روس‌ها برای یک حمله جدید در سوریه آماده می‌شوند؟

همزمان با نقض آتش‌بس نصفه و نیمه در سوریه و توقف گفت‌وگوهای صلح، از شواهد امر این‌گونه بر می‌آید که نیروهای نظامی روسیه و متحدانش در سوریه دارند خود را برای یک عملیات نظامی جدید در اطراف حلب آماده می‌کنند.
 
هفته گذشته پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا خبر داد که نیروهای وفادار به دولت سوریه دارند "ادوات جنگی خود را در اطراف حلب متمرکز می‌کنند."
 
بنا به اظهارات سخنگوی پنتاگون "حلب غالبا در اختیار جبهه نصرت است و، همان‌طور که می‌دانید، این گروه جزئی از توافق آتش‌بس نیست. وضعیت پیچیده‌ای است. ما اوضاع را تحت نظر داریم."
 
مثل اغلب عملیات‌ نظامی اخیر روسیه، پیامی که از طریق رسانه‌ها منتشر می‌شود با واقعیت موجود روی زمین متفاوت است.
 
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در اواسط ماه مارس اعلام کرد که کشورش قصد دارد نیروهای خود را از سوریه خارج کند.
 
و در ادامه چند فروند هواپیما – حدود نیمی از جنگنده‌های مستقر – پایگاه هوایی روسیه در نزدیکی لاذقیه را ترک کردند.
حلب مدتی است که هدف حمله‌های هوایی قرار گرفته ولی خروج آن‌ها اصلا به معنی پایان عملیات نظامی روسیه نبود.
 
نیروهای روسی حالا با ورود بعضی از جدیدترین بالگردهای تهاجمی ارتش روسیه – کا-۵۲ و ام‌آی-۲۸ان – به منطقه تقویت شده‌اند و ماموریت‌های تهاجمی این نیروها در سایه این تحولات ادامه پیدا کرد.
 
خب دقیقا چه خبر است؟ آیا خروج بخشی از نیروهای روس چیزی را عوض کرده؟ و چرا به نظر می‌رسد روس‌ها دارند برای یک حمله جدید آماده می‌شوند؟
 
در حال حاضر، حمایت روسیه از بشار اسد همچنان به قوت خویش باقی است. ولی این مساله لزومی ندارد که تا ابد ادامه پیدا کند.
 
روسیه می‌خواد موقعیت دولت سوریه را مستحکم کند – ولی نمی‌خواهد تا ابد در سوریه درگیر نبرد باشد.
 
برای همین سیاست روسیه چند محور مختلف را دنبال می‌کند. مسکو از فرایند دیپلماتیک حمایت کرده. فرایندی که شاید فعلا به بن‌بست کشیده شده باشد، ولی مشخص است که مذاکرات دیپلماتیک باید در جایی از سر گرفته شوند.
 
"خروج" روس‌ها به معنی ورود جنگ به یک مرحله جدید بود؛ نشانی از دسترسی به حداقل نیمی از اهداف – که همان استحکام دولت سوریه باشد – و قدمی برای بازگشایی فضا برای از سرگیری تلاش‌های دیپلماتیک.
 
ایالات متحده چندین بار از عملیات‌های هوایی روسیه بابت نادیده گرفتن نسبی گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) و تمرکز بیشتر بر گروه‌هایی که از طرف غرب حمایت می‌شوند و با دولت سوریه می‌جنگند انتقاد کرده.
 
    از حرف تا عمل البته روسیه می‌گوید در حمله‌هایش بیشتر "تروریست‌های" داعش و جبهه نصرت را هدف قرار داده.
 
این یک نمونه دیگر از فاصله زیادی است که بین حرف و عمل روسیه وجود دارد.
 
اما، همان‌طور که مایکل کافمن، تحلیلگر در یکی از موسسه تحقیقاتی مرتبط با وزارت دفاع آمریکا، می‌گوید، حدود یک هفته پیش از اعلام "خروج نیروها"، حملات هوایی روسیه بر نیروهای داعش در اطراف پالمیرا متمرکز شد و ثمره آن هم "یک غنیمت سیاسی و پیروزی آشکار مهم برای حکومت سوریه و نیروهای روس بود."
 
در این فضا بود که بعضی از نیروها از منطقه خارج شدند و در ادامه داعش به هدف اصلی نیروی هوایی روسیه تبدیل شد – مساله‌ای که اخیرا از طرف ایالات متحده هم تایید شده.
 
اما شکی نیست که تعداد هواپیماهای روسی حاضر در سوریه کاهش یافته.
 
بررسی تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده از طرف گروه اطلاعاتی جینز هم این ادعا را تایید می‌کند – به نظر می‌رسد که یکی از دو باند پایگاه هوایی روسیه در نزدیکی لاذقیه از استفاده خارج شده.
 
گروه جینز می‌گوید این باند ممکن است به خاطر استفاده بیش از اندازه آسیب دیده باشد و این مساله "شاید روسیه را وادار کرده باشد که تعدادی از هواپیماهای خود را از سوریه خارج کند و بالگردهای بیشتری را به آن‌جا بفرستد."
 
در هر صورت روسیه همچنان نیروی بزرگی در سوریه دارد.
 
نیروی هوایی روسیه شامل حدود ۲۰ هواپیما می‌شود که تقریبا یک دوجین هواپیمای تهاجمی سوخو-۲۴ام و چند جنگنده سوخو-۳۰ام و سوخو-۳۵ را در بر می‌گیرد.
 
و البته عناصر زمینی مختلفی هم برای دفاع از پایگاه در منطقه مستقر شده‌اند، از جمله موشک‌های پیشرفته سطح‌به‌هوا.
 
همان‌طور که آقای کافمن می‌گوید، ورود بالگردهای تهاجمی به منطقه به این معنی است که "حضور نظامی روسیه به چندین پایگاه گسترش پیدا کرده، چون بالگردها برای پرواز به پایگاه‌هایی در نزدیکی خط مقدم نیاز دارند."
 
آمریکایی‌ها و منابع دیگر از انتقال واحدهای توپخانه روسیه به جبهه حلب خبر داده‌اند، و باور عمومی بر این است که گروه‌های تکاور روس در کنار واحدهای نظامی دولت سوریه و حزب‌الله می‌جنگند.
 
همه این‌ها به این معنی است که همه نگاه‌ها به حلب دوخته شده.
 
ولی اگر روس‌ها وارد مرحله بعدی شده‌اند، آمریکایی‌ها هم در پی آن‌ها به مرحله بعدی رفته‌اند.
 
تصمیم باراک اوباما برای افزایش فشار بر داعش – برای مثال اعزام ۲۵۰ نفر مستشار به سوریه برای آموزش نیروهای ائتلافی کرد و عرب و کمک به آن‌ها – نشان می‌دهد که بازیگران مهم خارجی از همین حالا دارند خود را برای شدیدتر شدن درگیری‌ها آماده می‌کنند.
 
جنگ‌های چندگانه سوریه به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها تمام شوند. روسیه چه دستاوردهایی در سوریه داشته؟