دادستان نظامی تهران: سامانه شلیک‌کننده به هواپیمای اوکراینی دوربین دید در شب نداشت

العربیه :دادستان نظامی تهران اعلام کرد که سامانه پدافندی که به هواپیمای اوکراینی موشک شلیک کرد به صورت فابریک فاقد دوربین دید در شب و سامانه تشخیص دوست از دشمن بود.

سرنگونی هواپیمای اوکراینی باعث جریحه‌دار شدن افکار عمومی ایران شد و به این علت که مقامات ایران تا سه روز دلیل اصلی سقوط هواپیما را پنهان و شلیک موشک به آن را انکار کرده بودند، باعث جرقه خوردن اعتراضات گسترده در این کشور شدند. معترضان، علیه آنچه «دروغ‌گویی» و «پنهان‌کاری» مسئولان، عنوان کرده بودند، علیه حکومت ایران شعار دادند و خواستار استعفای علی خامنه‌ای به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح شدند، ابعاد این حادثه توسط مسئولان و مقامات ایران بارها توضیح داده شد تا از فشار افکار عمومی و بازماندگان قربانیان این حادثه بکاهند.

امروز دادستان نظامی تهران نیز جزئیاتی را درباره این حادثه بیان کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری ایرنا، دوشنبه 29 ژوئن 2020، غلامعباس ترکی، دوشنبه 29 ژوئن 2020 در دیدار با جمعی از خانواده‌های کشته‌شدگان این حادثه و وکلای آنها که در سازمان قضایی نیروهای مسلح برگزار شد، از بازداشت پنج نفر به عنوان متهم خبر داد که سه نفر از آنها پس از انجام تحقیقات مقتضی با تودیع وثیقه آزاد شدند و در حال حاضر سه نفر در بازداشت به سر می‌برند.

این در حالی است که حسن نوروزی، نماینده مجلس ایران در دوره دهم، یکشنبه 5 آوریل 2020 به روزنامه همدلی گفت که اصلا در این رابطه هیچ «بازداشتی در کار نبوده است».

نوروزی تاکید کرد که دلیلی برای مواخذه و بازداشت وجود ندارد، چرا که به گفته او «نیرو‌های نظامی وظیفه خود را در این زمینه به خوبی انجام داده‌اند».

دادستان نظامی تهران در ادامه تاکید کرد که هک سایبری و الکترونیکی، اختلال بیرونی در سامانه‌های پدافندی و موشکی و نفوذ در سامانه‌ها یا شبکه‌ها، انفجار یا احتراق دیگری در لحظه وقوع سانحه در هواپیمای اوکراینی واقع نشد.

ترکی با بیان اینکه به هیچ شواهد و قرائنی برای احتمال خرابکاری و جاسوسی در هواپیما نرسیده‌اند و آثاری از قطعات موشک شلیک شده بر روی بدنه هواپیما مشهود بود افزود: «هواپیما بر اثر برخورد با زمین منفجر شده و قطعات آن تا شعاع وسیعی از محل اصابت پراکنده شده بود».

حسن نوروزی، در ادامه مصاحبه خود با روزنامه همدلی اظهار کرده بود که هواپیمای سرنگون شده اوکراینی، یک هفته قبل از حادثه، در اسرائیل بوده و «دستکاری» شده بود.

او در این باره گفت: «برای این هواپیما اهداف خاصی در ایران تعیین شده بود و به نظر من، نیرو‌های نظامی در این زمینه وظیفه خود را به خوبی انجام داده‌اند».

نوروزی از تغییر مسیر هواپیمای اوکراینی از غرب به سمت شمال خبر داد که منجر به عوض شدن زاویه اصلی مسیر آن شده بود.

ترکی در ادامه علت تأخیر یک ساعته پرواز 752 را «بار اضافی و افزایش وزن هواپیما بیش از استانداردهای فنی به دلیل زدن سوخت مازاد بر عرف پرواز» عنوان کرد.

دادستان نظامی تهران، یکی از خطاهای تاثیرگذار و عمده در این سانحه را شلیک موشک به وسیله سامانه سیاری که پس از راه‌اندازی دوباره به دلیل شرایط میدانی، شمال واقعی را دقیق تعیین نمی‌کند، عنوان کرد.

به گفته او این اشتباه فاحش موجب می‌شود که سمت اهداف شناسایی شده توسط سامانه با اختلافی حدود 105 درجه توسط اپراتور مشاهده شود و این خطا، مبنای یک سلسله اشتباهات دیگر قرار می‌گیرد و در نتیجه سامانه پدافندی دچار اشتباه می‌شود.

ترکی توضیح داد: «کاربر سامانه پدافندی، مشخصات هدف شناسایی شده را به مرکز هماهنگی مربوط اعلام می‌کند، ولی پاسخی دریافت نمی‌کند و اطلاعات ثبت شده نشان می‌دهد که پیام سامانه دفاعی با مرکز هماهنگی مبادله نشده و قبل از مبادله پیام و دریافت پاسخ، متأسفانه کاربر اقدام به شلیک کرده در حالیکه این قطع ارتباط تنها در حد چند ثانیه بود».

او با بیان اینکه کاربر سوال را می‌پرسد و منتظر پاسخ نمی‌شود و بر اساس تشخیص خودش، شلیک را انجام می‌دهد گفت: «انتشار خبری مبنی بر شلیک موشک کروز در سامانه، ناشی از مشاهدات نورهای پرتاب شونده در مناطق مرزی توسط دیده‌بانان در ساعاتی قبل از وقوع سانحه نیز مزید بر علت می‌شود».

ترکی تاکید کرد که هیچ دستوری مبنی بر شلیک از سوی شبکه به سامانه‌های پایین دستی صادر نشده و در زمان وقوع سانحه، وضعیت سامانه‌های پدافندی تحت مقررات «آتش محدود» بوده نه آتش به اختیار، بنابراین صرفا باید با اخذ مجوز از شبکه، شلیک صورت می‌گرفت.

دادستان نظامی تهران اعلام کرد که سامانه پدافندی به صورت فابریک فاقد دوربین دید در شب و سامانه تشخیص دوست از دشمن بوده است.

ترکی با بیان اینکه دو موشک توسط سامانه پدافندی شلیک شده و بررسی کارشناسان حاکی است که یکی از این موشک‌ها تاثیری روی هواپیما نداشته و موشک دیگر در نزدیکی هواپیما منفجر شده، گفت: «26 ثانیه فاصله شلیک‌های اول و دوم بوده، ولی متاسفانه در این فاصله زمانی هم، کاربر برای شلیک دوم از شبکه کسب مجوز نمی‌کند».

پرواز شماره 752 هواپیمایی بین‌المللی اوکراین یک پرواز مسافربری متعلق به هواپیمایی بین‌المللی اوکراین از مبدأ تهران به مقصد کی‌یف بود که هدف شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد.

این هواپیما در 8 ژانویه 2020، اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی هدف دو موشک قرار گرفت که به فاصله 24 ثانیه از سامانه موشکی تور پدافند هوایی سپاه پاسداران شلیک شدند و کمی بعد این هواپیما در نزدیکی استان تهران سقوط کرد و همه 176 سرنشین این پرواز جان باختند.

ایران بلافاصله علت سقوط را نقص فنی اعلام کرد. در مقابل کارشناسان بنابر شواهد فرضیه برخورد موشک را مطرح کردند. اما ایران برخورد هرگونه موشک به این هواپیما را انکار کرد.

از سوی دیگر، برخی مقامات اطلاعاتی آمریکایی اعلام کردند که تصاویر ماهواره‌های شناسایی مادون قرمز مستقر در فضا با اطمینان شلیک و نزدیک شدن دو موشک سطح به هوا به بدنه هواپیما را نشان می‌دهد.

نیویورک‌تایمزنیز با بررسی یکی از فیلم‌های منتشر شده در شبکه‌های مجازی که لحظه برخود موشک به هواپیما را نشان می‌داد، صحت آن را با نظر کارشناسانِ خود تأیید کرد.

آمریکا، کانادا، بریتانیا، و استرالیا نیز اعلام کردند این هواپیما بر اثر برخورد موشک زمین به هوا سقوط کرده ‌است.

در نهایت در تاریخ 11 ژانویه 2020، شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی توسط ستاد کل نیروهای مسلح ایران تأیید شد و علت آن
«خطای انسانی غیرعمد در تشخیص شیء پرنده» عنوان شد