چرا تاسیسات مخفی سازمان انرژی اتمی ایران در برابر خرابکاری آسیب‌پذیرند؟

نمونه‌ای از اخلالگرهای ساخت ایران جهت مقابله با کوآدکوپترها. این نمونه به نام شاهین ساخته شده توسط معاونت جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش می‌باشد ایندیپندنت فارسی :بابک تقوایی (کارشناس نظامی و دفاعی)

صبح روز چهارشنبه برابر  ۲ تیر ۱۴۰۰، ۲۳ ژوئن ۲۰۲۱، خبرگزاری ایلنا به نقل از گروه دارویی برکت خبری مبنی بر حمله پهپادی به مجتمع صنعتی آن‌ها واقع در کیلومتر ۱۰ آزادراه کرج‌ـ‌قزوین، کردان، خیابان برکت منتشر کردند. سایر خبرگزاری‌های حکومتی نیز پس از آن جزئیات بیشتری از این خبر منتشر کردند، از جمله آنکه این حمله با استفاده از یک کوآد کوپتر انتحاری صورت گرفته و این پهپاد کوچک در حقیقت به مجاورت این تاسیسات برخورد کرده است. پس از آن پِرِس تی‌وی، بنگاه خبرپراکنی انگلیسی‌زبان رژیم جمهوری اسلامی به نقل از مقام‌های امنیتی رژیم جمهوری اسلامی خبر از دفع یک حمله تروریستی به یکی از ساختمان‌های متعلق به سازمان انرژی اتمی داد.

پس از انتشار خبر حمله به یکی از ساختمان‌های سازمان انرژی اتمی، اخبار مربوط به حمله پهپادی به تاسیسات مجتمع صنعتی گروه دارویی برکت متعلق به «سازمان فرمان اجرایی امام» از خروجی خبرگزاری‌های حکومتی حذف شد. پس از آن خبری تاییدنشده در رابطه با اینکه این حمله پهپادی در حقیقت علیه یک کارگاه سازمان انرژی اتمی ایران که در مجاورت این مجتمع داروسازی و تولیدکننده واکسن کووبرکت قرار دارد منتشر شد. انتشار ناهماهنگ اخبار در رابطه با این حمله پهپادی از سوی رسانه‌های حکومتی جمهوری اسلامی سبب شد تا به طور ناخواسته از ماهیت کارگاهی پرده‌برداری شود که به گفته برخی از رسانه‌های اسرائیلی و غربی از جمله نیویورک تایمز محل ساخت سانتریفیوژ بوده است.

در حالی که برخی از مقام‌های امنیتی و اطلاعاتی و همچنین مسئولان سازمان انرژی اتمی رژیم جمهوری اسلامی ایران ادعای حمله با استفاده از پهپاد به ساختمان مورد نظر را رد می‌کنند، روز گذشته (چهارشنبه)، محمدحسن ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری، به درخواست از سازمان اطلاعات سپاه از مالکان پهپادها یا کوآد کوپترها و هواپیماهای بدون سرنشین خواست تا داده‌های پرنده خود را در این سازمان ثبت و برای آن پلاک دریافت کنند. اقدامی در راستای کمک‌رسانی به ارگان‌های امنیتی برای کشف و شناسایی فرد یا افرادی که ممکن است در آینده از کوآد کوپترهایشان برای انجام حملاتی مشابه استفاده کنند.

حمله پهپادی با استفاده از کوآد کوپتر به کارخانه یا کارگاه ساخت سانتریفیوژ در کرج و در مجاورت تاسیسات گروه دارویی برکت به نظر می‌رسد بیش از آنکه با هدف آسیب‌رساندن به آن صورت گرفته باشد در راستای افشای ماهیت عملکرد این مرکز است. با یک نگاه اجمالی به تصاویر ماهواره‌ای تهیه شده از تاسیسات صنعتی گروه دارویی برکت توسط شرکت ماکسار تکنولوژی (Maxar Technologies) در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ برابر با ۱۸ مه ۲۰۲۱ می‌توان مشاهده کرد که به جز یک انبار مهمات و یک پادگاه نیروی انتظامی در شمال غرب این مجموعه، تمامی کارگاه‌ها و کارخانه‌های مجاور ظاهری غیرنظامی داشته و هیچ تمهیداتی برای حفاظت فیزیکی از آ‌ن‌ها به طور جدی در نظر گرفته نشده است. امری که نشان‌دهنده فعالیت مخفی این مرکز ساخت سانتریفیوژ است.
چرا تاسیسات مخفی سازمان انرژی اتمی در برابر خرابکاری آسیب‌پذیر هستند؟
برخی از تاسیسات سازمان انرژی اتمی ایران در میان مناطق کاملا غیرنظامی قرار گرفته و ظاهری کاملا غیرنظامی و عملکردی مخفیانه دارند که هدف از آن جلوگیری از کشف و  بازرسی نشدن آن‌ها توسط بازرسان سازمان انرژی اتمی است. در این راستا کم‌ترین تمهیدات برای حفاظت فیزیکی و پیرامونی این تاسیسات در نظر گرفته نمی‌شود تا از کشف و شناسایی آن‌ها جلوگیری به عمل آید. انبار مخفی سازمان انرژی اتمی ایران در تورقوزآباد که محل نگهداری هزاران سند مربوط به ساخت کلاهک اتمی برای موشک بالستیک شهاب ۳ بود و مورد دستبرد جاسوسان موساد، سرویس اطلاعاتی اسرائیل، قرار گرفت نیز از این دست است.

عدم وجود تاسیسات حفاظتی و امنیتی در برخی از مراکز مخفی سازمان انرژی اتمی ایران متعاقبا آن‌ها را مقابل ساده‌ترین عملیات‌های خرابکاری نیز آسیب‌پذیر می‌کند. این امر در رابطه با ساختمان یا کارگاهی که روز گذشته مورد حمله واقع شده است نیز صدق می‌کند. بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، ساده‌ترین تجهیزات ضد پهپادی مانند اخلال‌گرهای الکترونیکی و رادیویی و همچنین سامانه‌های الکترواپتیکی کشف و شناسایی پهپاد نیز دیده نمی‌شود. در چنین شرایطی به راحتی می‌توان یک پهپاد به سادگی کوآد کوپتر غیرنظامی را برای حمله به این تاسیسات مورد استفاده قرار داد.

بر اساس تصاویر ماهواره‌‌ای مجتمع صنعتی گروه دارویی برکت متشکل از یک شهرک صنعتی در دست ساخت است که دو کارخانه در مجاورت یکدیگر در شرق آن وجود دارد و یکی از آن‌ها متعلق به شرکت گروه صنایع شفا فارمد زیرمجموعه گروه برکت است. در شمال غرب شهرک صنعتی گروه برکت پادگان خداکرم نیروی انتظامی قرار دارد که محل نگهداری مهمات و مواد منفجره این نیرو است و در غرب این شهرک صنعتی سوله‌های گندم شرکت زر ماکارون قرار دارد در حالی که شمال این مرکز را کوه‌های البرز و جنوب آن را شاهراه کرج‌ـ‌قزوین احاطه کرده است. در شرق این مجتمع چند کارخانه وجود دارد که ماهیت عمده آن‌ها مشخص است از جمله کارخانه سوپا، کارخانه تریلرسازی ایران کاوه سایپا، انبار شرکت سازه گستر سایپا، شرکت صنایع ماشین ابزار ایران خودرو و همچنین مرکز تحقیقات و آزمایش آلایندگی خودرو ایران (شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران) اما دست‌کم یک کارگاه و یک کارخانه ماهیت نامشخصی دارند و ممکن است همان محلی باشند که مورد حمله واقع شده است.
پیام حمله به این کارگاه یا کارخانه ساخت سانتریفیوژ چیست؟
 اگر حمله همان‌طور که برخی رسانه‌های خارجی و اسرائیلی درباره آن گمانه‌زنی کرده‌اند یا به نقل از منابعشان اعلام کرده‌اند این حمله از سوی سرویس اطلاعات اسرائیل (موساد) صورت گرفته باشد با توجه به استفاده از یک کوآدکوپتر کوچک و تخریب نشدن ساختمان به نظر می‌رسد که با دو هدف افشای ماهیت فعالیت این کارگاه یا کارخانه و همچنین هشدار به مقام‌های امنیتی و اطلاعاتی رژیم جمهوری اسلامی صورت گرفته باشد زیرا اگر هدف انهدام کامل این مرکز بود، با توجه به در نظر گرفته نشدن تمهیدات امنیتی برای محافظت آن این امر از طریق کارگذاشتن بمب در یک خودرو یا کامیون و انفجار آن در مجاورتش به راحتی صورت‌پذیر بود؛ شیوه‌ای که در عملیات انهدام مرکز مونتاژ اورانیوم تاسیسات غنی‌سازی شهید احمدی روشن در نطنز در بامداد ۱۲ تیر ۱۳۹۹ مورد استفاده موساد قرار گرفت.

انتظار می‌رود، با انتشار اخبار مربوط به حمله پهپادی به این کارگاه یا کارخانه مخفی در مجاورت مجتمع صنعتی گروه دارویی برکت، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخواست بازرسی از آن منطقه را ارائه دهد، همان‌طور که به دنبال افشای انبار نگهداری ضایعات و اسناد هسته‌ای ایران در تورقوزآباد توسط نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، بنیامین نتانیاهو در سال ۱۳۹۷، بازرسان این آژانس در آن منطقه حضور یافتند که در نتیجه بازرسی‌شان آثار نگهداری تجهیزات و مواد آغشته به رادیو اکتیو توسط آن‌ها کشف شد.

این احتمال وجود دارد به دنبال افشای ناخواسته محل ساختمان مورد حمله قرارگرفته توسط گروه دارویی برکت و متعاقبا خبرگزاری ایلنا، سازمان انرژی اتمی رژیم جمهوری اسلامی ایران به سرعت کارگاه یا کارخانه محل ساخت سانتریفیوژ را تخلیه کند تا در صورت تمایل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای ارسال بازرسانش به منظور بررسی آن محل از کشف اسرار آن خودداری کند. به طور قطع در روزهای آینده تصاویر ماهواره‌ای نشان‌دهنده فعالیت‌های سازمان انرژی اتمی ایران و پاکسازی احتمالی این محل از سوی این سازمان خواهد بود.