رویترز: پیشنهاد تحریم‌های جدید اروپا علیه ایران برای ترغیب آمریکا به حفظ برجام

 دیدار رکس تیلرسون وزیر خارجه وقت آمریکا با وزیران خارجه سه کشور اروپایی در دسامبر سال ۲۰۱۷ سند محرمانه‌ای که رویترز روز جمعه ۲۵ اسفند به آن دست پیدا کرده حاکی از آن است بریتانیا، فرانسه و آلمان برای متقاعد کردن آمریکا به حفظ توافق هسته‌ای تحریم‌های اروپایی جدیدی را علیه ایران در مورد برنامه موشکی ایران و نیز نقش جمهوری اسلامی در جنگ سوریه پیشنهاد کرده‌اند.
 
دو منبع آشنا به جزئیات موضوع به رویترز خبر داده‌اند که این سند مشترک که نسخه‌ای از آن به رویت رویترز رسیده، روز جمعه به پایتخت‌های اروپایی ارسال شده تا حمایت همه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا برای چنین تحریم‌هایی کسب شود.
 
رویترز می‌نویسد که این پیشنهاد بخشی از راهبرد اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای ایران است با این هدف که به دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا نشان دهد که راه‌های دیگری برای مقابله با قدرت‌نمایی ایران در خارج از مرزهایش وجود دارد.
 
توافق هسته‌ای ایران که در سال ۹۴ در وین و پس از مذاکرات فشرده ایران و شش قدرت جهانی به دست آمد، تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایران را در قبال محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای تهران رفع می‌کند، با این امید که توانایی تهران را برای توسعه احتمالی تسلیحات هسته‌ای محدود کند.
 
اما دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا که از پیش از به قدرت رسیدن نیز منتقد جدی برجام بود، دو ماه پیش ضرب‌الاجلی را برای رفع نواقص و معایب مورد نظر خود در برجام تعیین کرد، و تهدید کرد که بدون رفع این نواقص، رفع تحریم‌های ایران را تمدید نمی‌کند و از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد. ضرب‌الاجلی که ۱۲ ماه مه، ۲۲ اردیبهشت ۹۷، به پایان می‌رسد.
 
در سندی که رویترز در مورد تحریم‌های پیشنهادی علیه ایران به آن دست یافته، سه قدرت اروپایی تأکید کرده‌اند که «ما در روزهای آینده، فهرستی از اشخاص و شرکت‌ها را ارائه می‌کنیم که معتقدیم به دلیل نقش علنی آنها می‌توانند هدف قرار [تحریم] گیرند».
 
رویترز این اقدام سه کشور اروپایی را فراتر از انتظاری ارزیابی کرده که در یک سند وزارت خارجه آمریکا که ماه گذشته به رویت رویترز رسیده بود برای جلب رضایت رئیس‌جمهور آمریکا بر آن تأکید شده؛ «تعهد به بهبود توافق هسته‌ای ایران».
 
همچنین آن طور که رویترز یادآور شده این اقدام حاکی از ناامیدی سه کشور اروپایی از تهران است، چرا که به گفته یک دیپلمات اروپایی «ما برای ۱۸ ماه با آنها گفت‌وگو داشتیم اما در این مسائل پیشرفتی حاصل نشده است».
 
رویترز به نقل از دیپلمات‌ها می‌نویسد که وزیران خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست غیرعلنی خود در بروکسل، در مورد این پیشنهاد تبادل نظر می‌کنند.
 
این خبرگزاری به گفته‌های تحلیلگرانی استناد می‌کند که معتقدند که توافق هسته‌ای ایران که در زمان خود به عنوان موفقیتی برای کاهش خطر جنگی گسترده در خاورمیانه ارزیابی می‌شد، در صورت کنار کشیدن واشینگتن در آستانه فروپاشی خواهد بود.
 
سندی که رویترز به آن دست یافته یادآور می‌شود که بریتانیا، فرانسه و آلمان درگیر گفت‌وگوهایی فشرده با دولت دونالد ترامپ بوده‌اند تا «تضمینی روشن و پایدار از حمایت آمریکا از توافق پس از [ضرب‌الاجل] ۱۲ مه دریافت کنند».
 
رویترز یادآوری می‌کند که پیشنهاد تحریم‌های اروپایی جدید، پس از هفته‌ها گفت‌وگو میان وزارت خارجه آمریکا و قدرت‌های اروپایی و در قالب تلاش طرف اروپایی برای نرم کردن موضع دولت ترامپ ارائه شده است.
 
پیشتر در روز جمعه و پس از برگزار نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، برایان هوک فرستاده آمریکا به این نشست از گفت‌وگوها با سه قدرت اروپایی دخیل در توافق هسته‌ای ایران، در مورد ضرب‌الاجل دونالد ترامپ برای اصلاح معایب برجام، ابراز رضایت کرده بود.
 
«اشاعه» قابلیت موشکی ایران
 
سند پیشنهاد سه کشور اروپایی، به تحریم‌هایی اشاره می‌کند که «شبه‌نظامیان و فرماندهان را هدف قرار می‌دهد». این سند پیشنهاد می‌کند که تحریم‌هایی جدید بر فهرست تحریم‌های اروپایی موجود در ارتباط با سوریه بنا شود که شامل ممنوعیت سفر و مسدود کردن دارایی‌ها برای افراد حقیقی و میز منع معامله و تأمین مالی برای شرکت‌های خصوصی و عمومی است.
 
این سند لحن سرسختانه‌ای در انتقاد از برنامه سلاح‌های بالیستیک ایران دارد که تهران بر ماهیت دفاعی آن تأکید می‌کند. این سند همچنین به مواردی از «انتقال موشک‌های ایران و فن‌آوری موشکی» به سوریه و گروه‌های متحد ایران از جمله شورشیان حوثی در یمن و گروه حزب‌الله لبنان اشاره می‌کند.
 
در این سند تأکید شده که «اشاعه اینچنینی قابلیت‌های موشکی ایران در سراسر منطقه، به منبعی اضافی و جدی از نگرانی بدل شده است».
 
رویترز یادآوری می‌کند که این موضوع همچنان حساسیت‌برانگیز است چرا که توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی به رفع تحریم‌های بین‌المللی که اقتصاد نفتی ایران را فلج کرده بود، انجامید.
 
رویترز می‌نویسد اما به رغم این که برخی از تحریم‌های حقوق بشری اروپا علیه اشخاص حقیقی ایرانی همچنان پا برجاست، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ محدودیت‌های مالی و اقتصادی علیه ایران را رفع کرد و اکنون نیز نمی‌خواهد ناقض توافق هسته‌ای محسوب شود.‎
 
ایران محدودیت‌ها در فعالیت غنی‌سازی خود را در شرایطی پذیرفته است که بارها تأکید کرده برنامه اتمی‌اش را به مقاصد صلح‌آمیز و برای تولید برق دنبال می‌کند و در عین حال هر گونه مذاکره بر سر برنامه موشکی خود را که مدعی است ماهیت دفاعی دارد، رد کرده است.
 
جمهوری اسلامی همچنین با رد اتهام‌های غرب در مورد فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده در منطقه، درخواست‌های دونالد ترامپ برای بازنگری در توافق هسته‌ای را رد کرده است.
 
در سند مشترک سه کشور اروپایی، سؤال‌ها و پاسخ‌هایی ارائه شده که نشان دهد قدرت‌های اروپایی به لحاظ قانونی شرایط مندرج در توافق هسته‌ای را نقض نخواهند کرد. در عین حال تصریح شده که این قدرت‌ها «مجاز به اتخاذ تحریم‌های بیشتر علیه ایران هستند»، به شرطی که این تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای، یا فسخ شده در قالب توافق هسته‌ای نباشند.
 
سه قدرت اروپایی خاطر نشان کرده‌اند که تحریم‌های پیشنهادی آنها موجهند، چرا که ایران در قابل تعهدات برجام «اقدامات بیشتری برای توقف برنامه موشکی و فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده‌اش انجام نداده است».
 
متن توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی به فعالیت‌های موشکی ایران اشاره نمی‌کند و این موضوع یکی از ایرادهای اصلی دونالد ترامپ به این توافق است. در عین حال آقای ترامپ و مقام‌های دولتش بارها ایران را به دلیل فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده‌اش ناقض روح توافق هسته‌ای خوانده‌اند چرا که در چارچوب این توافق ایران متعهد به مشارکت در صلح و ثبات جهانی است.
 
ایران می‌گوید که بر پایه قطعنامه شورای امنیت در حمایت از برجام، فقط و فقط از آزمایش موشک‌هایی که با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای طراحی می‌شوند منع شده و در عین حال بر دفاعی بودن برنامه موشکی خود تأکید دارد.