برای اولین بار ستاره‌شناسان نور پشت یک سیاهچاله را رصد کردند
رأی دهید
سیاهچاله‌ها مناطقی در بعد فضا-زمان هستند که در آنجا جاذبه آنقدر نیرومند است که حتی نور نیز نمی‌تواند از چنگال آن فرار کند. گرچه نور نمی‌تواند از سیاهچاله فرار کند اما گرانش شدید آن، فضای اطراف را تار می‌کند و باعث می‌شود تا نور «ساطع» و در پشت جسم خم شود. به لطف این پدیده عجیب، ستاره‌شناسان برای نخستین بار نور پشت سیاهچاله را مشاهده کردند.
در یک مطالعه جدید، محققان به سرپرستی دن ویلکینز، اختر فیزیکدان دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا با استفاده از تلکسوپ‌های فضایی ایکس‌ام‌ام-نیوتن متعلق به آژانس فضایی اروپا و نواستار ناسا نور را پشت سیاه‌اله‌ای که ۱۰ میلیون برابر حجیم‌تر از جرم خورشید است مشاهده کردند. این سیاهچاله طبق بیانیه آژانس فضایی اروپا ۸۰۰ میلیون سال نوری در کهکشان مارپیچی آی‌زویکی ۱ (I Zwicky 1) قرار دارد.
این مطالعه با تمایل محققان برای گسترش درک بشر از تاج‌های سیاهچاله که منبع نور اشعه ایکس هستند و اغلب از مجاورت این اجسام تابش پیدا می‌کنند آغاز شد. پرتوهای روشن نور اشعه ایکس از سوی گازی که از قرص برافزایشی خود داخل سیاهچاله افتاده‌اند به بیرون ساطع می‌شوند. قرص برافزایشی دیسک‌های گرد و غبار و گازی شکل هستند که این اجسام [سیاهچاله] را احاطه و تغذیه می‌کند.
این تیم تحقیقاتی در آی‌زویکی ۱ شعله‌ای از اشعه ایکس را مشاهده کردند که به حدی روشن بود که مقداری از نور ساطع شده روی گاز را به داخل سیاهچاله می‌تابید. هنگامی که این نور منعکس شده از سوی جاذبه شدید جسم به پشت سیاهچاله خم می‌شد، اعضای این تیم توانستند با استفاده از تلسکوپ‌های فضایی آن را تشخیص دهند.
این گروه تحقیقاتی تنها این نور را که برای نخستین بار است مستقیما به این شکل دیده می‌شد رصد نکرد، آن‌ها همچنین متوجه شدند که نور اشعه ایکس هنگام خم شدن و حرکت در پشت سیاهچاله تغییر رنگ می‌دهد.
محققان امیدوارند با مشاهده گردش نور در پشت سیاهچاله در مورد آنچه نزدیک به گرداب‌های گرانشی است اطلاعات بیشتری کسب کنند. این تیم تحقیقاتی امیدوار است که بتواند نقشه سه‌بعدی از اطراف سیاهچاله را تهیه کنند. آن‌ها همچنین امیدوارند که بتوانند تاج‌های سیاهچاله را بیشتر درک و کشف کنند.
نتایج این تحقیق در روز ۲۸ ژوئیه در مجله نیچر منتشر شده است و نظریه آلبرت انیشتین درباره نسبیت عام را تایید می‌کند.
دن ویلکینز در این باره گفت: «۵۰ سال پیش هنگامی که اختر فیزیکدانان شروع به حدس و گمان درباره چگونگی رفتار میدان مغناطیسی نزدیک به سیاهچاله می‌کنند، هیچ تصوری نداشتند که یک روز ما بتوانیم روش‌هایی را برای مشاهده مستقیم این مسئله داشته باشیم و نظریه نسبیت عام انیشتین را در عمل ببینیم.»
