسی رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد نشان میدهد روسیه از امارات متحده عربی و از طریق ایران و دریای خزر خودروهای غربی که فروش آن به روسیه ممنوع شده وارد میکند.
او یادآوری میکند: «ما در شبکه اجتماعی روسی 'وکونتاکته' یک حساب کاربری پیدا کردیم که متعلق به خدمه 'موسی جلیل'، یکی از کشتیهای روسی است که اسکاینیوز درباره آن گزارش داده بود -از جمله عکسی که این فرد از همین مأموریت گذاشته بود. در این عکس او در کنار جیپ آمریکایی فورد برونکو ایستاده و تقریباً همه عکسهای دیگر هم او را در کنار خودروهای جدید آمریکایی یا اروپایی نشان میدهد که با کشتی از بندر امیرآباد در ایران با توقف در ترکنستان و گاهی اوقات در آذربایجان به مقصد آستاراخان منتقل شدهاند».
ایده ایجاد مسیر ترانزیتی از هند به شمال اروپا از طریق ایران و روسیه به حدود ۳۰ سال پیش بازمیگردد. اما با اعمال تحریمهای غرب علیه روسیه، مشارکت کشورهای اروپایی در این طرح منتفی شد؛ از سوی دیگر، روسیه ظرفیتهای بالقوه کریدور شمال-جنوب را با جدیت بیشتر دنبال میکند.
مارک کروتف خبرنگار تحقیقاتی بخش روسی رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد آخرین تحقیق خود از نقش ایران در تلاشهای روسیه برای دور زدن تحریمهای غرب را «دالان ایرانی» نامگذاری کرده است: «هنگام جمعآوری اطلاعات از این مسیر، صحنههایی از جنگ جهانی دوم در ذهنمان تداعی شد، سالهایی که آمریکا در چارچوب 'قانون وام و اجاره' از طریق ایران به متفقین برای پیروزی بر آلمان نازی کمکهای نظامی ارسال میکرد. به نظرمان رسید این یک طنز تاریخی است که پس از ۸۰ سال در حالیکه آمریکا در چارچوب قانونی مشابه و البته از مسیر اروپا برای مقابله با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین کمک تسلیحاتی ارسال میکند، 'دالان ایرانی' برای دور زدن تحریمها استفاده میشود. ولادیمیر پوتین بارها و حتی در پیام سالانه خود به پارلمان روسیه بر اهمیت این مسیر ترانزیتی تأکید کرد.»
در عین حال گزارشها حاکی است از دید مقامات رسمی و تجار روس مهمترین جاذبه ایران تجربههای زندگی تحت تحریم است.