از فرط گرانی مردم قید سفرهای خارجی نوروزی را زده اند - کسادی بازار آژانس‌های مسافرتی

عصر ایران: تور ترکیه نیز در نوروز ۹۷، ۲ میلیون و ۲۰۰ هزاز تومان بود اما در نوروز ۹۸ این رقم به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
 
فعالان گردشگری بر این باورند که تحولات نرخ ارز موجب شده تا هزینه سفرهای خارجی برای مردم واقعی‌تر شود و در نتیجه بخش اعظمی از آنها قید سفر خارجی را بزنند.
 
روزنامه دنیای‌اقتصاد نوشت: با نزدیک شدن به تعطیلات نوروز، بسیاری از کارشناسان و فعالان گردشگری با توجه به آمار رزروهای تورهای خروجی پیش‌بینی می‌کنند سفرهای خارجی در عید با افت محسوس حدوداً ۶۰ درصدی همراه باشد؛ موضوعی که دلیل اصلی آن افزایش نرخ ارز عنوان می‌شود. پیش از این و در سال‌های قبل، از آنجا که نرخ ارز به‌صورت کاذب پایین نگه داشته شده بود بسیاری بر این تصور بودند که هزینه سفرهای داخلی در مقایسه با سفرهای خارجی بالاتر است و برای همین ترجیح می‌دانند مقاصد خارجی را برای سفر نوروزی انتخاب کنند.
 
اما حالا فعالان گردشگری بر این باورند که تحولات نرخ ارز موجب شده تا هزینه سفرهای خارجی برای مردم واقعی‌تر شود و همین هزینه بالا باعث شده بخش قابل توجهی از قشر متوسط جامعه توان پرداخت هزینه سفرهای خارجی را نداشته باشند و سفر خارجی را حذف کنند. به‌عنوان آلترناتیو حذف این کالا از سبد خانوار، برخی از آنها سفر داخلی را جایگزین می‌کنند و برخی نیز کلاً مقوله سفر را حذف خواهند کرد. آمارها نشان می‌دهد در ۳۱ روز فروردین ۹۷ حدود یک میلیون سفر خروجی ثبت شده است و در مدت مشابه سال ۹۶ هم ۷۷۰ هزار نفر از کشور خارج شده‌اند؛ آماری که موید افزایش ۳۰ درصدی این سفرها در سال ۹۷ است. باوجود آنکه این آمارها کل ماه فروردین را نشان می‌دهد با این حال می‌توان حدس زد بخش اعظم این سفرها در نیمه نخست ماه فروردین و در بازه زمانی نوروز به ثبت رسیده است.
 
در همین راستا، بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد تورهای سفرهای خارجی نسبت به سال‌های گذشته کاهش محسوسی داشته است. از آنجا که بعضاً قیمت تورها ترکیبی از نرخ‌های ارزی و ریالی است و اگرچه در نرخ‌های ارزی تفاوت چندانی ایجاد نشده، اما در قسمت نرخ‌های ریالی افزایش‌ها قابل‌توجه بوده است. این افزایش‌ها البته زمانی بیشتر خود را نشان می‌دهد که نرخ‌های ارزی را دست‌کم سه برابر کنیم؛ چراکه نرخ ارز هم‌اکنون دست کم سه برابر شده است.
 
طبق بررسی‌های میدانی خبرنگار ما، سفر به تایلند برای نوروز ۹۸، ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است؛ در حالی‌که سال ۹۷ این رقم ۵ میلیون تومان بود. تور ترکیه نیز در نوروز ۹۷، ۲ میلیون و ۲۰۰ هزاز تومان بود اما در نوروز ۹۸ این رقم به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است. با ۲ میلیون ۳۰۰ هزار تومان در نوروز ۹۷ می‌شد به گرجستان رفت؛ ولی در نوروز ۹۸ این رقم به ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. همچنین سفر به روسیه در نوروز ۹۷ با ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان ممکن بود اما در مدت مشابه امسال، با حداقل ۶۰۰ دلار (تا نگارش این گزارش، حدوداً ۸ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان) می‌توان چنین توری را خرید. یک تور کشورهای اروپایی در نوروز ۹۷ نیز هزار و ۴۹۰ یورو به‌علاوه ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود؛ اما نوروز ۹۸ این رقم به هزار و ۵۹۰ یورو به‌علاوه ۴میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
 
پیش‌بینی کاهش چشمگیر سفرهای خروجی در نوروز ۹۸ در کنار این رقم‌هایی که به برخی از آنها در بالا اشاره شد بالا رفتن نرخ عوارض خروج از کشور را هم باید اضافه کرد که با دیگر عوامل دست به دست هم داده تا بسیاری از کسانی که قصد سفر به خارج از کشور را داشتند، عطایش را به لقایش ببخشند؛ اتفاقی که البته امیرپویان رفیعی‌شاد، رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی استان تهران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به آن تاکید می‌کند و می‌گوید: «نوسانات و افزایش نرخ ارز باعث شده هزینه سفرهای خروجی به شدت افزایش پیدا کند که البته تنها شامل حال هزینه‌های اقامت و خورد و خوراک نمی‌شود، بلکه در بخش حمل و نقل هم شاهد آن هستیم.»
 
او ادامه می‌دهد: «مجموع این افزایش قیمت‌ها باعث شده یک بسته با قیمت بالا بسته شود و به‌عنوان مثال هزینه سفر به آفریقای جنوبی اگر تا سال گذشته ۱۹ میلیون تومان بود، امسال به ۴۵ میلیون تومان برسد. سفر به کشورهای آسیای شرقی هم اگر سال گذشته ۵ میلیون تومان بود امسال با ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان امکان‌پذیر است.»
 
رفیعی‌شاد همچنین به این نکته اشاره می‌کند که افزایش ۷۰ تا ۸۰ درصدی نرخ بلیت هواپیما از جمله اصلی‌ترین دلایلی است که باعث شده تا با افزایش شدید نرخ تورهای خروجی روبه‌رو شویم: «سال گذشته قیمت بلیت هواپیما بسیار کمتر از این رقم‌ها بوده و حالا پیش‌بینی می‌کنیم که با کاهش فاحش سفرهای خروجی در نوروز سال ۹۸ مواجه باشیم.»
 
امید آژانس‌ها به هفته پایانی اسفند در همین حال، مشاهدات و بررسی‌های میدانی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد بسیاری از آژانس‌های گردشگری که بسته تورهای خروجی را در دستور کار دارند با عدم استقبال از سوی گردشگران مواجه شوند؛ با این همه تمام امیدشان به آخرین هفته اسفندماه است تا شاید کمی فروش تورهای خروجی افزایش پیدا کند. مرتضی قربانی، عضو انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران در این زمینه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: «با توجه به اینکه بسته‌های سفر نوروزی به کشورهای خارجی هر سال از بهمن ماه از سوی آژانس‌ها باز می‌شد و مردم هم به خوبی از این بسته‌ها استقبال می‌کردند، امسال به دلیل عدم استقبال مردم، کمتر آژانسی بسته سفر را در بهمن ماه باز کرد و تمام امیدها به روزهای پایانی اسفند ماه است.»
 
او از افت حدوداً ۵۰ درصد پروازهای برنامه‌ریزی شده خبر می‌دهد و می‌گوید: «امسال در کنار آنکه پروازهای برنامه‌ریزی شده با ۵۰ درصد کاهش مواجه بوده پروازهای مستقیم و چارتری هم یا حذف شده یا بسیار کم است.» به باور قربانی امسال به شکل کاملاً محسوسی با عدم استقبال برای سفر به خارج از کشور روبه‌رو خواهیم بود.
 
افزایش سفر زمینی به کشورهای همسایه‌ در عین حال، رقیه حاتمی‌پور، از اعضای جامعه تورگردانان کشور از کاهش ۶۰ درصدی سفرهای خروجی خبر می‌دهد و می‌گوید: «سفرهای نوروزی فرصتی برای سفرهای گروهی و خانوادگی است؛ اما امسال با توجه به تفاوت رقمی که با سال گذشته داریم، شاهد افت سفر خروجی خواهیم بود. اگر هم کسانی قصد سفر خارجی دارند به دنبال مقاصدی هستند که کمترین مسافت را داشته و می‌شود زمینی هم به مقاصد رسید تا از این طریق هزینه حمل و نقل را کاهش دهند.»
 
او به این نکته تاکید می‌کند که امسال شاهد ۶۰ درصد کاهش سفرهای خروجی خواهیم بود که یک سوم این میزان مقاصد داخلی را انتخاب خواهند کرد و دو سوم آنها هم به‌طور کامل سفر کردن را از برنامه‌ریزی خود حذف می‌کنند. آن‌طور که مشاهدات و بررسی‌ها و نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران گردشگری نشان می‌دهد باید در نوروز ۹۸ شاهد تغییراتی در مقاصد گردشگری به ویژه سفرهای خروجی باشیم؛ اتفاقی که شاید لازمه‌اش برنامه‌ریزی کردن برای آن بخش از گردشگرانی باشد که دیگر توان و قصد سفر به کشورهای خارجی را ندارند. از این رو پیشنهاد می‌شود برای آنها بسته‌های سفر داخلی فراهم شود و این بازار جدید گردشگران به مقاصد داخلی سوق داده شوند.