تمام چالش‌های علی دایی و سرخپوشان : از مشت ‎گره ‎‎کرده تا سایه‌ای بر سر پرسپــولیس

رابطه علی دایی و هواداران پرسپولیس منطبق بر منطق صفر و صدی است و هرگز نمی‌توانید این روند را منطقی قلمداد کنید. رابطه دایی و پرسپولیسی‌ها یا چنان گرم و جذاب می‌شود که انگار هیچ فراغی در کار نیست و یا آنچنان سرد که طرفین مجبور می‌شوند علیه یکدیگر موضع سرسختانه‌ای اتخاذ کنند.

سؤال اول و معمای بزرگ
سؤال اول، قبل از ورود به گزارش اصلی این است: بالاخره باید علی دایی را یک پرسپولیسی ششدانگ بدانیم یا مربی‌ای که هرگز مقابل پرسپولیسی‌ها کم نمی‌آورد؟ از سوی دیگر پرسپولیسی‌ها واقعاً علی دایی را از ته دل دوست دارند یا فقط وقتی دایی هدایت تیم محبوب‌شان را به‌ دست می‌گیرد، محبوب قلب‌شان می‌شود؟ این سؤال بزرگ، مقدمه گزارشی است که می‌خوانید. می‌خواهیم یک نبش قبر انجام دهیم و به قلب خاطرات گذشته برسیم؛ به تمام صفر و صدهایی که رابطه علی دایی و پرسپولیسی‌ها را ساخت.

وقتی ستاره بود
علی دایی یک ستاره تابناک و درخشان در آسمان فوتبال ایران است که تحت هیچ شرایطی نمی‌توان او را ندید؛ بازیکنی که مهم‌ترین قله‌های فوتبال دنیا را فتح کرد و وقتی نامش را به زبان لاتین در موتورهای جست‌وجوگر بنویسید، به معناهای مختلفی از جمله «غرور ایرانی‌ها» برمی‌خورید. دایی در پرسپولیس و سپس تیم ‌ملی به یک ستاره بدل شد و خیلی زود و به صورتی کاملاً حرفه‌ای، از فوتبال کشورمان به اروپا رفت. مرزهای زیادی را درنوردید و به حق واقعی‌‌اش یعنی رسیدن به کمال واقعی برای یک فوتبالیست رسید. دو بار حضور در جام‌ جهانی‌ و گلزنی در مهم‌ترین سطح رقابت‌های اروپایی یعنی لیگ قهرمانان، دستاوردهای معمولی برای بازیکنی از قاره آسیا نیست. دایی ستاره شد، یک ستاره درخشان و قلب پرسپولیسی‌ها و اصلاً تمام مردم کشورمان را تسخیر کرد. نمی‌توان به دوران فوتبال دایی اشاره کمرنگی داشت، نامش هنوز هم به عنوان گلزن‌ترین بازیکن جهان در عرصه ملی در کتاب رکوردهای گینس به چشم می‌خورد و هنوز هم کاریزماتیک‌ترین چهره فوتبال ایران به شمار می‌رود.

یک فصل خوب با خاطرات بد
فصل سوم لیگ ‌برتر حرفه‌ای بود که علی دایی به پرسپولیس برگشت. این شبیه یک معجزه بود که هواداران پرسپولیس می‌توانستند از وجود یک ابرستاره در خط حمله تیم‌شان بهره ببرند. قبل از شروع فصل، هیجان به اوج خود رسید که دایی قرار است برای سرخپوشان به میدان برود. در بازی اول نیز دایی با به ‌ثمر رساندن 4 گل از 8 گل پرسپولیس مقابل داماش گیلان، جشن را کامل کرد. او اصلاً در آن فصل آقای گل لیگ شد اما در میانه‌های فصل بود که اولین درگیری جدی او و پرسپولیسی‌ها رقم خورد. بنا به ادعای چند تن از بازیکنان وقت این تیم، خط و خط‌بازی‌هایی از روی سکوها برای سر دادن شعارهایی علیه علی دایی جریان داشت. به ‌هر‌ حال در پایان همان فصل، دایی با بی‌مهری از پرسپولیس جدا شد.

تبعات گلزنی به پرسپولیس
در فصل بعد از آن، علی دایی که به صباباتری تهران رفته بود، توانست در دقیقه 49 بازی رفت مقابل پرسپولیس دروازه سرخپوشان را باز کند. این گل اما تبعات زیادی برای دایی داشت زیرا شکاف بین او و هواداران پرسپولیس را افزایش داد. این مسائل باعث شد رابطه دایی و پرسپولیسی‌ها سردتر از قبل شود. دایی با گلی که زد، حساب کار را 2 بر یک به سود تیمش کرد اما علی علیزاده که سالی یکی، دو گل می‌زد، توانست بازی را به تساوی بکشد. در پایان آن بازی، شعارها علیه دایی از روی سکوها افزایش یافت.

درگیری و یخ‌زدگی روابط
در فصل ششم، علی دایی که آخرین فصل فوتبالش را تجربه می‌کرد، در دو دیدار رفت و برگشت مقابل پرسپولیس به عنوان مربی - بازیکن مقابل این تیم قرار گرفت. در بازی اول موفق شد 2 گل به پرسپولیس بزند اما یک پنالتی را مقابل علیرضا حقیقی جوان از دست داد. هر دو بازی با حساب 2 - 2 به اتمام رسید اما در یکی از این بازی‌ها، پرونده پیچیده و جنجالی به وجود آمد. همان دعوای زشت بین شیث رضایی و علی دایی که جامعه فوتبال را تحت تأثیر قرار داد. هر دو بازیکن به کمیته انضباطی فراخوانده شدند و مشخص شد اتفاقات، زشت‌تر از این حرف‌هاست. در این فصل، رابطه دایی و هواداران (شاید تماشاگران) پرسپولیس از سردی به یخ‌زدگی رسید!

پایان حساسیت‌ها
در فصل هفتم، پرسپولیس یک تیم خوب داشت که بوی «نویی» می‌داد. همه چیز در این تیم برق می‌زد و انگیزه بازیکنان و مربیانش به قدری بالا بود که آنها موفق شدند در نهایت به مقام قهرمانی برسند. حساسیت‌ها بین دایی و پرسپولیسی‌ها به طرز قابل توجهی پایین آمد و هواداران به جای ادامه درگیری با دایی، به دنبال حمایت از تیم‌شان بودند. اواخر فصل و روز بازی برگشت مقابل فجرسپاسی در شیراز بود که افشین قطبی با هواداران پرسپولیس خداحافظی کرد تا سرمربی تیم‌ ملی شود اما در همان روز، علی دایی هدایت تیم ‌ملی را بر عهده گرفت تا این، یک اتفاق تاریخی برای دایی شود؛ اتفاقی که واکنش منفی هواداران پرسپولیس را به دنبال داشت چون آنها منتظر بودند تا قطبی سرمربی تیم ‌ملی شود!

بازگشت به اردوی سرخ
علی دایی روی نیمکت تیم ‌ملی نتوانست آنقدر عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشد که فعالیتش برای چند سال پیاپی را بیمه کند و روز 9 فروردین سال 1388 یک روز پس از شکست خانگی 2 بر یک مقابل عربستان و به دستور هر کسی به غیر از «علی کفاشیان» از کار برکنار شد. او چند ماهی خانه‌نشینی و دوری از هیاهوی فوتبال را برگزید تا اینکه با حکمی عجیب از سوی حبیب کاشانی، مدیرعامل وقت پرسپولیس، جانشین زلاتکو کرانچار روی نیمکت سرخپوشان شد. بازگشت دایی به اردوگاه سرخ، همزمان شد با یک آشتی جذاب بین او و هواداران پرسپولیس که چند سالی با هم وارد جنگ شده بودند، به خصوص که علی کریمی محبوبیت بیشتری پیدا کرده بود و جنگ بین دایی و کریمی در اردوهای مختلف تیم‌ ملی، مشکلات را عمیق‌تر می‌کرد اما دایی در فصل نهم حسابی مورد حمایت سرخ‌ها قرار گرفت و با اینکه نتوانست در لیگ مقامی شایسته کسب کند اما در جام حذفی، این تیم را به قهرمانی رساند و سهمیه آسیایی برای سرخ‌ها کسب کرد. یخ رابطه از بین رفت و حالا دیگر دایی و پرسپولیسی‌ها یکدل و متحد شده بودند.

بیانیه روی سکو و برکناری عجیب
تا اواسط لیگ دهم، علی دایی حاشیه امنیت خوبی داشت اما مشخص نیست چطور و چگونه او و مسئولان باشگاه پرسپولیس وارد یک جنگ بزرگ شدند؛ جنگی که هواداران را نیز به دو دسته تقسیم کرد. آنهایی که حبیب کاشانی را برگزیدند و دسته دوم که هوادار علی دایی شدند. در این جنگ، برخی از بوقچی‌ها نقش پررنگی بازی کردند؛ همان‌ها که علیه دایی بیانیه نوشته و از روی سکوها با کمک دوستان خود، مثل یک شعار با صدای بلند خواندند. در بازی‌های خانگی پرسپولیس، یک سمت ورزشگاه علیه دایی شعار می‌داد و سمت دیگر در حمایت از این چهره. اوضاع به حدی بد شد که به درگیری فیزیکی دایی و بوقچی‌ها انجامید. البته در پایان همان فصل، دایی توانست بار دیگر قهرمانی جام‌ حذفی پرسپولیسی‌ها را تکرار کند اما با یک فرمول عجیب، از سرمربیگری پرسپولیس کنار گذاشته شد تا حمید استیلی هدایت سرخ‌ها را بر عهده بگیرد؛ گزینه‌ای که «انتخابش در آن مقطع» عصبانیت پرسپولیسی‌ها را برانگیخت.

چکشی بر سر پرسپولیس
شاید در اواخر فصل دهم خیلی‌ها از عملکرد علی دایی رضایت نداشتند و مدام موضوع 5 شکست پیاپی او را برای کوبیدنش پیش می‌کشیدند اما به خاطر مدلی که او از باشگاه کنار گذاشته شد و البته حضور استیلی روی نیمکت سرخپوشان، هواداران پرسپولیس واکنش‌های سرسختانه‌ای به مدیریت باشگاه نشان دادند. آنها از دقیقه 22 اولین بازی فصل مقابل ملوان و همزمان با شوت جلال رافخایی مهاجم ملوان که به تیر دروازه پرسپولیس برخورد کرد، شعارها علیه استیلی را شروع کرده و خواستار بازگشت علی دایی شدند! شعار معروف «علی دایی» که در همه استادیوم‌ها سر داده می‌شد. علی کریمی ستاره وقت پرسپولیس در واکنش به این شعارها، مصاحبه تاریخی انجام داد و گفت: «هواداران حق دارند نام هر کسی که دل‌شان می‌خواهد را به زبان بیاورند اما نام این مربی را نباید مثل چکش در هر بازی بر سر ما بکوبند.» از سوی دیگر علی دایی که سرمربی راه‌آهن شده بود، مدام مصاحبه می‌کرد و می‌گفت: «هواداران به جای تشویق من، لطفاً تیم‌شان را مورد تشویق قرار بدهند.»

مشت‌های گره کرده و درگیری جدید
رابطه پرسپولیسی‌ها با دایی گرم بود تا روز بازی پرسپولیس - راه‌آهن؛ همه منتظر تقابل حمید استیلی و علی دایی بودند اما استیلی قبل از بازی رفت این دو تیم در هفته پانزدهم اخراج شد. در بازی برگشت، مصطفی دنیزلی سرمربی پرسپولیس بود؛ همان زمانی که سرخپوشان عادت به شکست‌های 4 گله کرده بودند. در هفته ماقبل آخر، علی دایی با راه‌آهن به مصاف پرسپولیس آمد و با حساب 4 بر 3 از سد سرخپوشان گذشت. رفتارهای دایی بابت هر گلی که تیمش به ‌ثمر می‌رساند، به خصوص گره کردن مشت‌ها باعث عصبانیت دوباره هواداران پرسپولیس و تیره و تار شدن روابط بین دایی و پرسپولیسی‌ها شد. آنها علیه دایی شعارهای تلخی سر دادند و دایی نیز در کنفرانس مطبوعاتی، موضع سختگیرانه‌ای علیه پرسپولیسی‌ها گرفت.

سرعت‌گیر برای حساسیت‌ها
دومین فصل حضور علی دایی در راه‌آهن با حساسیت‌های کمتری برای پرسپولیسی‌ها همراه بود. این بار سرخپوشان درگیر یک مربی عجیب به نام مانوئل ژوزه بودند که بد نتیجه می‌گرفت و پس از آن نیز یحیی گل‌محمدی به پرسپولیس آمد تا ثبات را به این تیم برگرداند. در بازی اول، سرخپوشان با حساب 2 بر صفر و گلزنی هادی نوروزی در دقیقه 2 و سیدجلال حسینی به برتری رسیدند و در بازی برگشت، این راه‌آهن بود که بازی را برد. پس از گلی که علیرضا عظیمی وارد دروازه پرسپولیس کرد، باز هم علی دایی با مشت‌های گره کرده مقابل پرسپولیسی‌ها به شادی پرداخت. او بعد از بازی گفت: «مربی هر تیمی که باشم، به آن تعصب دارم و بابت موفقیتش شادی می‌کنم چون یک مربی حرفه‌ای هستم.» با این حال پرسپولیس آنقدر مشکل داشت که کسی به فکر درگیری با علی دایی نبود اما روابط سردی بین او و پرسپولیسی‌ها وجود داشت.

دوباره علی دایی!
محمد رویانیان مدیرعامل وقت باشگاه، به سادگی از یحیی گل‌محمدی عبور کرد و برای فصل سیزدهم، علی دایی را به پرسپولیس برگرداند. بازگشت دایی با بازگشت دوباره علاقه‌مندان به او همراه شد. باز هم دایی، فصل خوبی را گذراند و توانست سهمیه آسیایی برای سرخ‌ها به ‌دست بیاورد. این بار او آرامش بیشتری داشت. گرچه اواخر فصل، علی پروین مدیرعامل باشگاه و جانشین رویانیان شد و ماجرای ضبط دعوای او و پروین در وزارت ورزش به یک چالش بزرگ دیگر برایش بدل شد اما دایی شرایط ویژه‌ای داشت. هنوز هم برخی از کارشناسان اعتقاد دارند علی دایی در آن فصل باید پرسپولیس را قهرمان لیگ می‌کرد ولی نایب‌قهرمان شد. به خاطر انتشار میزان دریافتی بازیکنان پرسپولیس، درگیری بین او و مسئولان وزارت ورزش شروع شد و البته هواداران پرسپولیس این بار بیش از همیشه به حمایت از دایی پرداختند.

اخراج زشت و قرارداد تعجب‌برانگیز
علی دایی پس از شکست در مقابل تراکتورسازی تبریز در تهران، توسط حمیدرضا سیاسی رئیس هیأت‌ مدیره پرسپولیس در فصل چهاردهم (لیگ قبلی) از کار برکنار شد. قراردادی که دایی با محمد رویانیان در فصل سیزدهم بسته بود، حدود 5 میلیارد تومان و 3 سال اعتبار داشت؛ یک قرارداد عجیب و غریب که نظیر آن را در فوتبال ایران کمتر دیده بودیم. به عنوان مثال، مالیات قرارداد هم باید توسط باشگاه واریز می‌شد. با این حال به خاطر اینکه مدل اخراج دایی باز هم زشت بود، هواداران پشت او ایستادند و حمید درخشان سرمربی جدید پرسپولیس با استقبال سردی به پرسپولیس آمد. او هم نتوانست موفق باشد و فصل بد پرسپولیس را ادامه داد. در این مدت علی دایی هم خانه‌نشین بود و به فعالیت‌های اقتصادی‌‌اش می‌پرداخت، آن هم در شرایطی که هواداران منتظر بودند دایی به پرسپولیس برگردد.

دوباره همه چیز خراب شد
بعد از بازی پرسپولیس و صبای قم، تیمی که دایی هدایت آن را بر عهده دارد، دوباره همه چیز خراب شد. سرخپوشان انتظار نداشتند دایی قبل از این بازی علیه پرسپولیس و مدیران این باشگاه موضع بگیرد و تعویق زمان دیدار از 23 مهر به 24 مهر به خاطر فوت هادی نوروزی که پیشنهاد هواداران از طریق سایت رسمی باشگاه به مسئولان پرسپولیس و از آن طریق به سازمان لیگ بود را بهانه‌ای برای اعتراض به مسئولان برگزار‌کنندگان این هفته کند. در زمان بازی نیز هیجان زیادی داشت و پس از گلزنی محمد قاضی به پرسپولیس، خوشحالی منحصر به فردی را رو کرد. دایی در پایان بازی، در کنفرانس خبری، طعنه بزرگی زد و گفت: «می‌خواستند غم هواداران پرسپولیس بیشتر نشود و بازی را برای این تیم درآوردند!» این حرف‌ها باعث عصبانیت هواداران شد تا آنها دوباره به سرمربی سابقاً محبوب خود انتقاد کنند. این بار فضای مجازی پر شد از انتقادات شدید علیه دایی؛ مربی‌ای که تا قبل از این، مورد تشویق و حمایت قرار می‌گرفت.