طولانی شدن نتیجه بررسی صلاحیت های کاندیداها بخاطر فرزندان دو تابعیتی نامزدها
رأی دهید
سایت رویداد 24 ، لیلا فرهادی:
در حالیکه سخنگوی شورای نگهبان کدخدایی اعلام کرده تا روز سه شنبه نتیجه نهایی بررسی صلاحیت کاندیداهای انتخابات ۱۴۰۰ اعلام خواهد شد، خبرگزاری اصولگرای فارس مدعی شده یکی از دلایل این تاخیر، بحث و بررسی وضعیت اقامت فرزند یکی از کاندیداهای مشهور در آمریکا از نظر اقامت و تابعیت است و مساله مورد بحث دیگر، مربوط به احراز سلامت جسمی یک کاندیدای باسابقه است.
در مورد کاندیدایی که شرایط جسمی مناسبی ندارد تنها یک مورد از بین این اسامی می‌توان نام برد؛ محسن رضایی. شنیده‌ها حاکی است که محسن رضایی به بیماری پارکینسون مبتلاست، از این رو به احتمال زیاد کاندیدایی که به دلیل مسائل جسمی بررسی صلاحیت او به طول انجامیده محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه پاسداران است. روز گذشته فیلمی از محسن رضایی در حال بازی فوتبال نیز منتشر شد. انتشار آن فیلم هیچ دلیل منطقی جز این نداشت که این پیام را منتقل کند که محسن رضایی سالم است و حتی توانایی بازی فوتبال دارد.
فرزند کدام کاندیدا دو تابعیتی است؟
به گزارش رویداد۲۴ در مورد تابعیت مضاعف فرزند کاندیداها لازم است به سوابق افراد رجوع کنیم. در گزارش تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت افراد دو تابعیتی و دارای گرین کارت در حوزه مسئولان و مدیران ارشد که سال ۹۷ منتشر شده تنها به نام محمدجواد ظریف وزیر خارجه و بیژن زنگنه وزیر نفت دولت روحانی به انضمام برخی دستیاران و مشاوران او به عنوام افرادی که فرزندانشان دارای تابعیت مضاعف هستند، اشاره شده است.
در این گزارش که سال ۹۷ منتشر شده آمده «بسیاری از فرزندان مسئولان به دلایل متعدد نظیر تحصیل و تولد، تابعیت دیگر کشور‌ها را اخذ کرده‌اند یا تابعیت سایر کشور‌ها بر آنان تحمیل شده است و هم اکنون بدون ترک تابعیت آن کشور‌ها مشغول فعالیت‌های اقتصادی یا کارمندی در آن کشور‌ها هستند فرزندان مسئولان عالی‌رتبه‌ای نظیر وزیر محترم امورخارجه، نفت و برخی از مشاوران و دستیاران رئیس جمهور تنها نمونه‌ای از این دست افراد هستند.»
به این ترتیب اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی، عبدالناصر همتی رییس وقت بیمه مرکزی و رئیس کل کنونی بانک مرکزی، عباس آخوندی وزیر وقت راه و محمد شریعتمداری وزیر وفت صمت و وزیر کنونی کار، در بین افرادی که فرزندان دوتابعیتی دارند قرار نمی‌گیرند چرا که در صورت داشتن چنین شرایطی در گزارش تحقیق و تفحص مجلس به عنوان سمت آنها نیز اشاره شده بود.
عدم وجود نام این افراد در بین سمت‌هایی که در گزارش تحقیق و تفحص به طور مشخص به آنها اشاره شده نشان می‌دهد دست‌کم تابعیت مضاعف فرزند دلیل رد صلاحیت آنها نخواهد بود. از بین کاندیداهای شاخص باقیمانده که احتمال تایید صلاحیت آنها وجود دارد باید شرایط مسعود پزشکیان، حسین دهقان، علی لاریجانی، محسن رضایی، سعید محمد، سعید جلیلی، و ابراهیم رییسی مورد بررسی قرار بگیرد.
مسعود پزشکیان پیشتر درباره وضعیت زندگی فرزندانش توضیح داده است. به گفت پزشکیان یکی از فرزندانش بورسیه خارج از کشور بوده، اما اما در حال حاضر در ایران است. مهدی پزشکیان فرزند مسعود بعد از جنجالی شدن خبر درباره بورسیه دانشگاهی خود توضیح داده و گفته «من از دانشگاه منچستر انگلستان پذیرش برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری داشتم، ولی به خاطر سیاست‌های دولت قبلی به انگلستان نرفتم. بعد از اون از دانشگاه ملبورن استرالیا پذیرش گرفتم، که دقیقا اونم مصادف شد با تشدید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، که اون دانشگاه ایمیلی به من زد با این مضمون که به علت تحریم کشور شما از سوی سازمان ملل و اینکه رشته شما، کاربرد نظامی می‌تواند داشته باشد، پذیرش شما، لغو اعلام می‌شود و بعد از همه اینها، در یکی از دانشگاه‌های ایران (دانشگاه تبریز) جایابی انجام دادم و الان هم در دانشگاه تبریز، مشغول ادامه تحصیل هستم و فکر نمی‌کنم مستحق این کار نباشم یا آدم بی‌سوادی باشم.» با این وصف مسعود پزشکیان از دایره افرادی که احتمالا به دلیل تابعیت مضاعف آمریکای فرزندش دچار مشکل شده خارج می‌شود.
اطلاعاتی در مورد فرزندان حسین دهقان اطلاعاتی وجود ندارد و معلوم نیست آنها کجا هستند و چه می‌کنند یا چند سال سن دارند. سجاد جلیلی تنها فرزند سعید جلیلی احتمالا در حال حاضر بیش از ۲۰ سال ندارد و در مورد محل زندگی و تحصیل فرزند او نیز اطلاعاتی وجود ندارد.
ابراهیم رییسی دو دختر دارد که یکی دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم اجتماعی از دانشگاه الزهرا و دیگری دارای مدرک کارشناسی فیزیک دانشگاه شریف است. چهار سال پیش و در زمان انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ ابراهیم رییسی گفته بود فرزندانش متاهل و ساکن ایرانند.
واشنگتن پست سال ۹۷ گزارشی درباره فرزندان مقامات ایرانی که ساکن آمریکا هستند منتشر کرد. در این گزارش نام فاطمه اردشیر لازیجانی دختر علی لاریجانی به عنوان یکی از فرزندان مقامات که دارای تابعیت آمریکایی است، آورده شد. نویسنده این گزارش به حضور فرزندان مقامات ایران در آمریکا اشاره کرده و با نام بردن از تعدادی از آنها نوشته است: «دکتر اردشیر لاریجانی یکی از چندین فرزند مقامات ایرانی است که در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل کرده و از فرصت بازار‌های شغلی آمریکا بهره‌مند شده‌اند»
به این ترتیب اگر ادعای منابع آگاه خبرگزاری فارس درباره دلیل طولانی شدن بررسی صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری را قبول کنیم، احتمالا بررسی علی لاریجانی و محسن رضایی دلیل عمده تاخیر شورای نگهبان در اعلام اسامی نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری است.
قانون درباره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری چه می‌گوید؟
شورای نگهبان در یک اقدام فراقانونی این بار شرایط جدیدی را تحت یک مصوبه جدید برای صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری ایران اعلام کرده است. این نهاد که بر اساس قانون حق نظارت استصوابی دارد، برخی موازین این نظارت استصوابی را مدون کرده است. در این مصوبه آمده است: «از این پس داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری برای ثبت‌نام باید در بازه سنی ۴۰ تا ۷۵ سال باشند، حداقل دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن باشند و سابقه تصدی حداقل ۴ ساله در سمت‌های مدیریتی کشور را که به‌طور کامل مصادیق آن ذکر شده داشته باشند.»
در ادامه مصوبه شورای نگهبان آمده است: «وزرا، استانداران، شهرداران شهر‌های بالای دو میلیون نفر جمعیت، فرماندهان عالی نیرو‌های مسلح با جایگاه سرلشگری و بالاتر می‌توانند کاندیدا شوند. نکته دیگر این است که تمامی نامزدها باید عدم سوءپیشینه ارائه دهند و سابقه محکومیت کیفری نداشته باشند.»
در هیچ بخشی از این مصوبه تابعیت مضاعف فرزندان کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ذکر نشده، اما چندی پیش مجلس شورای اسلامی با اصلاح قانون انتخابات موافقت کرده و طی آن اعلام کرد اتباع ایرانی که تابعیت کشور دیگری را دارند و اشخاص غیرایرانی که تابعیت ایران را کسب کرده‌اند، نمی‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کنند.
پیش از تصویب این اصلاحیه برخی نمایندگان پیشنهاد ممنوعیت کاندیداتوری افرادی که فرزندان آنها دارای تابعیت مضاعف باشند را نیز مطرح کرده بودند. در طرح اولیه مجلس حتی داشتن اقامت یک کشور خارجی در یک مدت زمانی محدود در گذشته نیز می‌توانست مانع از کاندیداتوری افراد در انتخابات ریاست جمهوری شود. با این وجود این دو بند از پیشنهاد‌های مجلس به قانون تبدیل نشده است و آنچه در قانون انتخابات ذکر شده ممنوعیت کاندیداتوری افرادی است که خودشان دارای تابعیت مضاعف باشند.
در دوره‌های قبلی نیز شاهد حضور کاندیدا‌هایی بودیم که فرزندان آنها دارای تابعیت دوگانه بوده‌اند. محسن رضایی سال ۸۴ برای نخستین بار کاندیدای ریاست جمهوری ایران شد. این در حالی است که سال ۱۳۷۷ احمد رضایی میرقائد فرزند محسن رضایی از طریق دوبی به آمریکا و سپس به کاستاریکا (منزل هژبر یزدانی) رفته و در آنجا پناهنده شده بود. او سال ۸۴ به طور مخفیانه به ایران برگردانده شد، اما مجددا سال ۸۸ به آمریکا برگشت. محسن رضایی سال ۸۸ نیز کاندیدای ریاست جمهوری بود در حالی که یک فرزند دارای تابعیت آمریکایی (به روش پناهندگی) داشت. احمد رضایی در نهایت در سال ۹۰ در هتلی در دبی کشته شد.
در مورد کاندیدایی که شرایط جسمی مناسبی ندارد تنها یک مورد از بین این اسامی می‌توان نام برد؛ محسن رضایی. شنیده‌ها حاکی است که محسن رضایی به بیماری پارکینسون مبتلاست، از این رو به احتمال زیاد کاندیدایی که به دلیل مسائل جسمی بررسی صلاحیت او به طول انجامیده محسن رضایی فرمانده پیشین سپاه پاسداران است. روز گذشته فیلمی از محسن رضایی در حال بازی فوتبال نیز منتشر شد. انتشار آن فیلم هیچ دلیل منطقی جز این نداشت که این پیام را منتقل کند که محسن رضایی سالم است و حتی توانایی بازی فوتبال دارد.
فرزند کدام کاندیدا دو تابعیتی است؟
به گزارش رویداد۲۴ در مورد تابعیت مضاعف فرزند کاندیداها لازم است به سوابق افراد رجوع کنیم. در گزارش تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت افراد دو تابعیتی و دارای گرین کارت در حوزه مسئولان و مدیران ارشد که سال ۹۷ منتشر شده تنها به نام محمدجواد ظریف وزیر خارجه و بیژن زنگنه وزیر نفت دولت روحانی به انضمام برخی دستیاران و مشاوران او به عنوام افرادی که فرزندانشان دارای تابعیت مضاعف هستند، اشاره شده است.
در این گزارش که سال ۹۷ منتشر شده آمده «بسیاری از فرزندان مسئولان به دلایل متعدد نظیر تحصیل و تولد، تابعیت دیگر کشور‌ها را اخذ کرده‌اند یا تابعیت سایر کشور‌ها بر آنان تحمیل شده است و هم اکنون بدون ترک تابعیت آن کشور‌ها مشغول فعالیت‌های اقتصادی یا کارمندی در آن کشور‌ها هستند فرزندان مسئولان عالی‌رتبه‌ای نظیر وزیر محترم امورخارجه، نفت و برخی از مشاوران و دستیاران رئیس جمهور تنها نمونه‌ای از این دست افراد هستند.»
به این ترتیب اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی، عبدالناصر همتی رییس وقت بیمه مرکزی و رئیس کل کنونی بانک مرکزی، عباس آخوندی وزیر وقت راه و محمد شریعتمداری وزیر وفت صمت و وزیر کنونی کار، در بین افرادی که فرزندان دوتابعیتی دارند قرار نمی‌گیرند چرا که در صورت داشتن چنین شرایطی در گزارش تحقیق و تفحص مجلس به عنوان سمت آنها نیز اشاره شده بود.
عدم وجود نام این افراد در بین سمت‌هایی که در گزارش تحقیق و تفحص به طور مشخص به آنها اشاره شده نشان می‌دهد دست‌کم تابعیت مضاعف فرزند دلیل رد صلاحیت آنها نخواهد بود. از بین کاندیداهای شاخص باقیمانده که احتمال تایید صلاحیت آنها وجود دارد باید شرایط مسعود پزشکیان، حسین دهقان، علی لاریجانی، محسن رضایی، سعید محمد، سعید جلیلی، و ابراهیم رییسی مورد بررسی قرار بگیرد.
مسعود پزشکیان پیشتر درباره وضعیت زندگی فرزندانش توضیح داده است. به گفت پزشکیان یکی از فرزندانش بورسیه خارج از کشور بوده، اما اما در حال حاضر در ایران است. مهدی پزشکیان فرزند مسعود بعد از جنجالی شدن خبر درباره بورسیه دانشگاهی خود توضیح داده و گفته «من از دانشگاه منچستر انگلستان پذیرش برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری داشتم، ولی به خاطر سیاست‌های دولت قبلی به انگلستان نرفتم. بعد از اون از دانشگاه ملبورن استرالیا پذیرش گرفتم، که دقیقا اونم مصادف شد با تشدید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، که اون دانشگاه ایمیلی به من زد با این مضمون که به علت تحریم کشور شما از سوی سازمان ملل و اینکه رشته شما، کاربرد نظامی می‌تواند داشته باشد، پذیرش شما، لغو اعلام می‌شود و بعد از همه اینها، در یکی از دانشگاه‌های ایران (دانشگاه تبریز) جایابی انجام دادم و الان هم در دانشگاه تبریز، مشغول ادامه تحصیل هستم و فکر نمی‌کنم مستحق این کار نباشم یا آدم بی‌سوادی باشم.» با این وصف مسعود پزشکیان از دایره افرادی که احتمالا به دلیل تابعیت مضاعف آمریکای فرزندش دچار مشکل شده خارج می‌شود.
اطلاعاتی در مورد فرزندان حسین دهقان اطلاعاتی وجود ندارد و معلوم نیست آنها کجا هستند و چه می‌کنند یا چند سال سن دارند. سجاد جلیلی تنها فرزند سعید جلیلی احتمالا در حال حاضر بیش از ۲۰ سال ندارد و در مورد محل زندگی و تحصیل فرزند او نیز اطلاعاتی وجود ندارد.
ابراهیم رییسی دو دختر دارد که یکی دارای مدرک کارشناسی ارشد علوم اجتماعی از دانشگاه الزهرا و دیگری دارای مدرک کارشناسی فیزیک دانشگاه شریف است. چهار سال پیش و در زمان انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ ابراهیم رییسی گفته بود فرزندانش متاهل و ساکن ایرانند.
واشنگتن پست سال ۹۷ گزارشی درباره فرزندان مقامات ایرانی که ساکن آمریکا هستند منتشر کرد. در این گزارش نام فاطمه اردشیر لازیجانی دختر علی لاریجانی به عنوان یکی از فرزندان مقامات که دارای تابعیت آمریکایی است، آورده شد. نویسنده این گزارش به حضور فرزندان مقامات ایران در آمریکا اشاره کرده و با نام بردن از تعدادی از آنها نوشته است: «دکتر اردشیر لاریجانی یکی از چندین فرزند مقامات ایرانی است که در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل کرده و از فرصت بازار‌های شغلی آمریکا بهره‌مند شده‌اند»
به این ترتیب اگر ادعای منابع آگاه خبرگزاری فارس درباره دلیل طولانی شدن بررسی صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری را قبول کنیم، احتمالا بررسی علی لاریجانی و محسن رضایی دلیل عمده تاخیر شورای نگهبان در اعلام اسامی نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری است.
قانون درباره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری چه می‌گوید؟
شورای نگهبان در یک اقدام فراقانونی این بار شرایط جدیدی را تحت یک مصوبه جدید برای صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری ایران اعلام کرده است. این نهاد که بر اساس قانون حق نظارت استصوابی دارد، برخی موازین این نظارت استصوابی را مدون کرده است. در این مصوبه آمده است: «از این پس داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری برای ثبت‌نام باید در بازه سنی ۴۰ تا ۷۵ سال باشند، حداقل دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل آن باشند و سابقه تصدی حداقل ۴ ساله در سمت‌های مدیریتی کشور را که به‌طور کامل مصادیق آن ذکر شده داشته باشند.»
در ادامه مصوبه شورای نگهبان آمده است: «وزرا، استانداران، شهرداران شهر‌های بالای دو میلیون نفر جمعیت، فرماندهان عالی نیرو‌های مسلح با جایگاه سرلشگری و بالاتر می‌توانند کاندیدا شوند. نکته دیگر این است که تمامی نامزدها باید عدم سوءپیشینه ارائه دهند و سابقه محکومیت کیفری نداشته باشند.»
در هیچ بخشی از این مصوبه تابعیت مضاعف فرزندان کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ذکر نشده، اما چندی پیش مجلس شورای اسلامی با اصلاح قانون انتخابات موافقت کرده و طی آن اعلام کرد اتباع ایرانی که تابعیت کشور دیگری را دارند و اشخاص غیرایرانی که تابعیت ایران را کسب کرده‌اند، نمی‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کنند.
پیش از تصویب این اصلاحیه برخی نمایندگان پیشنهاد ممنوعیت کاندیداتوری افرادی که فرزندان آنها دارای تابعیت مضاعف باشند را نیز مطرح کرده بودند. در طرح اولیه مجلس حتی داشتن اقامت یک کشور خارجی در یک مدت زمانی محدود در گذشته نیز می‌توانست مانع از کاندیداتوری افراد در انتخابات ریاست جمهوری شود. با این وجود این دو بند از پیشنهاد‌های مجلس به قانون تبدیل نشده است و آنچه در قانون انتخابات ذکر شده ممنوعیت کاندیداتوری افرادی است که خودشان دارای تابعیت مضاعف باشند.
در دوره‌های قبلی نیز شاهد حضور کاندیدا‌هایی بودیم که فرزندان آنها دارای تابعیت دوگانه بوده‌اند. محسن رضایی سال ۸۴ برای نخستین بار کاندیدای ریاست جمهوری ایران شد. این در حالی است که سال ۱۳۷۷ احمد رضایی میرقائد فرزند محسن رضایی از طریق دوبی به آمریکا و سپس به کاستاریکا (منزل هژبر یزدانی) رفته و در آنجا پناهنده شده بود. او سال ۸۴ به طور مخفیانه به ایران برگردانده شد، اما مجددا سال ۸۸ به آمریکا برگشت. محسن رضایی سال ۸۸ نیز کاندیدای ریاست جمهوری بود در حالی که یک فرزند دارای تابعیت آمریکایی (به روش پناهندگی) داشت. احمد رضایی در نهایت در سال ۹۰ در هتلی در دبی کشته شد.
