ایران و روسیه به‌دنبال تشکیل «بانک مشترک برای مبادلات با روبل و ریال»

از راست: پوتین و روحانی، رئیسان جمهوری روسیه و ایران، طی دیداری سپتامبر ۲۰۱۴  خبرگزاری‌ها و رسانه‌های روسیه می‌گویند مسکو و تهران به دنبال تشکیل بانکی مشترک هستند که مبادلات در آن بدون استفاده از دلار و با استفاده از ارزهای ملی این دو انجام شود. تهران و مسکو، هر دو، با برخی تحریم‌های غرب روبه‌رو هستند.
 
خبرگزاری دولتی اسپوتنیک، به نقل از بهرام امیراحمدیان، عضو «جامعه دوستی ایران و روسیه» می‌گوید اتاق بازرگانی دو کشور «به طور فعال در تلاش برای گشایش بانک مشترک» است.
 
وب‌سایت «اتاق بازرگانی ایران و روسیه» در مرداد ماه خبر از سفر هیئتی از این گروه به مسکو، برای «بررسی روابط تجاری دو کشور» خبر داده بود. اسدالله عسگراولادی، رئیس اتاق مشترک، در آن زمان گفته بود «در حال حاضر مشکل بانکی اصلی‌ترین مسئله ماست که سعی داریم در این سفر آن را حل کنیم».
 
آناتولی آکسانف، عضو «شورای بانک‌های منطقه‌ای» روسیه نیز هفته گذشته، با اشاره به حضور نداشتن بانک‌های غربی در ایران، به روزنامه دولتی ایزوستیا گفته بود «بانک‌های روسی می‌توانند به عنوان اولین بانک‌های خارجی وارد بازار مالی ایران شوند».
 
به گزارش ایزوستیا «بانک‌های روسیه در اول صف ورود به بازار مالی ایران هستند» و «بانک‌های مرکزی دو کشور به تازگی دیدارهایی را در سطح مقام‌‌های مدیریتی انجام داده‌اند و در مورد همکاری‌های پولی نزدیک‌تر گفت‌وگو کرده‌اند».
 
آقای امیراحمدیان نیز به اسپوتنیک گفته است «این مسئله، بسیار مهم است». به گفته او روابط بانکی مشترک ایران و روسیه پیش از انقلاب در جریان بود، اما در پی انقلاب ۵۷ این روابط متوقف شده‌است.
 
او گفته دو طرف مایل به انجام تبادلات مالی با ارزهای ملی خود هستند، هرچند «مشکلات هنوز برطرف نشده‌است». بهران امیراحمدیان می‌گوید «در حال حاضر تمام مبادلات ایران و روسیه با دلار یا یورو انجام می‌شود. این مسئله خیلی نامناسب است، چون همه این مبادلات تحت کنترل بانک‌های مرکزی در آمریکا یا اتحادیه اروپا است».
 
ایران و شش قدرت جهانی از جمله روسیه، در سال گذشته به توافقی برای عمل به «برجام» در زمینه برنامه اتمی تهران رسیدند. این توافق، فعالیت‌های اتمی ایران را محدود کرده در عین حال به تحریم‌های بین‌المللی در این زمینه نیز خاتمه می‌دهد.
 
با این همه، تحریم‌های جداگانه کشورهایی مانند آمریکا، در زمینه مسائلی مانند توسعه موشک‌های بالستیک با نقض حقوق بشر در ایران، و نیز هشدارهای گروه‌های بین‌المللی مانند «اف‌ای‌تی‌اف»، موانعی در برابر امور مالی میان تهران و کشورهای دیگر ایجاد کرده‌است. مقام‌های ایرانی طی ماه‌های گذشته بارها خواستار رفع مشکلات مالی در سطح بین‌المللی شده‌اند. مقام‌های آمریکا می‌گویند به تعهدات خود در زمینه توافق اتمی پایبند هستند و آن‌دسته از فعالیت‌های تجاری که شامل تحریم‌های جاری نمی‌شود را تشویق به ورود به بازار ایران می‌کنند.
 
در عین حال روسیه نیز پس از ضمیمه کردن شبه‌جزیره کریمه اوکراین به خاک خود و وارد شدن اتهام «حمایت از جدایی‌طلبان شرق اوکراین» به مسکو، با برخی تحریم‌های غرب روبه‌رو است.
 
گزارش‌هایی از فعالیت‌های مالی مسکو و تهران، پیش از این نیز منتشر شده بود. از جمله در تیر ماه گذشته که برخی خبرگزاری‌ها از آغاز فعالیت بانک گازپروم، وابسته به کمپانی گاز طبیعی روسیه، و چند بانک دیگر آن کشور، در ایران، خبر داده بودند. از زمستان گذشته سیستم بانکی بین‌الملل، سوییفت، اعلام کرد، تحریم‌ها علیه بانک‌های ایران برداشته شده‌است.