چگونه وخیم شدن رابطه ترکیه و آمریکا، لیره را به بحران کشاند؟

یورونیوز :مقامات ترکیه تلاش می‌کنند روند کاهش ارزش پول این کشور در برابر دلار را که با انتقادات هفته گذشته رجب طیب اردوغان از ایالات متحده بر سر به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان شدت گرفته است، مهار کنند.
 
منشا اصلی مشکل به نظر میرسد پیش از همه به کمبود اعتماد عمومی به واحد پول این کشور بازگردد. به عبارت دیگر این بیم وجود دارد که با بدتر شدن رابطه دیپلماتیک با آمریکا، که هم اکنون در چند جبهه سیاسی با ترکیه دارای تنش است، ارزش لیره مجددا افت کند. اما این جبهه‌های درگیری سیاسی میان ترکیه و آمریکا کدامند؟
 
خبرگزاری رویترز در گزارشی تفصیلی به این موضوع پرداخته است.
دفاع موشکی
تصمیم ترکیه مبنی بر خرید سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ از روسیه نگرانی آمریکا را برانگیخته است. واشنگتن استدلال می‌کند که این سامانه روسی با سیستم دفاعی ناتو سازگار نیست و در عوض به آنکارا پیشنهاد فروش سامانه دفاع موشکی آمریکایی پاتریوت را داده است. امری که ترکیه تا کنون آن را بی‌پاسخ گذاشته است.
 
ایالات متحده تهدید کرده است که اگر ترکیه سامانه س-۴۰۰ را از روسیه بخرد، قرارداد فروش جنگنده‌های اف-۳۵ به این کشور را لغو کرده و تحریم‌هایی علیه آنکارا اعمال خواهد کرد. امری که می‌تواند به تنش‌های بیشتر دامن بزند.
تنش در سوریه
آمریکا در سوریه از یگان‌های مدافع خلق کرد حمایت می‌کند. در حالی که ترکیه این گروه را یک گروه تروریستی می‌داند.
 
از سوی دیگر ترکیه خواهان یک منطقه عاری از شبه نظامیان کرد در جنوب خاک این کشور است و از آمریکا می‌خواد تضمین دهد که پس از خروج از سوریه جنگجوی کردی در این ناحیه باقی نخواهد ماند. در مقابل ایالات متحده می‌خواهد مطمئن شود نیروهای مدافع خلق کرد که در شکست داعش نقش داشتند آزاری نخواهند دید.
مسئله حضور یگان های مدافع خلق کرد در خاک سوریه و در نزدیک مرز ترکیه از موضوعات مورد بحث واشنگتن و آنکارا استنفت ایران
آمریکا در چارچوب برنامه اعمال تحریم‌های نفتی علیه جمهوری اسلامی، از ترکیه می‌خواهد که واردات نفت و گاز خود را از این کشور متوقف کند. این در حالی است که ترکیه به این واردات وابسته است و از همین رو از آمریکا تقاضای معافیت موقت کرده است. امری که مشخص نیست واشنگتن با تمدید آن همچنان موافقت کند.
زندانیان کنسولگری آمریکا
دادگاهی در استانبول این هفته رای داد که متین توپوز، مترجم و کارمند کنسولگری آمریکا در این شهر، باید تا زمان محاکمه به اتهام جاسوسی در زندان باقی بماند. بازداشت او در سال ۲۰۱۷ منجر به تنش دیپلماتیک بین دو کشور شد، اما او نخستین نفری نیست که دستگیر می‌شود.
 
یک کارمند دیگر کنسولگری اکنون در بازداشت خانگی است و کارمند سوم دیگر در شهر آدانا در ماه فوریه به چهار سال زندان محکوم شد.
سیاست آمریکا در خاورمیانه
به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان که به تازگی اتفاق افتاد، بار دیگر انتقادات ترکیه از سیاست آمریکا در خاورمیانه را برانگیخت.
 
اردوغان گفته است که بلندی‌های جولان هیچ ربطی به اسرائیل ندارد و دونالد ترامپ «قلدری» می‌کند.
بحران ونزوئلا
زمانی که دونالد ترامپ خوان گوایدو را به عنوان رئیس جمهور ونزوئلا به رسمیت شناخت، رجب طیب اردوغان این تصمیم را «شوکه‌آور» توصیف کرد و به نیکلاس مادورو زنگ زد تا با اعلام حمایت از او بگوید «سرت را بالا بگیر و محکم بایست».
رجب طیب اردوغان از حامیان نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا به شمار می رودعکس از رویترز مورد هالک بانک
سال گذشته دادگاهی در آمریکا حکم داد که مهمت هاکان آتیلا، شهروند ترکیه و بانکدار در بانک دولتی هالک این کشور، به اتهام همکاری با رضا ضراب در کمک به ایران برای دور زدن تحریم‌ها به ۳۲ ماه زندان محکوم شده است. همچنین این دادگاه هالک بانک را به پرداخت جزای نقدی محکوم کرد.
 
اردوغان این پرونده را حمله‌ای سیاسی به دولت خودش خواند و به شدت از آمریکا انتقاد کرد.
کودتای نافرجام در ترکیه و سرنوشت روحانی تبعیدی
ترکیه از آمریکا بارها خواسته است، فتح الله گولن را که آنکارا او را به سازماندهی کودتای نافرجام در سال ۲۰۱۶ متهم می‌کند، به این کشور مسترد کند.
 
آمریکا در مقابل استدلال می‌کند که برای استرداد فتح الله گولن مدارک کافی مورد نیاز است و آقای گولن نیز متقابلا اتهام کودتا را رد کرده است.