آفتابزدگی و مسمومیت با آفتاب: دو بیماری مجزا که باید از هم تفکیک شوند
رأی دهید
یکی از نشانههای مهم این عارضه، تاولهایی هستند که به صورت خوشهای در قسمتی از پوست که در معرض نور خورشید بوده ظاهر میشوند.
فقط چند دقیقه طول میکشد تا آثار مسمومیت با نور خورشید روی بدن ظاهر شود. البته این نکته را باید در نظر داشت که یک فرد ممکن است ساعتها زیر نور خورشید باشد، اما فقط دچار آفتاب سوختگی بدی شود، زیرا این دو بیماری کاملا از هم مجزا هستند.
آفتاب سوختگی، قرمزی و التهاب پوست بعد از زیاد قرار گرفتن در معرض نور خورشید است و میتواند برای هر کسی پیش بیاید. اما مسمومیت با نور خورشید، نوعی قرمزی پوست یا راش است که تنها بعضی از افراد به دلیل نقص در واکنش ایمنی نسبت به خورشید دچارش میشوند.
مسمومیت با نور خورشید در واقع یک نوع آلرژیست و تقریبا 10 تا 20 درصد افراد ممکن است به خورشید آلرژی داشته باشند و به همین دلیل دچار مسمومیت با نور خورشید شوند.
یک فرد ممکن است همزمان دچار آفتاب سوختگی و مسمومیت با نور خورشید شود، اما مسمومیت با نور خورشید بدون آفتاب سوختگی هم ممکن است رخ دهد.
مسمومیت با نور میتواند بعد از قرار گرفتن در معرض پرتو UV نیز روی بدهد، اما برخلاف آفتاب سوختگی، این در واقع پوست انسان است که نسبت به اشعه، واکنش آلرژیک دارد. افرادی که نسبت به خورشید حساسیت دارند، سیستم ایمنیشان در اثر قرار گرفتن پوست بدنشان در معرض نور خورشید و تغییراتی که پیدا میکند، واکنش شدید نشان میدهد.
هنوز مشخص نیست چرا برخی از افراد به خورشید آلرژی دارند و برخی دیگر نه، اما ژنتیک میتواند نقش داشته باشد. دلایل دچار شدن به مسمومیت نور خورشید شامل این موارد است: وراثت (آلرژی به خورشید میتواند ژنتیکی باشد)، برخی از داروها مانند آنتی بیوتیکها، یک ماده شیمیایی در تماس با پوست، داشتن پوست روشن (از آنجایی که افرادی که پوست روشن دارند به طور کلی حساسترین نوع پوست را نسبت به خورشید دارند، بیشتر ممکن است دچار واکنش فتوتوکسیک مانند مسمومیت با نور خورشید شوند).
علائم مسمومیت با نور خورشید شامل موارد زیر میشوند: قرمزی پوست، خارش یا درد، تاولهای ریز که ممکن است به هم بچسبند و عارضههای بزرگتری ایجاد کنند، پوسته یا لایه شدن، رویه بستن و یا خونریزی ،کهیر و تاول.
علائم بارز مسمومیت با نور خورشید معمولا به صورت V روی گردن، پشت دستها و قسمت بیرونی بازوها و پایین پاها ظاهر میشوند.
آفتاب سوختگی شدید، نتیجهی سپری کردن مدت زمان طولانی بدون محافظت از پوست زیر نور خورشید است، اما فقط چند دقیقه زمان کافیست تا مسمومیت با نور خورشید بروز کند.
توصیههای درمانی خانگی برای موارد خفیف مسمومیت با نور خورشید مشابه درمان آفتاب سوختگی خفیف هستند که شامل موارد زیر میشوند: استفاده از کمپرس سرد روی قسمت آسیب دیده، استفاده از ژل آلوئه ورا، نوشیدن آب و مایعات و نوشیدنیهای الکترولیتدار، نخاراندن و نخراشیدن زخم، دور ماندن از نور خورشید، مسکنهای معمولی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب.
اقدامات لازم برای جلوگیری از مسمومیت با نور خورشید
قرار نگرفتن در معرض نور خورشید، استفاده از ضدآفتاب با طیف گسترده و SPF، 30 یا بالاتر، انجام فتوتراپی (با نور واقعی خورشید)
برخی از پزشکان توصیه میکنند به جای پرتوهای مصنوعی فرابنفش با نور خورشید، فتوتراپی کنید، چون این کار کمکتان میکند به طور کنترل شدهای در معرض نور طبیعی خورشید قرار بگیرید و آلرژیتان نسبت به خورشید، بهتر شود. اگر فتوتراپی به درستی انجام شود، قرار گرفتنهای مکرر و کنترل شده در معرض نور خورشید میتواند باعث حساسیت زدایی نسبت به خورشید شود.
از مصرف داروهای رایج مانند آکنه، داروهای آلرژی، آنتی بیوتیکها، داروهای ضدافسردگی و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی که ممکن است منجر به واکنش زیادتان به خورشید شوند خودداری کنید.
همین موضوع در مورد محصولات آرایشی و بهداشتی نیز صدق میکند مانند عطرها، لوسیونها، لایه بردارها و حتی خود ضدآفتابها. چیزی که شما روی بدنتان استفاده میکنید ممکن است حاوی یک عنصر مصنوعی یا طبیعی باشد که حساسیتتان به خورشید را افزایش میدهد. شاید متوجه شوید با توقف مصرف یک محصول خوراکی یا موضعی، علائمتان برطرف میشوند.
درست مانند آفتاب سوختگی، در مورد مسمومیت با نور خورشید نیز باید قسمت آسیب دیده را مرطوب نگه دارید تا علائمتان تسکین بیابند. همچنین بسیار خوب است که از یک مرهم ضدالتهابی و طبیعی و خنک کننده مانند ژل آلوئه ورای خالص استفاده کنید. روغن نارگیل نیز راهکار مناسب دیگری برای رطوبت رسانی به ناحیهی آسیب دیدهی پوست است.
در پروسهی درمان و التیام، باید نسبت به مصرف مرکبات محتاط باشید. مصرف آبمیوهها و مرکباتی مانند پرتقال و گریپ فروت میتواند احتمال آفتاب سوختگی و مسمومیت با خورشید را بیشتر کند. مرکبات حاوی ترکیباتی هستند که سبب حساس شدن پوست نسبت به نور خورشید میشوند؛ بنابراین اگر مرکبات زیادی مصرف کردهاید و قرار است زیر نور خورشید بروید، حتما باید پوست خود را با پوشش مناسب و ضدآفتاب کافی بپوشانید.
برای جلوگیری از مسمومیت با نور خورشید، لباس مناسب بپوشید و کلاه لبه دار سرتان بگذارید.
بین ساعتهای 10 صبح تا 4 بعد ازظهر در معرض نور خورشید قرار نگیرید، چون در این ساعتها خورشید قویترین تابش را دارد.
داروها یا مکملهایی که میتوانند پوستتان را نسبت به نور خورشید حساستر کنند مصرف نکنید، مانند آنتی بیوتیکها.
محصولات موضعی را با احتیاط مصرف کنید، زیرا بسیاری از عناصر موجود در محصولات مراقبت از پوست نیز میتوانند حساسیتتان به خورشید را تشدید کنند، برچسب روی محصول را بخوانید تا از نظر هر گونه هشدار مصرف، مطمئن شوید.
همچنین اگر خونریزی غیرعادی زیر پوستی در قسمتی که زیر نور خورشید بوده دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
