اتهام پزشک ایرانی در کانادا: تعرض جنسی به ۹ زن

آرش عزیزی - ایران وایر
 یک پزشک ایرانی‌تبار ۵۱ ساله در شهر وینیپگِ کانادا به اتهام تعرضی جنسی به حداقل ۹ زن توسط پلیس دستگیر شد. دکتر امیر هوشنگ مظهری‌روش که به «دکتر امیر رَوِش» معروف بود با شکایت ۹ زن بین سنین ۱۹ تا ۶۹ مواجه است که از سال ۲۰۱۳ تا همین ماه گذشته با او برخورد داشته‌اند.
 
قضیه از جایی شروع شد که دختری ۱۹ ساله در روز ۱۹ اکتبر با مراجعه به پلیس وینیپگ علیه دکتر مظهری‌روش شکایت کرد. این دختر گفته بود دکتر روش به او «تعرض جنسی جدی» کرده است.
 
پلیس مطابق معمول با انتشار بیانیه مطبوعاتی از سایر قربانیان خواست پا پیش بگذارند و بدین ترتیب نام هشت زن دیگر که بین ۲۴ تا ۶۹ سال دارند، به پرونده اضافه شد.
 
این ۹ زن همگی می‌گویند در کلینیک درمان فوری دکتر روش در الموود، که محله‌ای کارگرنشین در وینیپگ، پایتخت ایالت مانیتوبای کانادا است، مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند. اندرو چابی، مدیر این کلینیک با انتشار بیانیه‌ای کتبی گفت با پلیس همکاری می‌کند. این کلینیک که «یو مدیکال سنترز» نام دارد، فعلا تعطیل شده تا پزشک جدیدی استخدام شود.
 
قربانی ۱۹ ساله‌ای که این پرونده را آغاز کرد در گفتگو به رسانه‌های کانادایی (بدون افشای نامش) گفته بود: « فکر کردم خودخواهی است اگر این اطلاعات را درون خودم حفظ کنم.»
 
دکتر روش سابقه حرفه‌ای خوبی داشت. در وب‌سایت‌های حرفه‌ای خیلی از بیماران از او تعریف کرده بودند. او در ضمن تا پیش از دستگیری خود دبیر هیات مدیره «اتحادیه پزشک‌های خانوادگی مانیتوبا» بود. این «اتحادیه» اعلام کرد که جواز پزشکی دکتر روش لغو شده است.
 
ایالت مانیتوبا درست در مرکز جغرافیایی کشور پهناور کانادا واقع شده و در نتیجه از مراکز اصلی جمعیتی در شرق و غرب کشور دور است. همین است که این ایالت که به مراتع پهناور و هوای سرد و سختش معروف است به نسبت ایالاتی همچون انتاریو، بریتیش کلمبیا و آلبرتا، مهاجرین ایرانی کمتری جذب می‌کند.
 
طبق سرشماری سال ۲۰۰۱ تنها ۴۶۵ ایرانی در وینیپگ زندگی می‌کردند و این شهر دهمین شهر ایرانی‌نشین کانادا بود. وجود دانشگاه‌های خوب و برنامه‌های خاص دولت ایالتی برای جذب مهاجر باعث شد پای مهاجرین ایرانی نیز به تدریج به این‌ شهر باز شود. در سرشماری سال گذشته، شمار ایرانی‌‌های مانیتوبا به ۱۸۸۵ رسید که ۱۵۷۰ نفرشان در شهر وینیپگ زندگی می‌کنند.
 
انجمن ایرانیان مانیتوبا هم تشکیل شده و از جمله اقداماتش برگزاری جشن‌های نوروز و شب یلدا و حتی آغاز مدرسه زبان فارسی است. مراسم عزاداری محرم نیز حداقل از سال ۲۰۱۱ در وینیپگ برگزار شده‌ اکه بخشی از شرکت‌کنندگان در آن ایرانی هستند. دو دانشگاه اصلی شهر، دانشگاه وینیپگ و دانشگاه مانیتوبا، هر کدام جمعیت قابل توجه ایرانی دارند.
 
آلن وایز، مدرس ایرانی‌تبار علوم سیاسی در دانشگاه مانیتوبا، به «ایران‌وایر» گفت جامعه ایرانیان «آزار و اذیت جنسی» را محکوم می‌کند و آن‌را «غیر قابل توجیه، غلط و دهشتناک» می‌داند. وایز افزود: «قلب و فکر ما پیش قربانیان سواستفاده جنسی و خشونت جنسی است.»
 
وایز متولد ایران است اما سی سال است در کانادا زندگی می‌کند و سابقه سیاست‌ورزی دارد. او در انتخابات ۲۰۱۱ نامزد مجلس از طرف حزب لیبرال بود. در انتخابات ۲۰۱۶ او به در انتخابات درون‌حزبی لیبرال‌ها به نفع رابرت فالکون اوله کنار رفت، چون می‌خواست فردی از بومیان کانادا شانس راه‌یابی به مجلس را داشته باشد.
 
آقای وایز به ایران‌وایر گفت: «ما حرف قربانیان را باور داریم و عمیقا به روند قانونی باور داریم. ما مطمئنیم که نظام قانونی ما نقش خود را در تضمین این‌که اقدامات صحیح در مورد این پرونده انجام می‌شوند بازی می‌کند.»
 
«انجمن ایرانیان مانیتوبا» به تقاضای ایران‌وایر برای گفتگو پاسخ نداد.
 
جامعه ایرانیان کانادا پیش از این نیز با پرونده‌های دشوار اینچنینی سر کرده است. در یک مورد دانشجویی ایرانی‌تبار در دانشگاه تورنتو به علت اتهاماتی که در دادگاه مورد تایید قرار گرفت، از این کشور دیپورت شد.
 
اما مشهورترین مورد به ژیان قمیشی بر می‌گردد، مجری تلویزیونی که نه تنها مشهورترین ایرانی-کانادایی که یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های رسانه‌ای کل کشور بود. آقای قمیشی در طی سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ با چندین مورد اتهام و آزار جنسی مواجه شد که منجر به دستگیری‌اشد. او پس از روندی طولانی از اتهامات تبرئه شد گرچه طبق توافق با دادگاه مجبور به عذرخواهی از یکی از متهمینش شد.
 
گزارشی از روزنامه تورنتو استار در سال ۲۰۱۴ از این گفته بود که دستگیری قمیشی که یکی از چهره‌های درخشان جامعه ایرانی دانسته می‌شد چطور باعث ایجاد احساسی از «غم و خیانت» در این جامعه شده. اما سمیرا محی‌الدین، صاحب رستوران محبوب «بانو» در تورنتو، در همان گزارش گفته بود که خیلی از ایرانی‌ها دست به حمایت از قمیشی زدند چرا که او را «یکی از خودمان» می‌دانستند.
 
نازلی کاموری، نویسنده و پژوهشگر مسائل جنسیتی مقیم تورنتو، به ایران‌وایر گفت: «برخورد جامعه ایرانی با قمیشی چند فاز داشت. ابتدا شوکی عجیب و غریب بود، بعد جریان اصلی رفتند پشت او با این نگاه مردسالارانه که این‌ زن‌ها دروغ می‌گویند و اصلا چرا رفتند خانه او و اگر رفتند، باید پیه هر اتفاقی را به تن خود می‌مالیدند.»
 
او می گوید فمینیست‌های جامعه ایرانی "ناراحت بودند که چرا قربانیان محکوم شدند " در عین حال منتقد به روند قانونی بوده‌اند که در آن «افرادی که بهشان تعرض جنسی شده خیلی آسیب می‌بینند، گرچه قوانین کانادا در این زمینه از آمریکا بهتر است.»
 
به گفته نازلی کاموری با گر گرفتن ماجرای قمیشی و زیاد شدن تعداد اتهام‌زنندگان «ایرانی‌هایی که از قمیشی دفاع می‌کردند یک به یک پشتش را خالی کردند، در حالی که قبل از آن خیلی‌هایشان می‌گفتند ما با ژیان در تماسیم و قضیه را گردن شبکه سی بی سی [کارفرمای قمیشی] می‌انداختند.»
 
ماجرای دکتر روش هنوز در سطح جامعه ایرانیان که مراکز اصلی‌شان در تورنتو، مونترال و ونکوور است خیلی مطرح نشده، ولی هنوز وقت هست برای حاشیه و جنجال های معمول این جنس پرونده ها.