جواد لاریجانی: نمونه افرادی مانند هاشمی که ریل عوض کردند، منتظری بود

محمدجواد لاریجانیمحمدجواد لاریجانی می‌گوید: اگر تلقی افرادی مانند آقای هاشمی از انقلابی بودن را بپذیریم، فقط پیرمردان بالای ۶۰ سال می توانند انقلابی باشند که آنها نیز به تدریج می‌روند و بدینگونه دفتر انقلابی بودن بسته می‌شود. اما این دیدگاه غلطی درباره انقلاب است.

 

خبرگزاری تسنیم- عبدالله عبداللهی و مهدی طوسی:انقلابی‌‌گری و انقلابی‌بودن، مسئله‌ای است که پس از گذشت سالها از وقوع پدیده انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷، همچنان زنده و محل بحث است. هرچند این تبیین این مسئله در طول سالهای گذشته همواره در بیانات و مواضع رهبر معظم انقلاب ظهور و بروز داشته است، اما به نظر می‌رسد در دیدارها و بیانات اخیر ایشان تمرکز محسوسی بر روی آن وجود دارد. برای تبیین این مفاهیم به سراغ محمدجواد لاریجانی تحلیل‌گر و صاحب‌نظر برجسته اصولگرا رفته‌ایم. در لابلای این گفت‌وگو از تحلیل انتخابات ۷ اسفند مجلسین شورای اسلامی و خبرگان رهبری نیز سخن به میان آمد و بحث‌های مهمی درباره آنها مطرح شد. آنچه در ذیل می‌آید، متن کامل بخش اول این گفت‌وگوست. بخش دوم این گفت‌وگو که تمرکز آن بر روی موضوعات موشکی و نسبت آن با برجام است، انشاءالله فردا منتشر می‌شود.

 

محمدجواد لاریجانی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم در پاسخ به این سوال که به عقیده شما چرا رهبر معظم انقلاب اسلامی در چند ماه اخیر بر روی مسئله انقلابی بودن و انقلابی ماندن تاکید ویژه ای دارند؟ اظهار داشت: در سال‌های گذشته بعضی مفاهیم از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده که هر کدام حساب و کتاب ویژه‌ای داشته است. مثلا در بحبوحه فتنه ۸۸ که یک کودتای تمام عیار ضد جمهوری اسلامی، ضد دموکراسی و اسلامیت نظام بود، مقام معظم رهبری «بصیرت» را مطرح کردند که بحث پرظرفیت و دارای ریشه‌های عمیقی در ادبیات اسلامی و سیاسی است و هنوز هم می‌طلبد که این بحث مورد واکاوی قرارگیرد.

 

وی افزود: پس از آن، مقام معظم رهبری بحث «نفوذ» را مطرح کردند که آن هم یک بحث کلیدی مرتبط با شرایط امروز کشور است و پس از نفوذ نیز، بحث «انقلابی‌گری» و «انقلابی بودن» از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد که به نظرم انتخاب این واژه هم از جهت ظرفیت و هم از جهت تناسب با شرایط و راهگشا بودن در میدان عمل(praxis)و قابل طرح بودن در عرصه بین‌المللی بسیار داهیانه است.

 

این کارشناس ارشد مسائل راهبردی با اشاره به اینکه «انقلاب» یک مفهوم بسیارقدیمی در سپهر سیاسی است، گفت: قدیمی‌ترین متن مدون راجع به انقلاب مربوط به ارسطوست که انقلاب را به سه دسته تقسیم کرد: دسته اول: انقلاب برای تغییر قانون اساسی است و نه برای تغییر دولتمردان. دسته دوم: انقلاب مربوط به تغییر دولتمردان هستند و نه تغییر قانون اساسی و دسته سوم: انقلاب‌ها مربوط به تغییر توامان دولتمردان و قانون اساسی یک کشور است و اگر فردی در این پروسه‌ها شرکت کند، به هر اندازه که مشارکت داشته باشد انقلابی است.

 

لاریجانی خاطرنشان کرد: ارسطو برای انقلابی بودن دو رکن قائل است که یکی "باور" به تغییرات است و دیگری میزان "مشارکت" در آن.

وی در ادامه انقلاب اسلامی ایران را یک نقطه مرجع(bentchmark) برای فهم تحلیل‌‌های سیاسی مسائل معاصر و از جمله موضوع انقلابی بودن و انقلابی‌گری عنوان کرد و با بیان اینکه "قبل از اینکه بخواهم استنباط خودم را درباره نظرات مقام معظم رهبری بیان کنم، باید برخی از تلقی‌های رایج را ارزیابی کنیم" و این تلقی‌ها را نقد کنیم.

نویسنده کتاب «تدین، حکومت و توسعه»، یک تلقی بسیار رایج درباره انقلاب را تلقی «تاریخی» از انقلابی بودن عنوان و خاطرنشان کرد: این تلقی را بیشتر در صحبت‌های آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و آنهایی که سن بیشتری در جناح موسوم به اصلاحات دارند می‌بینیم؛ آنها غالبا از چنین تلقی ای درباره انقلاب استفاده می‌کنند. طرفداران مفهوم تاریخی از انقلابی بودن می‌گویند "صرفاً آنهایی انقلابی هستند که از خرداد سال ۴۲ وارد پروسه انقلاب شده‌اند و در پیروزی انقلاب مشارکت داشتند، زندان رفتند، شکنجه شدند و فعالیت کردند تا انقلاب پیروز شود."

لاریجانی با این توضیح که مفهوم تاریخی از انقلاب، مد نظر مقام معظم رهبری نیست چرا که خطاب ایشان در غالب مواقع به نسلی است که در زمان پیروزی انقلاب شاید حتی به دنیا هم نیامده بودند، تصریح کرد: منظور مقام معظم رهبری آن است که هر فردی اعم از جوان و یا نوجوان می‌تواند انقلابی باشد در حالی که به آن مفهوم تاریخی فقط پیرمردان بالای ۶۰ سال می‌توانند انقلابی باشند که آنها نیز به تدریج می‌روند و بدینگونه دفتر انقلابی بودن بسته می‌شود. بنابراین یک تفاوت جدی میان ارائه مفهوم زنده، متحرک و دینامیک از انقلابی بودن با مفهوم هیستوریک(تاریخی) که آرام آرام مندرس می‌شود وجود دارد و به همین دلیل معنای مدنظر رهبر معظم انقلاب از انقلابی بودن، مفهوم تاریخی آن نمی‌تواند باشد.