یک هفته مانده به عید: ایرانی ها میوه را دانه ای می خرند

بی بی سی:علی سودایی

گزارش‌های مختلف حاکی از رکود بازارهای ایران در آستانه عید نوروز است.

متوسط قدرت خرید ایرانیان به قدری پایین آمده که یک مقام صنفی می‌گوید بسیاری از مشتریان "دانه‌ای" میوه می‌خرند.

با توجه به دریافت عیدی و پاداش بسیاری از مزدبگیران، معمولا بازاریان در ایران امید دارند که با خریدهای نوروزی کسب‌وکارشان رونق بگیرد، انتظاری که در این روزها برآورده نشده است.

کمیسیون اقتصادی مجلس ایران روز یکشنبه، ۲۲ اسفند، رضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت را به همراه معاونانش به مجلس فراخوانده تا درباره تنظیم بازار کالاهای اساسی و غیراساسی و همچنین بازار شب عید توضیح دهند.

اقتصاد ایران در بیش از یک دهه اخیر با رکود و تورم مزمن مواجه بوده است.

اکبر یاوری، عضو هیات مدیره اتحادیه بارفروشان، در مصاحبه با تجارت‌نیوز در شرح رکود بازار میوه گفته: "میوه گران است و قدرت خرید مردم ضعیف شده و مجبورند میوه را دانه‌ای بخرند."
آقای یاوری می‌گوید "بار میوه روی دست بارفروشان مانده" و "بیشتر از پنج هزار تن میوه در میدان موجود است و کسی هم میوه نمی‌خرد".

او گفته: "اگر به میوه فروشی‌ها سر بزنید اشکتان در می‌آید وقتی که می‌بینید شهروندان تهرانی میوه را دانه‌ای می‌خرند."

بازار آجیل و خشکبار هم وضعیت مشابهی دارد.

سایت مشهدچهره در گزارشی از یک آجیل‌فروشی این شهر با سابقه بیش از صد سال، نوشته: "با وجودی که چند روز بیشتر به عید نمانده است مغازه خلوت وتک وتوک مشتری‌هایی که به مغازه وارد می‌شوند با براندازکردن قیمت آجیل مردد در خریدکردن هستند."

علیرضا حمصیان، دبیر اتحادیه آجیل و خشکبار اصفهان نیز به فارس گفته: "از جهت موجودی مشکلی نداریم ولی قیمت‌ها بالا است، تا این لحظه نیز استقبال مردم برای خرید آجیل جالب نبوده که علت آن را گرانی اجناس می‌دانیم."

رکود به غیر از بازار میوه و خشکبار بر بازار پوشاک هم سایه انداخته است.

ابوالقاسم شیرازی، رییس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک به اعتماد گفته پوشاک انبوهی تولید و انبار شده اما مشتری ندارد.

آقای شیرازی گفته: "امروز که ۲۱ اسفند ماه است و زمان خرید شب عید است نه تنها انتظار ما از این بازار برآورده نشده، بلکه زمان خرید شب عید هم مشتری نیست."

او مشاهده فروشندگان لباس را نقل کرده که "مشتریان پس از شنیدن قیمت‌ها از خرید لباس صرف‌نظر می‌کنند و حتی بخشی از لباس‌ها از سال گذشته فروش نرفته‌اند و دوباره به رگال‌ها برگشته‌اند."

پیش از این هم مجید افتخاری، عضو هیات مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک به ایسنا گفته بود رکود بازار پوشاک حتی از دوره آغاز کرونا هم بدتر است.

آقای افتخاری گفت: "شاهد رکود عجیب در سطح عمده فروشی هستیم که بی سابقه است و در سطح فروشگاهی نیز مطلقا رونقی مشاهده نمی‌شود. این وضعیت حتی در بهمن ماه سال ۱۳۹۸ که کرونا آغاز شد، مشاهده نشده بود."

بهروز چوداری‌میلانی، رئیس اتحادیه تزئینات داخل ساختمان هم می‌گوید در این حوزه هم انتظار افزایش تقاضا در آستانه نوروز برآورده نشده است.

آقای چوداری به دنیای اقتصاد گفته: "تقاضای تزئینات منزل برای شب عید باید از ماه قبل شروع می‌شد. امسال هنوز بوی عید نمی‌آید."

او گفته تقاضا در این بخش نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد پایین آمده است.


در یک دهه گذشته اقتصاد ایران با رکود و رشد منفی مواجه بوده است.

این رشد منفی تا جایی بوده که تولید ناخالص داخلی ایران از نزدیک به ۶۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ به حدود ۲۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ نزول پیدا کرده است.

بخشی از رشد منفی به کاهش جهانی قیمت‌ نفت خام در دهه اخیر برمی‌گردد، اما ایران همچنین به دلیل تحریم‌های بین‌المللی و تحریم‌های یکجانبه آمریکا در این دهه در فروش نفت خود با مشکل مواجه بوده است.

با حمله روسیه به اوکراین، قیمت‌ها در بازار نفت رشدی کم‌سابقه داشته‌اند. اما در عین حال موضع روسیه دستیابی به توافقی برای رفع تحریم‌های ایران را پیچیده‌تر کرده است.