وزیر انرژی روسیه: مبادله نفت ایران با کالاهای روسی امکانپذیر است

نوواک مبادله نفت ایران با کالاهای روسی را "امکانپذیر" دانسته است روسیه پیشنهاد کرده است در برابر دریافت نفت از ایران کالاهای روسی در اختیار این کشور قرار دهد.
 
به گزارش خبرگزاری رویترز، الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه، روز جمعه، ۲۲ تیر (۱۳ ژوئیه) گفت که با اجرایی شدن دور جدید تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، امکان توافق بین جمهوری اسلامی و روسیه در مورد مبادله نفت با کالا وجود دارد. آقای نوواک گفته است که در حال حاضر، دولت روسیه مشغول بررسی "مسایل حقوقی مرتبط با قرارداد احتمالی بین دو طرف در این زمینه است."
 
با نزدیک شدن زمان تحریم‌ نفتی ایران، گفته شده است که آمریکا از روسیه، به عنوان یکی از صادرکنندگان عمده نفت در جهان، خواسته است با افزایش تولید، جبران کاهش عرضه نفت در جهان را کرده و مانع از افزایش قیمت نفت در بازار جهانی شود. در حالیکه آمریکا هشدار داده که در صدد قطع صدور نفت ایران است، واکنش ایالات متحده به انتقال نفت از ایران به روسیه مشخص نیست.
 
سابقه پیشنهاد تجارت پایاپای نفت ایران با کالاهای روسی به سال ۲۰۱۴ و قبل از اجرایی شدن برجام باز می‌گردد که اگرچه تحریم‌های هسته‌ای همچنان برجا بود اما آغاز مذاکرات هسته ای ایران با قدرت‌های جهانی از حساسیت غرب به خصوص آمریکا نسبت به معامله طرف ثالث با جمهوری اسلامی کاسته بود.
 
در آن زمان گفته شد که مذاکراتی در جریان است تا روسیه در برابر دریافت تا پانصد هزار بشکه نفت خام از ایران، کالاهای تولیدی خود را به ایران صادر کند. پیش از نیز با توجه به تشدید تحریم نفتی و بانکی علیه ایران از سال ۲۰۱۱ به بعد، انجام معاملات تهاتری - کالا در برابر کالا - بین ایران و کشورهای دیگر مطرح شده و به طور محدود اجرا شده بود. در چنین مبادلاتی، هیچ نقل و انتقال پولی صورت نمی‌گیرد و در نتیجه، محدودیت‌های بانکی ناشی از تحریم آمریکا مانع مبادله کالا نمی‌شود.
 
چنین معاملاتی با انتقاداتی مواجه است زیرا به دو طرف امکان آن را نمی‌دهد که با جستجو در بازار، کالای مورد نظر خود را از مناسب‌ترین منبع، با بالاترین کیفیت و بهترین بها خریداری کنند بلکه خود را به یک عرضه کننده خاص محدود می‌کنند.
 
در مورد مبادله نفت با کالا، این انتقاد موضوعیت بیشتری دارد. نفت ایران کالایی با کیفیت و بهای مشخصی در بازار جهانی است و در صورتی که با ممنوعیت صادرات مواجه نباشد، به سادگی قابل فروش در برابر دریافت پول است. در دست داشتن پول هنگام خرید به خریدار امکان انتخاب مناسب‌ترین کالا از بهترین عرضه کننده را می‌دهد. در مقابل، مشخص نیست که اقلام روسی در مقایسه با سایر تولید کنندگان چه کیفیتی دارد و آیا خرید آنها از روسیه به صرفه است یا نه؟
 
اظهارات وزیر انرژی روسیه در مورد قرارداد نفت در برابر کالا در حالی مطرح شده است که علی اکبر ولایتی، مشاور سیاست خارجی آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، گفته است که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، به او گفته است که شرکت‌های روسی آمادگی دارند "تا سقف پنجاه میلیارد دلار" در صنایع نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری کند. آقای ولایتی در حال حاضر در روسیه به سر می‌برد.
 
با اجرایی شدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران، انتظار می‌رود اکثر شرکت‌های عمده جهانی از بیم واکنش منفی ایالات متحده از سرمایه‌گذاری در ایران از جمله در صنایع نفت و گاز صرفنظر کنند. چند هفته پیش گزارش شد که شرکت روسی لوک اویل به دلیل نگرانی از بازگشت تحریم‌های هسته‌ای آمریکا فعالیت خود در ایران را متوقف کرده است.
 
همچنین، روسیه خود به سرمایه‎‌گذاری گسترده خارجی در بخش انرژی نیاز دارد و تحریم‌های غرب که پس از انضمام شبه‌جزیره کریمه علیه آن کشور به اجرا درآمده در این زمینه موانعی ایجاد کرده است. روسیه دارای منابع غنی نفت و گاز است اما برای استخراج آنها به کسب سرمایه و فناوری خارجی نیازمند است.