از خطرات سلامت استفاده از روغن کانولا

روغن کانولا عملا به یکی از انتخاب های نخست در صنعت فرآوری غذا تبدیل شده است. چه در مایونز، چیپس، چاشنی های سالاد و تنقلات دیگر، روغن کانولا به طور معمول یکی از مواد تشکیل دهنده اصلی محسوب می شود. اما خطرات سلامت استفاده از این روغن ممکن است فراتر از تصور ما باشد.
 
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "لیو لاو فروت"، اما چرا باید از محصولی که فواید سلامت چندانی برای آن وجود ندارد به صورت گسترده در صنایع غذایی استفاده شود؟ همانند بسیاری از موادی که به گزینه های دیگر ترجیح داده می شوند، قیمت عامل کلیدی در این زمینه است. کشت و تولید روغن کانولا فوق العاده ارزان تمام می شود. از آنجایی که یک محصول اصلاح شده ژنتیکی است، حشرات به آن نزدیک نشده و رشد آن بسیار آسان می شود.
 
روغن کانولا برای نخستین بار در اوایل دهه 1970 به عنوان یک روغن طبیعی معرفی شد، اما در سال 1995 نسخه اصلاح شده ژنتیکی از این محصول روانه بازار شد. تا سال 2009، بیش از 90 درصد محصول روغن کانولا کانادا از نظر ژنتیکی مهندسی شده بود.
 
در شرایطی که روغن کانولا به عنوان یک روغن غذایی سالم، با محتوای چربی های اشباع کم و منبعی برای اسیدهای چرب امگا-3 روانه بازار شد، اما در حال حاضر به نظر می رسد فاصله بسیاری با این شرایط دارد. روغن کانولا نه تنها از نظر ژنتیکی اصلاح شده، بلکه روند پردازش و پالایش قابل توجهی را نیز پشت سر می گذارد که هر دو می توانند به شکل گیری مشکلات سلامت در بدن منجر شوند.
 
روغن کانولا از نوع روغن های هیدروژنه است
 
تمام روغن ها به استثنای آنهایی که به روش فشار سرد تهیه شده یا فوق بکر هستند، پالایش می شوند. این فرآیند با کمک دماهای بالا یا استفاده از مواد شیمیایی که می توانند به بدن انسان آسیب برسانند، انجام می شود. همچنین، باید به فرآیند دئودوریزاسیون اشاره کرد. به دلیل این که روغن کانولا از محتوای اسیدهای چرب امگا-3 بالایی برخوردار است، در مجاورت با اکسیژن و دماهای بالا به راحتی دچار فساد و بوی بد می شود. فرآیند دئودوریزاسیون استاندارد بخش بزرگی از اسیدهای چرب امگا-3 را با تبدیل آنها به اسیدهای چرب ترانس حذف می کند.
 
اگر هر گونه روغن گیاهی که به واسطه نور و حرارت اکسید شده است را مصرف کنید، بافت های بدن خود را نیز در برابر محصولات اکسید شده و فاسد قرار می دهید. این شرایط به بیماری های انحطاطی و التهاب مزمن منجر می شود.
 
محصولی که از نظر ژنتیکی اصلاح شده است
 
تقریبا تمامی روغن های کانولا از محصولات اصلاح ژنتیکی شده تهیه می شوند. بیش از 90 درصد تمام روغن های کانولا از محصولاتی که از نظر ژنتیکی مهندسی شده اند، تولید می شوند. در شرایطی که اصلاح ژنتیکی در کاهش محتوای اسید اروسیک موفق بوده است، اما موجب افزایش اسید اولئیک شده است.
 
اسید اولئیک با برخی نگرانی های سلامت مانند موارد زیر پیوند خورده است:
 
- آهنگ کند رشد (استفاده از این روغن در شیر خشک نوزادان ممنوع شده است)
- اختلالات در پلاکت های خون
- آسیب ناشی از رادیکال های آزاد
- افزایش خطر ابتلا به برخی انواع سرطان
 
همچنین، غذاهای اصلاح شده ژنتیکی خطر برخی نگرانی های سلامت دیگر مانند واکنش های آلرژیک، سرکوب سیستم ایمنی، سمیت، و کمبود مواد مغذی در غذاهای مصرفی را به همراه دارند.
 
خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد
 
روغن کانولا در مواجهه با نور، گرما و فشار بسیار ناپایدار است که موجب اکسید شدن و انتشار رادیکال های آزاد درون بدن می شود. روغن کانولا در مواجهه با حرارت سطوح بالایی از بوتادین، بنزن، آکرولئین، فرمالدئید و دیگر ترکیبات مضر را تولید می کند. این مواد شیمیایی در ترکیب با افزایش رادیکال های آزاد محیطی عالی برای رشد سرطان را فراهم می کنند.
 
طی یک مطالعه پژوهشگران دریافتند که سلول های سرطانی از اسید اولئیک موجود در روغن کانولا تغذیه می کنند. این اسید موجب می شود تا سلول های سرطانی قوی‌تر شده و حالت بدخیم را حفظ کنند. برخی مطالعات دیگر نیز نشان داده اند که اسید اولئیک به پیشرفت تومور کمک می کند.
 
با توجه به میزان بالای رادیکال های آزاد منتشر شده پس از حرارت دیدن روغن کانولا، جای شگفتی نیست که این روغن محرکی برای رشد سرطان محسوب شود. رادیکال های آزاد مواد شیمیایی واکنشی هستند که نقش مهمی در جهش سلول های سرطانی ایفا می کنند.
 
خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد
 
در شرایطی که اصلاح ژنتیکی سطوح اسید اروسیک را در روغن کانولا کاهش داده است، اما همچنان منبع خوبی برای آن محسوب می شود. اسید اروسیک یک اسید چرب است که با آسیب قلبی، به ویژه بیماری کشان (Keshan disease) مرتبط است. نتایج یک مطالعه نشان داد در مناطقی که مردم مستعد ابتلا به بیماری کشان بودند، سطوح اسید اروسیک بالاتر و سطوح سلنیم پایین‌تر بوده است.
 
روغن های هیدروژنه، مانند ورغن کانولا، به واسطه ایجاد سطوح بالای التهاب در بدن و همچنین کلسیفیکاسیون یا تجمع کلسیم در سرخرگ ها شناخته شده هستند. هر دو مورد از عوامل خطرآفرین برای بیماری قلبی عروقی هستند.
 
در عملکرد درست مغز اختلال ایجاد می کند
 
مطالعه ای جدید در دانشگاه تمپل که در نشریه Scientific Reports منتشر شد، روغن کانولا را با کاهش حافظه و یادگیری و در نتیجه افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر، شایع‌ترین شکل زوال عقل، پیوند داده بود. پژوهشگران دریافتند که مغز موش هایی که روغن کانولا مصرف می کردند دارای مقادیر بالاتری از پلاک های آمیلوئید و کاهش ارتباط بین نورون های مغزی است.
 
روغن کانولا به عنوان یک ماده غذایی التهاب آفرین می تواند به عملکرد ضعیف مغز منجر شود. همانگونه که می دانید، التهاب مزمن برای بدن مضر است. این شرایط به جای محافظت از سلول ها، رگ های خونی و بافت های سالم به آنها حمله می کند. التهاب مزمن می تواند تولید انرژی در سلول های مغزی را متوقف کرده و در عملکرد نورون ها نیز اختلال ایجاد کند که می تواند زمینه ساز شکل گیری اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اضطراب، مغز مه آلود، افسردگی، از دست دادن حافظه و بیماری آلزایمر شود.
 
خطر پرفشاری خون و سکته مغزی را افزایش می دهد
 
چند مطالعه نشان داده اند که روغن کانولا و برخی روغن های گیاهی دیگر طول عمر سوژه های حیوانی مستعد سکته مغزی و پرفشاری خون را کاهش می دهند. نتایج یک مطالعه نشان داد موش هایی که دارای فشار خون بالا و مستعد ابتلا به سکته مغزی بودند، به واسطه تغذیه با روغن کانولا به عنوان تنها منبع چربی زودتر مردند. در مقابل، موش هایی که با روغن هایی غیر از کانولا تغذیه شده بودند، طول عمر بیشتری داشتند.
 
نتایج مطالعه ای دیگر که در نشریه Toxicology Letters منتشر شد نیز نشان داد که روغن کانولا مدت زمان انعقاد خون را کاهش داده و شکنندگی در غشاهای گلبول های قرمز را افزایش می دهد که ممکن است محرک سکته مغزی در سوژه های حیوانی مستعد ابتلا به این شرایط شود.
 
خطر ابتلا به مشکلات کلیوی و کبدی را افزایش می دهد
 
به عنوان یک محصول اصلاح شده ژنتیکی، روغن کانولا ممکن است به کبد و کلیه های انسان آسیب وارد کند. یک بررسی در سال 2011 که 19 مطالعه مختلف با حضور سوژه های پستاندار تغذیه شده با سویا و ذرت اصلاح شده ژنتیکی طی یک بازه زمانی 90 روزه را شامل می شد، نشان داد که این مواد غذایی می توانند در عملکرد کبد و کلیه ها اختلال ایجاد کنند. این بررسی که در نشریه Environmental Sciences Europe منتشر شد، نشان داد که عملکرد کلیه ها تا 43.5 درصد و عملکرد کبد تا 30.8 درصد کاهش داشته است.
 
اگر قصد سمزدایی اندام های بدن برای ارائه عملکرد درست را دارید بهتر است از روغن کانولا و دیگر محصولات اصلاح شده ژنتیکی پرهیز کنید.
 
ممکن است رشد عادی کودکان را متوقف کند
 
اسید اروسیک در روغن کانولا دلیل اصلی ممنوع شدن استفاده از این محصول در شیر خشک نوزادان بوده است. نوزادان توانایی تجزیه درست اسید اروسیک را ندارند و از این رو برای آنها مضر است. سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از روغن کانولا در تولید شیر خشک نوزادان را ممنوع اعلام کرده است.