بیماری شایع بدون درمان بین زنان؛ فرانسه «اندومتریوز» را به چالش میکشد
رأی دهید
هدف از این استراتژی افزایش آگاهی، تشخیص و درمان این بیماری است که در جهان از هر ۱۰ زن یک نفر از آن رنج میبرد و تاکنون درمانی برای آن پیدا نشده است. فرانسه نیز از این قاعده مستثنی نیست و بیش از دو میلیون زن در این کشور به اندومتریوز مبتلا هستند و نخستین عامل ناباروری در این کشور شناخته شده است.
رئیس دولت فرانسه در ویدئویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شد گفت: «من روی این موضوع حساس هستم [...] برای همین نخستین استراتژی ملی ما برای مبارزه با اندومتریوز امروز کلید میخورد.»
وی تاکید کرد که «آنها ساندرین، لولا، شارلوت یا انورا هستند. آنها از دردی که میتواند تا سرحد بیهوشی پیش برود خسته و فرسوده شدهاند. این درد گاهی آنها را از ایستادن و خوابیدن باز میدارد.»
درباره بیماری اندومتریوز اطلاعات ناقص است و پزشکان تنها میدانند که این بیماری با سلولهایی با منشا رحمی در خارج از رحم مرتبط است. در واقع بافت داخل رحم (آندومتر) در هر سیکل رشد کرده و خونریزی میکند و سپس این خون از طریق دهانه رحم و سپس واژن خارج میشود اما در بیماری اندومتریوز این بافت که باید داخل رحم باشد، در قسمتهای دیگر بدن از جمله تخمدانها، لولههای رحمی، مثانه و لگن رشد میکند و از آنجاییکه بافت آندومتر طبیعی، رشد و سپس خونریزی میکند، بافت آندومتری نابجا (آندومتریوز) نیز این رویه را با تغییرات هورمونی انجام میدهد اما چون راهی برای خروج خون وجود ندارد تشکیل کیست یا باندهای فیبروزه چسبنده را میدهد. این بیماری گاهی بدون علائم خاصی است اما گاهی اوقات با دردهای شدید در دوره قاعدگی ظاهر شود. عدم آگاهی نسبت به این بیماری باعث شده است که تشخیص آن به طور متوسط با هفت سال تاخیر همراه باشد.
رئیس دولت فرانسه اعلام کرد که راهبرد ملی با هدف «درک بهتر این بیماری، علل آن و یافتن راههای درمانی» است. وی تاکید کرد که برای مقابله با این چالش منابع برای تحقیقات آزاد خواهند شد.
ویدئویی که ماکرون درباره اندومتریوز صحبت میکند
کاخ الیزه اعلام کرد که برای اقداماتی که قرار است فرانسه در مقابله با آندومتریوز انجام دهد بودجه ملی خاصی در نظر گرفته شده است.
پس از سخنان ماکرون، اولیویه وران، وزیر بهداشت فرانسه گفت که به زودی یک کمیته راهبردی ملی برای تعریف برنامه اقدام و اجرای آن با نمایندگان بیماران، متخصصان و تمام وزارتخانهها و بخشهای مربوطه ایجاد میشود و این کمیته نخستین جلسه خود را در ماه آینده برگزار میکند.
یاسمین کاندو، رئیس انجمن اندو فرانس با استقبال از این طرح به خبرگزاری فرانسه گفت: «۲۰ سال است که درباره اندومتریوز هشدار میدهیم، زمان آن رسیده است که مشکل جدی گرفته شود.»
وی افزود: «یک برنامه تحقیقاتی، یک بخش مراقبت در تمامی مناطق، آموزش مداوم پزشکان، همه اینها ما را در مسیر درست پیش میبرد.»
علائم اندومتریوز چیست؟
آیا با اندومتریوز میتوان باردار شد؟
اما اندومتریوز به دلیل ایجاد کیست در تخمدان و چسبندگی بین رحم و تخمدان و سایر اعضای لگنی میتواند باعث نازایی شود. از سوی دیگر اندومتریوز میتواند با ترشح مواد التهابی اثرات منفی روی تخمک و اعضای لگنی و لانه گزینی جنین داشته باشد.
اندومتریوز چگونه تشخیص داده میشود؟
تنها راه تشخیص قطعی بیماری اندومتریوز عمل لاپاراسکوپی است. گرچه همزمان پزشکان طبق علائم میتوانند به تشخیص آن برسند.
سونوگرافی نمیتواند برای بررسی چسبندگیها کمک کننده باشد اما وجود کیستهای اندومتریوز در تخمدان به تشخیص کمک میکنند.
آیا اندومتریوز درمان میشود؟
درمان دارویی اندومتریوز شامل داروهای ضد درد برای بهبود درد لگنی و درد زمان قاعدگی کاربرد دارد اما اثری بر سیر بیماری و ممانعت از پیشرفت آن ندارد و تنها یک درمان علامتی است.
استفاده از داروهایی مشابه با هورمونهای غده هیپوتالاموس از دیگر راههای کنترل بیماری است که این داروها به نوعی یائستگی موقت ایجاد میکنند.
اما استفاده از داروهای هورمونی مانند قرصهای ضد بارداری، دستگاه میرنا، قرصها و آمپولهای پروژسترونی از دیگر داروهای کنترل بیماری است. این داروها با مهار تخمکگذاری باعث کاهش هورمون استروژن میشوند. از آنجا که تغییرات هورمونی در تشدید علائم نقش دارند مصرف این داروها از تغییرات هورمونی بر روی بافتهای اندومتریوزی جلوگیری کرده و در حتی در برخی موارد به تضعیف آن کمک میکنند و درد بیماری نیز کم میشود.
جراحی درمان قویتری است که کاربرد خود را دارد و در موارد نازایی یا دردهای شدیدی که به درمان دارویی جواب نمیدهد و یا ایجاد کیستهای بزرگ تخمدانی مشاهده میشود، پیشنهاد جراحی داده میشود که اغلب از طریق لاپاراسکوپی انجام میشود.
وضعیت بیماری اندومتریوز در ایران
محمدرضا صادقی، رئیس پژوهشگاه ابنسینای ایران در اردیبهشت گذشته گفته بود حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تا ۳ میلیون نفر در کشور احتمالا به بیماری اندومتریوز مبتلا هستند.
رویا پادمهر، عضو هیات علمی پژوهشگاه ابنسینا نیز معتقد است که شدت بیماری اندومتریوز در ایران بیشتر از کشورهای خارجی است و پراکندگی درمان بیماری نیز زیاد است یعنی ارجاع بیماران و درمان متمرکز برای آنها در ایران کم است.