سفیر اسبق ایران در فرانسه: روس ها ایران را در اوکراین شریک جرم کردند؛ اگر از حالا به فکر این نباشیم که این لکه را از خودمان پاک کنیم، قطعا دچار مشکلات بعدی خواهیم شد

دلفی:روس‌ها و چینی‌ها به عنوان دو عضو مذاکرات ۵+۱، به طور کلی از ابتدای مذاکرات هسته‌ای چندان موافق شکل‌گیری برجام و اینکه مذاکرات ما با جامعه بین‌الملل به سرانجامی برسد، نبودند. چراکه مشکلات اساسی منطقه و روابط ما با دنیا حل می‌شد.انتخاب: سفیر اسبق ایران در فرانسه درباره تاثیر ادعای فروش پهپاد به روسیه توسط ایران بر احیای برجام، بیان می‌کندکه ما به عنوان کشوری که در کنار روسیه در حال نقش‌آفرینی هستیم و علیرغم فرصت‌هایی که برای از بین بردن این تصور داریم تا نشان دهیم ما کنار متجاوز نیستیم و نمی‌خواهیم باشیم، به هر دلیلی از کنارش عبور می‌کنیم؛ بنابراین این وضعیتی است که قطعا تبعاتی خواهد داشت.

ابوالقاسم دلفی در گفتگو با «انتخاب» درخصوص تاثیرات نزدیکی موضع ایران به روسیه در بحران اوکراین بر احیای برجام، مطرح کرد: «بحث روابط با روسیه و آنچه بعضی از نکاتش در تحولات اوکراین خود را بروز می‌دهد، یک مقدار قدیمی‌تر از تحولات جاری است. به این معنا که روس‌ها و چینی‌ها به عنوان دو عضو مذاکرات ۵+۱، به طور کلی از ابتدای مذاکرات هسته‌ای چندان موافق شکل‌گیری برجام و اینکه مذاکرات ما با جامعه بین‌الملل به سرانجامی برسد، نبودند. چراکه مشکلات اساسی منطقه و روابط ما با دنیا حل می‌شد؛ لذا روشن بود که تحریم، فشار ناشی از آن و محدود شدن روابط ما با غرب، ایران را به سمت شرق، مشخصا این دو کشور، سوق می‌دهد که تقریبا هم همینطور شد.»

وی ضمن اشاره به اینکه دولت سیزدهم چاره‌ای جز رفتن به سمت شرق نداشت، گفت: «درست است که دولت سیزدهم موضوع نگاه به شرق را به عنوان راهبرد اساسی کشور انتخاب کرده و دارد عمل می‌کند؛ ولی این راهبرد نتیجه یک وضعیتی بود که ما چاره‌ای جز رفتن به سوی شرق نداشتیم چراکه غربی‌ها در بحث‌های مختلف با ما دچار مشکل شدند و این به وضعیتی کشیده شد که در بحث هسته‌ای عینیت پیدا کرد؛ بنابراین تقریبا روابط ما با آن‌ها بسته شد و به سمت شرق، مشخصا چین و روسیه، رفتیم. اما برای این دو کشور مشخص بود که اگر ما به توافق برسیم، در روابط خارجی راه‌های بیشتری گشوده می‌شود، بر این اساس هم چندان همکاری نمی‌کردند.»

دلفی ادامه داد: «مباحث مربوط به نیروگاه بوشهر و مناسبات همکاری‌های هسته‌ای ما و روسیه و اینکه آن‌ها چه کردند، همه نشان از این است که خیلی راضی به انجام توافق نبودند. اما آنچه در این یک سال گذشته، خصوصا بعد از تجاوز روسیه به اوکراین رخ داد این است که علیرغم اینکه ما در این خصوص اعلام بی‌طرفی کردیم، ولی در مواضع سیاسی و مواضع نظامی، بنابر ادعای غربی‌ها مبنی بر دادن پهپاد به روسیه کنارش بودیم. آنچه غربی‌ها و اوکراین ادعا می‌کنند این است که دادن پهپاد به روسیه، ما را در این جنگ تقریبا در کنار روسیه قرار داده است؛ بنابراین این ترکیب نشان می‌دهد که وضعیت ما با روس‌ها به چه شکل است.»

سفیر اسبق ایران در فرانسه افزود: «همین اهرم و محوری که در روابط ما با روسیه به وجود آمده و به نوعی در جنگ اوکراین از روس‌ها حمایت ضمنی می‌کنیم، تاثیراتی را روی مذاکرات داشته است. به هر حال یک بخشی از طرف ما در مذاکرات اروپایی‌ها هستند که آن‌ها در بحث اوکراین دچار مشکلات عدیده‌ای شده‌اند؛ از جمله به خطر افتادن امنیت اروپا چراکه بعد از جنگ جهانی دوم اولین بار است که در خاک اروپا جنگ نظامی شده، همچنین انرژی اروپا دچار مشکل شده و تبعاتی را برای همه کشور‌های اروپایی به خصوص آلمان و فرانسه به دنبال داشته و در نهایت موضوع غلات و محصولات کشاورزی؛ بنابراین اروپا هم از این جنگ دچار چنین مشکلاتی شده که به زعم‌شان ما هم یک طرف قضیه هستیم و داریم به روسیه کمک نظامی می‌کنیم. هرچند مقامات رسمی ما و آخرین موضعی که وزیر خارجه اعلام کردند مبنی بر این است که ما پهپاد‌ها را قبل از این جنگ به روسیه دادیم، ولی دارند استفاده و ضربات سنگینی به اوکراین وارد می‌کنند. کمااینکه اخیرا هم در حملاتی که اوکراینی‌ها به روس‌ها داشتند، روس‌ها هم با پهپاد‌ها شروع به زدن اوکراین کردند.»

این کارشناس سیاست خارجی همچنین خاطرنشان کرد: «با این تفاصیل، این سیر تحولات و آنچه روس‌ها با کارت ما در بحث اوکراین بازی کردند و ما را شریک جرم خود کردند، نشان می‌دهد که اگرچه روابط ما در مذاکرات چندان هم روان نبود، ولی آن را تشدید و دچار مشکلات بیشتری کرد.»

 وی در بخش دیگری از این گفتگو با تاکید براینکه تصور استفاده سلاح هسته‌ای توسط روس‌ها در بحران اوکراین درحد تصورات رسانه‌ای و نگاه به افکار عمومی است، گفت: «در حقیقت بعید است که روس‌ها بخواهند پای چنین کاری بایستند و از سلاح هسته‌ای استفاده کنند. این خیلی تصور وحشتناکی است که روس‌ها علیه اوکراین سلاح هسته‌ای به کار ببرند و امریکا در تقابل، کشوری مثل ما را بزند. گفتنش راحت است، ولی استفاده آن چندان راحت نیست. چراکه همان یکبار که امریکا استفاده کرد، هنوز دارد توانش را می‌دهد. راه‌های دیگری وجود دارد؛ به هر حال آنچه الان دارد در صحنه اوکراین اتفاق می‌افتد این است که روسیه به عنوان عضو دائم شورای امنیت و دارنده سلاح هسته‌ای، به همسایه خود تجاوز کرده که این تجاوز با هیچ معیار و منطق بین‌المللی سازگاری ندارد و برای همه روشن است.»

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل بیان کرد: «این تجاوز تاوان دارد. کمااینکه هم غربی‌ها و هم اروپایی‌ها دارند مدارک و شواهد آن را مکتوب و جمع‌آوری می‌کنند تا به موقع به وضعیت روسیه رسیدگی کنند. در کنار این وضعیت، ما به عنوان کشوری که در کنار روسیه در حال نقش‌آفرینی هستیم و علیرغم فرصت‌هایی که برای از بین بردن این تصور داریم تا نشان دهیم ما کنار متجاوز نیستیم و نمی‌خواهیم باشیم، به هر دلیلی از کنارش عبور می‌کنیم؛ بنابراین در کنار تبعاتی مثل تحریم و فشار بین‌المللی که اکنون برای روس‌ها اعمال می‌شود، برای ما هم این تبعات را خواهد داشت.»

دلفی در پایان خاطرنشان کرد: «باتوجه به تلاشی که غربی‌ها، ناتو و امریکایی‌ها در این زمینه می‌کنند، روسیه قطعا تاوانش را خواهد داد تا از سمت کشور‌های دیگر تکرار نشود. ضمن اینکه روسیه در مناسبات شرق و غرب دعوا‌های دیگری دارد که باید تسویه حساب کند. ما اگر از حالا به فکر این نباشیم که لکه در کنار روسیه بودن در جنگ اوکراین را از خودمان پاک کنیم، قطعا دچار مشکلات بعدی خواهیم شد.»