دستکاری ژنتیکی و جایگاه اخلاق

اعلام خبری در خصوص ساده‌تر شدن فن‌آوری «اصلاح ژنتیکی» باعث وجد و همزمان نگرانی‌های تازه در بین جامعه دانشمندان شده است.

 

به گزارش شبکه خبری ان بی سی، پژوهشگران اعلام کرده‌اند که راه تازه و آسان‌تری برای دستکاری‌های ژنتیکی و اصلاح دی ان ای یافته‌اند. این خبر در حالی اعلام می‌شود که برخی از دانشمندان از محققان حوزه دستکاری ژنتیکی خواسته‌اند که به طور داوطلبانه کمی از سرعت پیشرفت در این حوزه جلوگیری کنند. اما مهندسان ژنتیک می‌گویند که این توقف ناممکن است. دکتر دیوید بالتیمور از موسسه تکنولوژی کالیفرنیا در آمریکا در کنفرانسی که با حضور دانشمندان آمریکایی، چینی و بریتانیایی در خصوص دست‌آوردهای علم ژنتیک برگزار شد می‌گوید که ما در دوره‌ تازه‌ای از تاریخ بشریت قرار داریم.

 

 به گزارش «ام‌اس‌ان‌بی‌سی»اصلاح ژنتیکی آسان‌تر و دقیق‌تر از آن چیزی است که دانشمندان سال‌هاست در اموری مثل بهبود محصولات کشاورزی، دستکاری حیوانات اهلی، و درمان بیماری‌ها از آن استفاده می‌کنند. با آنکه روش تازه هنوز کامل نیست، اما ارزان‌تر و آسان‌تر از تکنیک‌های قدیمی دستکاری ژنتیکی است. دکتر رابین لاول-بج، از موسسه تحقیقات فرانسیس کریک در بریتانیا درباره این روش تازه می‌گوید که آنقدر ارزان است که می‌توان آن را در اختیار همه دانشجویان و حتی کسانی که در گاراژ خانه‌شان کار علمی می‌کنند قرار داد.

 

اما نگرانی اصلی از این است که اثرات این تغییرات ژنتیکی، به طور مثال در انسان، به فرزندانش هم منتقل شود. با آنکه می‌توان امیدوار بود که از این روش در ریشه کن کردن برخی بیماری‌های ژنتیکی هم استفاده شود، اما می‌تواند ضرهای جبران ناپذیری هم به همراه داشته باشد. برای مثال از تغییرات دی ان ای می‌توان در درمان برخی بیماری‌های دستگاه ایمنی بدن استفاده کرد، اما ممکن است نسل بعدی با بیماری سرطان خون به‌دنیا بیایند.

 

کاخ سفید به همراه مدیر موسسه ملی سلامت در آمریکا، دکتر فرانسیس کالینز، از محققان این حوزه خواسته بودند تا شناخت کامل عوارض این تغییرات، از انتشار این تحقیقات دست بردارند. اما متخصصان عقیده دارند که این برآورده کردن این خواسته تقریبا ناممکن است. با آنکه در کشورهای اروپایی  محدودیت قانونی برای این گونه دستکاری‌های ژنتیکی وجود دارد، اما دانشمندان چینی در این زمینه توقف نخواهند کرد. در آمریکا،‌ با آنکه از بودجه‌های دولتی نمی‌توان برای تحقیقات در زمینه تغییرات در جنین‌های موجودات زنده استفاده کرد، اما منع قانویی برای شرکت‌های خصوصی در این زمینه وجود ندارد.

 

اخلاق‌شناسان ژنتیک عقیده‌ دارند که هر دستکاری ژنتیکی باعث تغییرات دایم در نسل بشر خواهد شد و این مسئله‌ای نیست که بشود به سادگی در آزمایشگاه آن را انجام داد و باید پیامده‌های آن به طور دقیق بررسی شود.