نسخه طب سنتی برای کاهش وزن

تخمین زده‌شده است که در آغاز قرن جاری میزان مرگ‌ومیر ناشی از مشکلات مرتبط با چاقی بیش از مرگ‌های ناشی از بی‌غذایی باشد. تناقض در وضعیت تغذیه در جهان، به‌خصوص در کشورهای در حال‌ توسعه، نکته‌ی قابل‌توجه و مهمی است. درحالی‌که کشورهای درحال‌توسعه در تلاش برای کاهش سوءتغذیه و گرسنگی هستند، از سوی دیگر با مشکلی پیچیده‌تر به نام چاقی و اضافه‌وزن مواجه می‌شوند.

بروز پدیده‌ی افزایش وزن و چاقی به شکلی گمراه کنند موجب غفلت از کمبود ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها می‌شود و این امر باعث ایجاد کلاف سردرگمی از مشکل عمده‌ی بهداشتی در جهان یعنی گرسنگی، چاقی و کمبود ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها می‌شود که هر سه آن‌ها راه‌حل مشترکی به نام تغذیه مناسب دارند.
علی بهادری، متخصص طب سنتی در این باره می‌گوید: پیروی از یک الگوی غذایی صحیح در طول زندگی از کودکی تا بزرگ‌سالی راهکاری ساده و ارزان در پیشگیری از اضافه‌وزن و چاقی و متعاقب آن بروز بیماری‌های مزمن است که با آموزش و فرهنگ‌سازی صحیح می‌توان به آن دست‌یافت.
 
علی بهادری اضافه کرد: رژیم‌های لاغری که در طب مدرن به افراد تجویز می‌شود عمدتاً بر پایه کالری حساب می‌شود و برای تمام افراد بدون در نظر گرفتن مزاج آن‌ها رژیم ارائه می‌شود. بسیاری از کسانی که از این نوع رژیم‌ها پیروی می‌کنند پس از مدتی دچار ناراحتی‌های اعصاب و افسردگی می‌شوند.
 
به گفته وی این رژیم‌ها معمولاً به شکست مواجه می‌شوند به‌طور مثال اگر به فرد بلغمی گفته شود که برای لاغری باید سالاد کاهو مصرف کنی می‌بینی که پس از مدتی این فرد لاغر نشده بلکه اضافه‌وزن نیز پیداکرده چراکه کاهو دارای طبیعت سرد و تر است و مزاج بلغم نیز سرد و تر بوده که مصرف کاهو موجب افزایش رطوبت و چاقی می‌شود.
 
بهادری افزود: افراد ممکن است بعد از مدتی رعایت رژیم‌های سخت خسته شوند و اگرچه ممکن است کاهش وزن زیادی هم داشته باشند اما با کنار گذاشتن رژیم، ولع زیادی برای خوردن پیدا می‌کنند که خود موجب بازگشت دوباره وزن از دست رفته می‌شود.
 
وی خاطرنشان کرد: در رژیم‌های لاغری افراد چاق در طب مدرن حذف شام خود معضلی است که موجب ضعف قوای افراد می‌شود و در بسیاری از روایات آمده که حذف شام باعث ضعف بدن می‌شود.
 
این متخصص طب سنتی گفت: بسیاری از افرادی که با مشکلاتی مانند ریزش مو یا ضعف قوای عمومی به پزشک طب سنتی مراجعه می‌کنند افرادی هستند که در دوره‌ای رژیم‌های غذایی سخت رعایت کرده‌اند که موجب بروز ضعف اعصاب و ضعف بدن شده‌اند.
 
بهادری ادامه داد: اضافه کردن تعداد وعده‌های غذایی نیز خود به‌نوعی مشکل است چراکه معده درگیر هضم غذاست و هنوز غذا هضم نشده است که فرد دوباره غذا می‌خورد که خود موجب فساد هضم و ناراحتی‌های گوارش می‌شود.
بهادری تأکید کرد: در طب سنتی گفته می‌شود که فرد 3 وعده غذایی را مصرف کند ولی هر وعده را غذای خوب باکیفیت مصرف کند و به‌خوبی بجود آب مابین غذا مصرف نکند که همین جویدن زیاد غذا و مصرف نکردن آب مابین غذا خود عاملی برای لاغر شدن افراد است.
 
وی یادآوری کرد: رژیم‌های تک‌خوری یعنی اینکه فرد از یک نوع غذا در 3 وعده در مدت طولانی مصرف کند به‌عنوان‌مثال مصرف آب به مدت 40 روز که خود این عامل بروز بسیاری از بیماری‌هاست و عوارض جدی به بدن تحمیل می‌کند.
 
بهادری درباره شیوه درمان چاقی در طب سنتی و مزیت آن نسبت به طب نوین افزود: مبنای علمی اصلی تمام رژیم‌های چاقی و لاغری، در طب نوین بر اساس کالری است و اگر کسی بیش‌ازحد کالری مصرف کند چربی بدنش زیاد و چاق می‌شود ولی باید گفت که در طب سنتی افراد چاق دارای طبیعتی سرد و تر "این افراد بدنشان از چربی انباشته‌شده است"، گرم و تر "که این افراد بدنشان از گوشت انباشته‌شده است" البته لاغر کردن این 2 طیف باهم تفاوت دارد.
 
به گفته وی افرادی که گرم‌تر هستند و بدنشان انباشته از گوشت است باید مواد غذایی سرد و خشک مخالف طبیعت بدنی خود مصرف کنند و افراد سرد و تر باید مواد غذایی گرم و خشک مصرف کنند که لاغر شوند این در حالی است که در رژیم‌های غذایی متخصصان تغذیه اغلب از مواد غذایی سرد برای لاغر شدن استفاده می‌کنند مانند جوجه‌کباب، سالاد فصل، ماهی و ... به‌کاربرده می‌شود.
 
وی اظهار کرد: متخصصان تغذیه این جمله را که افراد در مراجعه به آنان که آب هم می‌خورم چاق می‌شوم را قبول ندارند ولی از دیدگاه طب سنتی مصرف بیش‌ازحد آب خود موجب ورم اندام‌ها و ناراحتی‌های مفصلی می‌کند.
 
متخصص طب سنتی درباره راه‌های لاغر شدن توسط طب سنتی گفت: کم‌کاری تیروئید ناشی از تجمع سردی و رطوبت در بدن است و اگر افرادی که دچار چاقی هستند مزاجشان سرد باشد باید به بیمار آب و عسل همراه با صمغ به نام مصطکی داد تا بادها و رطوبت‌ها را از بین برده و فرد به سمت لاغری پیش رود.
 
به گفته وی افراد چاق ممکن است دچار اندوه، حزن و وسواس شوند که این افراد علاوه بر غلبه رطوبت، غلبه سودا نیز دارا هستند. کسانی که در بدنشان غلبه سودا دارند، یک‌دوم قاشق چای‌خوری افسنتین (یک نوع گیاه دارویی) همراه با یک قاشق مرباخوری افتیمون (یک نوع گیاه دارویی ضد سودا) و یک قاشق مرباخوری ترنجبین را دم کنند و یک ساعت بعد از ناهار و یک ساعت بعد از شام مصرف کنند.
 
بهادری اضافه کرد: اگر افرادی که غلبه سودا دارند، دو تا 3 ماه تدابیر را رعایت کنند سودا از بدن دفع می‌شود؛ این افراد بهتر است که صبحانه سبک مصرف کنند و میوه و سبزی در سبد غذایشان بیشتر باشد. مصرف نان برشته نیز در لاغر کردن افراد مفید است در طب سنتی افتیمون به دوال جنون یا دوال سودا معروف است. معمولاً افراد چاقی که دچار حزن و اندوه و وسواس می‌شوند مواد سودایی با مواد غلیظ بلغمی در بافت‌ها تجمع پیداکرده که دفع آن می‌تواند برایشان مفید باشد.
 
این متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: افراد چاق غذا را کم‌ مصرف کنند، ورزش و تحرک داشته باشند و از سونای خشک استفاده کرده و سعی کنند تعریق بدنشان را زیاد کنند. این افراد می‌توانند از نان جو که لاغر کننده تر از نان‌های دیگر بوده استفاده کنند. همچنین زیتون سبز نمک‌سود برایشان مفید است و از میان سبزی‌ها تره و شاهی، سبزی مناسبی برایشان است و افراد چاق می‌توانند صبحانه لیموترش سبز تازه را صبح ناشتا بمکند و عرق زیره در طول روز مصرف کرده و در غذاهایشان نیز زیره استفاده کنند. زیره سبز برای نفخ و ورم مناسب است و زیره سیاه بیشتر خشک‌کننده رطوبت بدن بوده و افراد بیش از 40 روز از آن مصرف نکنند.
 
وی افزود: بسیاری از این افراد به دنبال این هستند که چه بخورند تا لاغر شوند در طب سنتی ایران رژیم پاک‌سازی 14 روزه‌ خورشی است که غذاهایی تهیه می‌شود و این مواد در حین حال که حجم دارند ولی فرد را چاق نمی‌کنند. مصرف این غذاها می‌تواند موجب افزایش لینت مزاج شده و دستگاه گوارش را پاک‌سازی می‌کند چراکه لینت مزاج در درازمدت می‌تواند از چاق شدن افراد جلوگیری کند.
 
بهادری اظهار کرد: اگر افراد از این رژیم استفاده کرده و دچار ضعف شوند، بهتر است این رژیم را انجام ندهند ولی افرادی که قوت ‌دارند و ضعف قوا ندارند، ترس یا دلهره‌ای در وجودشان نباشد و این رژیم برایشان مفید است. رژیم 14 روزه ‌خورشی برای کسانی که تجمع سودا و بلغم غلیظ دارند مفید است.
 
متخصص طب سنتی تصریح کرد: افراد می‌توانند هر چهار ساعت یک‌بار از خورش‌هایی که تهیه می‌کنند مصرف کنند ولی باید به این نکته توجه کنند که در طول این مدت زود بخوابند که دیر خوابیدن به بدن ضرر می‌رسانند و اگر خوابشان نمی‌برد یک قطره روغن بنفشه در بینی بچکاند یا بعدازظهر سیب رنده شده با گلاب و عسل مصرف کنند و یا اینکه شام سیب مصرف کنند که ضعفشان از بین برود و خواب خوب را برایشان ارمغان بیاورد.
 
بهادری اضافه کرد: در تهیه خورش‌ها از سرخ کردن مواد و روغن نباید استفاده شود. در طول رژیم می‌توان خورش کرفس همراه با چاشنی تمبر هندی، خورش آلواسفناج، خورش بامیه، خورش کدو، خورش قورمه‌سبزی بدون لوبیا، خورش غوره بادمجان، خورش ریواس، خورش کنگر و خورش خلال بادام در رژیم 14 روزه استفاده کرد و 120 گرم تمبر هندی صاف‌کرده 20 دقیقه قبل از خاموش کردن غذا به خورش‌ها اضافه شود.
 
وی عنوان کرد: البته استفاده از گوشت در این رژیم ممنوع بوده ولی در خورش خلال بادام می‌توان کمی گوشت استفاده کرد و افرادی که دچار ضعف می‌شوند می‌توانند به مقدار خیلی کم از گوشت کبک، بلدرچین و گوسفند در غذاها استفاده کنند.
 
این متخصص طب سنتی خاطرنشان کرد: گوشت کبک لطیف است و ضعف معده را از بین می‌برد و در این مدت می‌توان به‌جای آب از شربت گلاب و عسل و زعفران استفاده کرد که بدن را تقویت کرده و به‌جای چای نیز از دم‌کرده زیره استفاده کنند. رعایت این رژیم بسیاری از دردها، قولنج‌ها و کمردردها از بین می‌برد چراکه بسیاری از مواد زائد از بدن خارج می‌شود و فرد احساس سبکی بیشتر می‌کند.
 
وی افزود: چاقی شکم نشان‌دهنده سردی معده، امعا و احشا است و افراد می‌توانند در مدت طولانی روغن‌های گرم مانند بابونه و شوید را از سمت راست شکم در جهت عقربه‌های ساعت مالش دهند همچنین بادکش شکم موجب حل شدن بلغم و رطوبت‌ها می‌شود. این افراد می‌توانند از معجونی حاوی زنیان، زیره سبز،‌ زیره سیاه، شوید، افسنتین، گل سرخ،‌ سنا و سُداب استفاده کنند و می‌توان به مقدار مساوی از این مواد خریداری کرد و آسیاب کرده و بعد از وعده‌غذا یک قاشق چای‌خوری مصرف کنند.
افزایش میزان مبتلایان به چاقی در سال‌های اخیر به حدی شده است که شمار آنان در این کشورها از شمار افراد مبتلا به کمبود تغذیه فراتر رفته و این امر نه به معنای بهبود وضعیت تغذیه بلکه به معنای بروز مشکلات قابل‌توجه در آینده است.