راهنمای تجاری جدید آمریکا در مورد ایران «چراغ سبزی به بانکها است»
رأی دهید
وزارت خزانهداری ایالات متحده، در ۱۶ مهر ماه راهنمایی را منتشر کرد که گفته میشود هدف از آن پاسخ دادن به ابهامهای موجود در مورد دادوستد شرکتها و بانکهای بزرگِ خارجی با ایران است.
این راهنما پس از آن منتشر میشود که مقامهای ایرانی در موارد مختلف به انتقاد از آنچه «بدعهدی آمریکا» در اجرای تعهدات مربوط به برجام توصیف میکنند، پرداختهاند. دولت آمریکا پیش از این نیز این انتقادها را رد کرده و گفته بود به اجرای تعهدات خود پایبند است و تا زمانی که تهران محدودیتهای اتمی را اجرا میکند، تعهدات واشینگتن نیز اجرا خواهد شد.
در این راهنمای جدید، برای نمونه به مجاز بودن برخی معمالات که پیشتر ممنوع بوده، اشاره میشود؛ با این شرط که پول ناشی از آن وارد سازوکار مالی آمریکا نشود.
موضوع دادوستد دلاری با ایران، از جمله یکی از موانع اصلی به شمار میرود که جلوی بانکهای بزرگ غربی را برای تعامل با ایران گرفته است. تحلیلگران و مشاوران مالی نگران بودهاند که این دست از معاملات، به هر حال در بازهای از زمان، ناگزیر به عبور از سیستم بانکی آمریکا است. در نتیجه این امکان همواره وجود دارد که بخشی از تحریمهای باقیماندهی غیراتمی ایران، نقض شود.
ملوین اشواختر، یکی از این مشاوران ارشد مالیست که در واشینگتن کار میکند و میگوید تا پیش از این به طور عمومی توصیه به دوری جستن از معاملات دلاری با ایران میکرد.
آقای اشواختر به خبرگزاری رویترز میگوید «ولی اکنون، آنها (مقامهای دولت آمریکا) به بانکها چراغ سبز نشان دادهاند، تا هر وقت این اطمینان وجود دارد معاملات دلاری آنها تاثیری در سیستم مالی آمریکا ندارد، با ایران همکاری کنند.»
به گفته این حقوقدان این «چراغ سبز» در عین حال «پیامی در مقابل انتقادهای دولت ایران است که مدعی هستند هیچ سودی از توافق اتمی حاصل نشدهاست».
شبیه همین گفتهها از زبان دیوید مارتلوک، یک مقام پیشین دولتی در امور تحریمها، نیز بیان شدهاست. آقای مارتلوک به رویترز گفته است دولت ایالات متحده «قطعا» به دنبال راهی برای روشن کردن و مشخص کردن راههای معامله با ایران است: «این [راهنما] پیامی از سوی دفتر کنترل معاملات خارجی (در وزارت خزانهداری آمریکا) است که آنها میخواهند به این روند کمک کنند».
البته این راهنما واکنشهایی در خود ایران نیز در پی داشتهاست که تا این مقدار خوشبینانه نیست. برای نمونه حسین قضاوی، معاون وزیر اقتصاد ایران، ۱۹ مهر ماه به خبرگزاری ایسنا گفته است «تغییراتی که در پرسشوپاسخهای راهنمای مربوط به برجام رخ داده، بسیار جزئی بوده و چندان قابل ملاحظه نیستند که به موجب آن انتظار ایجاد تغییرات چشمگیری در روابط مالی ایران با بانکهای بزرگ دنیا داشته باشیم.»
این راهنما در آمریکا نیز با انتقاد شماری از مخالفان توافق اتمی روبهرو شده است. خبرگزاری آسوشیتدپرس پیش از این در گزارشی گفته بود با وجود گفتههای خزانهداری و نیز شماری از حقوقدانان که تحریمهایی، غیر از آنچه رفعشده را، بر نمیچیند، اما مخالفان توافق با ایران نظری دیگر دارند. این دسته از افراد میگویند این راهنما به وضوح معاملات خارجی با برخی شرکتهای ایرانی که مثلا تحت کنترل سپاه پاسداران است، را آسان میکند.
