سالم‌‌ترین ظروف برای پخت و پز چیست؟/ باورهای غلط پخت غذا در ظروف مسی

ظروف استیل، چدن، رویی، مسی، پیرکس یا شیشه‌ای، تفلون و... از جمله ظروف متداول برای طبخ مواد غذایی است. تحقیقات نشان داده افسردگی، بروز اخلالات گوارشی، کم‌خونی، سرطان و... برخی از بیماری‌هایی هستند که استفاده از ظروف نامناسب برای پخت و پز غذا در بروز آنها بی‌تاثیر نیستند. اما واقعا کدام یک از این ظروف سالم ترین گزینه برای طبخ غذا به خود اختصاص داده است؟
 
دکتر حسین فودازی در گفت و گو با جام جم آنلاین بیان کرد: معمولا ظروف فلزی شایع ترین ظروفی هستند که افراد برای پخت و پز از آنها استفاده می کنند. تمامی ظروف با جنس های متفاوت، هنگامی که به یک درجه حرارت خاصی (350درجه)می رسند مقداری از فلز خود را در مواد غذایی رها می کنند.
 
وی در ادامه افزود: سطح ظروف تفلونی از یک لایه پلاستیکی به نام «پلی تترافلورواتیلن» پوشانده شده و هنگامی که این سطح خراشیده می شود موادی را در داخل غذا آزاد کرده که به هیچ عنوان برای سلامتی مفید نیست. از آنجایی که تفلون‌ها جزو گروه پلاستیک به شمار می‌آیند که به صورت سطحی، بر روی ظروف فلزی کشیده می‌شود، این لایه در حرارت بالا از ظرف جدا شده و به مرور زمان به وسیله غذا وارد بدن شده و در درازمدت زمینه‌ای برای بروز سرطان های دستگاه گوارش، مثانه و مجاری ادراری نیز می شوند.
 
فودازی خاطرنشان کرد: ظروف فلزی، اگر از فلزات سنگین ساخته شده باشد در مواجه با مواد غذایی عوارض نسبتا زیادی را برای سلامتی رقم می زند. ظروفی "استیل و روی" مناسب ترین، ظروف برای پخت و پز مواد غذایی، بخصوص سبزیجات هستند.
 
این سرطان شناس در رابطه با ظروف رویی و مسی اظهار داشت: مشکل عمده این دسته از ظروف این است که مصرف مکرر مواد غذایی در آنها خیلی راحت می‌تواند باعث انتقال املاح به داخل غذا شود که این میزان بالای املاح برای بدن انسان بسیار خطرناک است. اگرچه «روی» یک ماده مغذی موردنیاز بدن است اما مصرف بیش از اندازه آن یا سایر فلزات ازجمله مس و آهن می‌تواند به عنوان یک ماده سمی مشکلاتی جدی برای ارگان‌های حیاتی بدن مثل کبد ایجاد کند. در نتیجه افرادی که برای طولانی‌مدت در این ظروف غذا طبخ می‌کنند در خطر مسمومیت با این املاح قرار دارند.
 
دبیر انجمن رادیوتراپی و آنکولوژی متذکر شد: پیرکس(ظروف شیشه ای) و استیل، را می توان جزء سالم ترین ظروف برای تهیه و طبخ خوراک معرفی کرد. این ظروف دیگر مشکل ورود املاح به غذا را ندارند و مشکلی برای سلامت ایجاد نمی‌کنند. البته هر غذایی را در ظروف پیرکس نمی توان طبخ کرد، درواقع این ظروف برای استفاده یخ زدایی غذا مثل فر و مایکروفر بهترین انتخاب هستند. ظروف استیل نیز مانند پیرکس جزء بهترین گزینه ها محسوب می‌شوند با این تفاوت که نمی‌توان آنها را داخل مایکروفر استفاده کرد.
 
وی هشدار داد: ظروف مسی حاوی موادی هستند که در استفاده بی‌رویه از این آن ها باعث آسیب رساندن به سلامت انسان می‌شود، بنابراین نباید از این ظروف به طور مداوم استفاده کرد. اگر مس بیش از نیار بدن وارد بدن شود در کبد رسوب کرده و مسمومیت ایجاد می‌کند همچنین تجمع بیش از حد آن در بدن موجب بروز تهوع و سر درد می‌شود. ظروف مسی باید لعاب داشته باشد و ظروف مسی قدیمی که لعاب ندارد برای پخت غذا مناسب نیستند.
 
به گفته این متخصص، مهم ترین توصیه در رابطه با سلامت پخت و پز مواد غذایی این است که هر ماده غذایی را با ظروف مخصوص به خود طبخ شود. برای مثال اگر قرار است آرام پزی انجام گیرد ظروف تفلون بهترین گزینه‌ست و یا اگر می خواهیم یخ زدایی کنیم ظروف پیرکس یا شیشه ای گزینه مورد نظر است. ظروفی چون استیل و چدن به دلیل آن که آزاد شدن مولکول های این ظروف در مواد غذایی نسبت به دیگر ظروف کمتر هست قابل توصیه برای انواع پخت و پز روزانه هستند.
 
فودازی در پایان افزود: ظروف تفلون ترجیحا در دمای بالا استفاده نشود و اگر سطح آن دچار خش خردگی و آسیبی شد به هیچ وجه ممکن دیگر از آن ظرف استفاده نکنید.