عکس العمل ایران به «اعلامیه اورشلیم»: هرگونه خطایی با پاسخ سخت مواجه خواهد شد

ابراهیم رئیسی در سخنرانی‌اش در کرمانشاه به «بیانیه اورشلیم» واکنش نشان داد‍بی بی سی: ساعتی بعد از آن‌که رهبران آمریکا و اسرائیل متعهد شدند جلوی دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را بگیرند، ابراهیم رئیسی خطاب به «آمریکا و متحدانش در منطقه» گفت که «هرگونه خطایی در این منطقه با پاسخ سخت و پشیمان‌کننده‌ای مواجه خواهد شد».

این در حالی است که هنوز مذاکرات غیرمستقیم کشورهای ایران و آمریکا با شکست قطعی روبه‌رو نشده و هردو کشور می‌گویند کماکان به حل و فصل اختلافات بر سر برنامه هسته‌ای از راه دیپلماسی امیدوارند.

با این حال در جریان سفر جو بایدن به اسرائیل که از روز چهارشنبه آغاز شد، او متعهد شد که کشورش از «هرچه در توان دارد» برای جلوگیری از ساخت سلاح هسته‌ای در ایران بهره بگیرد.

این تعهد رئیس‌جمهور آمریکا به شکل رسمی در سندی قید شده است که با نام «بیانیه مشترک شراکت استراتژیک آمریکا و اسرائیل» در روز پنج‌شنبه به امضای سران دو کشور رسید.

جو بایدن همچنین در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی اسرائیلی نیز گفت که کشورش برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، حاضر است از نیروی نظامی به عنوان آخرین گزینه استفاده کند.

در واکنش به این اظهارات، ابراهیم رئیسی گفت: «به آمریکایی‌ها و متحدان آنها در منطقه می‌گویم که ملت بزرگ ایران هیچ‌گونه ناامنی و بحران را در منطقه نمی‌پذیرد.»

رئیس‌جمهور ایران همچنین از ادامه روند عادی‌سازی روابط اسرائیل نیز انتقاد کرد و گفت که این کار امنیت اسرائیل را تامین نخواهد کرد.

آقای رئیسی گفت: «امروز ایران اسلامی از هر زمان دیگری قوی‌تر بوده و آمریکا را از هر زمانی ضعیف‌تر می‌دانیم.»

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز با انتشار توییتی نوشت که هدف بیانیه مشترک آمریکا و اسرائیل «صرفا ایران نیست، بلکه کشورهای عربی و اسلامی می‌بایست همواره برتری رژیم صهیونیستی را بپذیرند».

«رژیم صهیونیستی» عنوانی است که مقام‌های ایرانی برای توصیف اسرائیل استفاده می‌کنند.

آقای کنعانی در این توییت نوشته است که ایران، «امنیت همسایگان خود را امنیت خود می‌داند».
«بیانیه اورشلیم»«بیانیه اورشلیم» روز پنج‌شنبه به امضای رئیس‌جمهور آمریکا و نخست‌وزیر اسرائیل رسیدبیانیه مشترک رئیس‌جمهور آمریکا و نخست‌وزیر اسرائیل که در رسانه‌ها به اختصار «بیانیه اورشلیم» نام گرفته، تا این لحظه یکی از مهم‌ترین تحولات مرتبط با سفر آقای بایدن به خاورمیانه محسوب می‌شود.

اسرائیل و دولت کنونی آمریکا بر سر توافق هسته‌ای با ایران اختلاف نظرهایی دارند. اما در این بیانیه هر دو کشور بر سر اصول بنیادین روابط استراتژیکشان تاکید کرده‌اند.

یکی از این اصول، تعهد آمریکا برای حفظ برتری نظامی اسرائیل در منطقه است که بر روی فروش‌های تسلیحاتی این کشور به دیگر بازیگران خاورمیانه اثر می‌گذارد.

در «بیانیه اورشلیم» این تعهد آمریکا گنجانده شده و آمده که این کشور برای اینکه اسرائیل بتواند «خودش از خودش دفاع کند» این حمایت‌ها را ادامه خواهد داد.

این در حالی است که در خاورمیانه، اسرائیل تنها کشوری است که متهم است به شکل مخفیانه سلاح هسته‌ای تولید کرده و قوانین بین‌المللی را در ارتباط با محدودیت‌های ساخت سلاح هسته‌ای نادیده گرفته است.

اسرائیل هرگز این اتهام را رد یا تایید نکرده است.

در «بیانیه اورشلیم» آمده است، آمریکا در راستای تعهدش برای حفظ برتری نظامی اسرائیل، «قول می‌دهد که هرگز نگذارد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و در این راه آماده است که از همه اجزای قدرت ملی‌اش استفاده کند».

این بخش از «بیانیه اورشلیم» تهدید نظامی ایران در صورت تلاش برای ساخت سلاح هسته‌ای توصیف شده‌ است؛ تهدیدی که البته بی‌سابقه نیست و در دو دهه اخیر بارها تکرار شده است.

این موضع‌گیری‌ها از سوی یائیر لاپید نخست‌وزیر اسرائیل، تلاش‌هایی برای جلوگیری از یک جنگ تمام عیار توصیف شد.

آقای لاپید بعد از مراسم امضای «بیانیه اورشلیم» گفت: «تنها راه برای متوقف کردن یک ایران هسته‌ای این است که ایران بداند جهان آزاد (برای متوقف کردن ایران) به زور متوسل خواهد شد.»

جو بایدن نیز که در کنار آقای لاپید سخن می‌گفت، متوقف کردن ایران در مسیر ساخت سلاح هسته‌ای را از نظر امنیتی به نفع «اسرائیل، آمریکا و باقی نقاط جهان» توصیف کرد.

جو بایدن که در جریان سفر اخیرش با بنیامین نتانیاهو، رهبر مخالفان در اسرائیل نیز دیدار می‌کند از دست اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل مدال افتخار این کشور را دریافت کرد.

او روز چهارشنبه به محض ورود به فرودگاه بن گوریون در حضور خبرنگاران گفت که «برای صهیونیست بودن، نیازی نیست حتما یهودی باشی.»

یائیر لاپید هم در همان جا گفت که کمتر کسی به اندازه جو بایدن به کشور اسرائیل کمک کرده است.

برنامه هسته‌ای ایران از سوی کشور اسرائیل به عنوان بزرگترین تهدید امنیتی توصیف می‌شود و این کشور می‌گوید که سلاح هسته‌ای در دست جمهوری اسلامی ایران، موجودیت این کشور را به خطر می‌اندازد.

اسرائیل به طور مرتب به نیروهای ایرانی در سوریه حمله می‌کند و برنامه هسته‌ای ایران نیز سال‌هاست که با عملیات خرابکاری این کشور، شامل ترور دانشمندان هسته‌ای، انفجار تاسیسات هسته‌ای و حملات سایبری روبه‌روست.

همزمان، این انتظار وجود دارد که در جریان سفر اخیر رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه، علاوه بر مساله ایران، موضوع عمیق‌تر شدن عادی‌سازی روابط اسرائیل و کشورهای عربی نیز به نتایجی برسد.

آقای بایدن تا روز جمعه در اسرائیل خواهد بود و در پایان بعد از سفر به مناطق اشغال شده فلسطینی و دیدار با محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان، به عربستان سفر خواهد کرد.

 

تحلیل خشایار جنیدی
خبرنگار اعزامی بی بی سی فارسی به اسرائیل
بزرگ ترین دستاورد این سفر برای دولت اسراییل تاکید آمریکا در «بیانیه اورشلیم» بر کاربرد همه توانمندی هایش برای تضمین عدم دسترسی ایران به تسلیحات هسته ای بود.

آمریکا امیدوار است که با چنین تضمینی مانع از اقدام یک جانبه نظامی اسراییل علیه ایران شود و از سوی دیگر فشار را بر تهران برای بازگشت به برجام افزایش دهد.

سفر آقای بایدن به اسراییل ۱۸ ماه پس از راهیابی به کاخ سفید انجام می شود و زمانی صورت می گیرد که اسراییل دچار بحران سیاسی است و در آستانه انتخابات زودهنگام قرار دارد. این موضوع بیانگر اهمیت دستور کار این دیدار است.

آقای بایدن در این سفر در پی تقویت روابط اسراییل با کشورهای خاورمیانه خواهد بود و دولت اسراییل مهم ترین اولویت خود در مذاکرات را مقابله با برنامه هسته ای ایران عنوان کرده است.

اسراییل همچنین در پی استفاده از این فرصت برای به عمل رساندن طرح خود را برای تشکیل یک سازوکار مشترک دفاع هوایی با کشورهای منطقه برای مقابله با ایران است.