وزیر اقتصاد: بورس مستقل املاک به زودی راه‌اندازی می‌شود

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران امروز به بالای ۹۶۴ هزار رسیدبی بی سی :فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران، از راه‌اندازی بورس "مستقل املاک" در آینده نزدیک خبر داده و گفته دولت این کشور قصد دارد "املاک مازاد" خود را از این طریق به فروش برساند. جزئیات بیشتری در این باره ارائه نشده است.

بازار مسکن هم اکنون در رکورد شدیدی قرار دارد و بنا به اعلام بانک مرکزی، تعداد معاملات مسکونی تهران در فروردین امسال در مقایسه با اسفند ۹۸ نزدیک به ۹۰ درصد کمتر شده است.

عرضه اموال شناسایی شده دولت در بازار سرمایه فروردین ماه جدی‌تر شد؛ زمانی که وزارت اقتصاد از عرضه آنها در هفته‌های آتی خبر داده بود؛ حالا با اعلام وزیر اقتصاد دولت به دنبال عرضه املاک مازاد دولتی در یک بازار تخصصی "مستقل املاک" است.

آقای دژپسند در اظهارات امروز خود ارزش دارایی‌های دولت را با اشاره به برآوردها بیش از ۷۰۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده است. پیشتر و در اوایل فروردین ماه امسال سازمان خصوصی سازی ایران،ارزش اقلام راکد دولتی را "بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان" اعلام کرده بود.

از سوی دیگر و همزمان با اعلام این خبر، پذیره نویسی سهام‌ اموال دولتی در بورس در قالب صندوق‌های قابل معامله ( ETF) از امروز نیز آغاز شده است.

آقای دژپسند همچنین در تلویزیون دولتی ایران به کاهش درآمدهای دولت به علت تحریم و "تجربه بودجه بدون نفت" و هزینه‌های همه‌گیری کرونا اشاره کرده و گفته است: "در شرایطی که نمی‌توانیم بودجه را رها کرده و از بانک مرکزی استقراض کنیم، واگذاری سهام دولت در شرکت‌های بورسی، بهترین اقدام است که ضمن تامین مالی و کوچک سازی دولت، مردمی کردن اقتصاد و ارتقای کارایی را هم محقق می‌کند."

پیش از شیوع کرونا هم دولت ایران برای سال ۹۹ کسری بودجه داشت از این رو کاهش وابستگی بودجه به نفت"حداقل" اعلام شد و همزمان روش‌های جایگزین برای افزایش درآمد از جمله افزایش درآمدهای مالیاتی معرفی شد.

از دید بسیاری، با کاهش تولید به دلیل شیوع کرونا و هزینه‌های آن، تحقق بعضی از این سیاست‌ها محل تردید است.
صندوق واسطه‌گری مالی یکم
این صندوق متشکل از سهام بانک‌های تجارت، صادرات و ملت؛ بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است.

سقف خرید هر شخص حقیقی دو میلیون تومان اعلام شده است.

به گفته وزارت اقتصاد ایران قرار است صندوق‌های واسطه گری مالی بیشتری به صندوق اول در بورس بپیوندند.
همزمان رسانه‌های دولتی ایران از شروع پذیره‌نویسی صندوق‌های قابل معامله دولتی از امروز تا پایان اردیبهشت خبر داده‌اند؛ اولین صندوق با نماد "دارا یکم" در بورس درج شده که زمان معامله آن در بورس دو ماه دیگر اعلام شده و "پس از آن محل خرج آن در بودجه تعیین خواهد شد."

وزیر اقتصاد ایران گفته: "در اولین مرحله از واگذاری، بالغ بر ۲۳ هزار میلیارد تومان از باقیمانده سهام دولت از طریق فروش واحدهای سرمایه گذاری صندوق واسطه گری مالی یکم با اعمال ۲۰ درصد تخفیف به مردم واگذار می‌شود."

هفته پیش هم رهبر ایران دستور آزادسازی سهام عدالت را صادر کرد که به گفته سازمان خصوصی سازی "تا یک ماه دیگر" انجام می‌شود.
به گفته وزیر اقتصاد ایران با آزادسازی سهام عدالت "معادل ۴۳۰ هزار میلیارد تومان به ارزش بازار سرمایه افزوده" شده و "حدود ۹۰ درصد مشمولان سهام عدالت خواستار مدیریت مستقیم سهام عدالت هستند."

به سهامداران عدالت دو گزینه داده شده است؛ سهامشان را خود مدیریت کنند یا یک شرکت سرمایه‌گذاری این کار را بر عهده بگیرد.

بر اساس اطلاعات درج شده در سامانه سهام عدالت، بیش از ۴۹ میلیون نفر در ایران مشمول این سهام هستند که از این تعداد بیش از ۴۶/۵ میلیون نفر زنده هستند.

شتاب ورود سهام‌های دولتی به بورس در حالیست که بازار سرمایه ایران از ابتدای سال جاری (۱۳۹۹) با تقاضای قابل توجهی مواجه شده است.

ترغیب شهروندان به سرمایه‌گذاری در بورس در ماه‌های گذشته ادامه یافته و امروز شاخص کل این بازار به بالای ۹۶۴ هزار رسید.

این شاخص در اولین روز کاری سال جدید (پنجم فروردین) نزدیک به ۵۰۹ هزار بود و ظرف حدود ۴۰ روز این رقم دو برابر شد؛ به تعبیری، میزان رشد بورس در حدود چهل روز معادل رشد آن از ابتدای تاسیس تاکنون بوده است.

بعضی از منتقدان رونق بورس را "حباب" می‌دانند، معتقدند ارزش بعضی از سهام‌ها بیشتر از ارزش ذاتی آنهاست و هجوم نقدینگی باعث این رشد شده و به عنوان مثال به چند برابر شدن سهام شرکت‌های زیان‌ده اشاره می‌کنند.

رونق بورس در حالی صورت می‌گیرد که دولت ایران اخیرا سقف مجاز برای سود سپرده‌های بلندمدت را ۱۵ و سپرده‌های کوتاه مدت را ۱۰ درصد اعلام کرده است. این کاهش به همراه افزایش نرخ ارز، عامل مضاعفی برای جذاب شدن بازار بورس در مقایسه با بازارهای موازی شده است.
برخی کاهش درآمدهای ارزی ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا را دلیل حمایت دولت از بورس می‌دانند.

مرکز پژوهش‌های مجلس ایران اخیر در گزارشی قیمت نفت را در سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۲۰ تا ۳۰ دلار در هر بشکه تخمین زد و گفت "این موضوع به معنای نصف شدن درآمدهای نفتی ایران در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ خواهد بود."

برآورد سازمان امور مالیاتی ایران از درآمدهای مالیاتی امسال هم از کاهش درآمدها حکایت دارد و به گفته امید پارسا، رئیس این سازمان، "خوش‌بینانه‌ترین حالت اینکه از ۱۸۰ هزار میلیارد تومان در آمدی که از محل مالیات‌ها در قانون بودجه سال جاری پیش بینی شده ۱۴۰ هزار میلیارد تومان قابل وصول است؛ اگر میزان تاثیر کرونا بر کسب و کارها در همین فصل بهار باشد."

تجارت خارجی ایران هم تصویر بهتری ارائه نکرده است؛ مرکز پژوهش‌ها با مقایسه ارقام ۱۱ ماهه صادرات این کشور تخمین زده صادرات غیرنفتی ایران در اسفندماه ۱۳۹۸ نسبت به سال ماقبل "نزدیک به ۳۰ درصد کاهش یافته است."

کاهش تمام این درآمدها باعث شده دولت برای بورس حساب ویژه‌ای باز کند.

بعضی منتقدان می‌گویند سقوط بورس می‌تواند بحرانی بدتر از موسسات مالی را برای سرمایه‌گذاران در پی داشته باشد.