سوغات فرنگ(۱۵): در خیابان های فرانسه به اندازه همه معترضین جا هست!

14 آذر 1374 برابر با 5 دسامبر 1995 ؛ امروز 11 روز است که پاریس و بلکه کل فرانسه کاملا فلج است. از 11 روز پیش تظاهرات دانشجویی و اعتصابات سندیکاهای کارگری علیه طرح آلن ژوپه نخست وزیر که برای جبران کسری بودجه دولت ، بخصوص کسری بودجه تامین اجتماعی داده است، می گذرد و هر روز با پیوستن بخش های جدید به اعتصابات دامنه آن گسترده تر می شود.

مدارس، معلمان، دانشگاه ها، کلیه وسایل حمل و نقل عمومی اعم از خطوط اتوبوسرانی، مترو، قطارها، هواپیماها و ... همه در اعتصابند. حتی پلیس هم به دعوت سندیکای صنف خودش یک نوبت راهپیمایی اعتراضی انجام داد؛ اینجا حق اعتصاب برای همه صنوف به رسمیت شناخته شده است.

روزهای اول خطوط حمل و نقل عمومی نیمه تعطیل بود تا مردم خیلی اذیت نشوند مثلا از هر 10 اتوبوس در یک خط یا هر 10 هواپیما در یک مسیر یکی کار می کرد ولی چند روز است با عمومیت یافتن اعتصابات اصلا درب ایستگاههای مترو و راه آهن را بسته و قفل زده اند!

لذا همه مردم از خودروهای شخصی خود استفاده می کنند و ترافیک شدیدی بر پاریس و حومه حاکم است؛ وضعیت عجیبی است. مسیر 8 کیلومتری منزل تا سفارت که در شرایط عادی 15 تا حداکثر 25 دقیقه است اکنون بیش از یکساعت و نیم طول می کشد. بسیاری با دوچرخه ، موتور سیکلت و بسیاری هم که هیچ وسیله ای ندارند با اسکیت می روند یا "اتو استوپ" (با بلند کردن شصت دست راست از خودروهای دیگر م یخواهند که آنان را داوطلبانه و رایگان در مسیرهای خود سوار کنند) می زنند.

 

در این شرایط همبستگی اجتماعی بیشتر شده و خودرو داران پیاده ها را سوار و به یکدیگر کمک می کنند. دولت برای مقابله با این وضع از " سن-تاکسی" استفاده می کند یعنی از قایقهای کوچکی که در شرایط عادی گردشگران را در روی رودخانه سن به گردش می بردند برای جابجایی مسافرانی که مسیرشان در طول و امتداد رودخانه سن است استفاده می کند. در معدود مسیرهایی از اتوبوسهای بخش خصوصی استفاده می شود.

 

امروز برای اولین بار در خیابان گراند آرمه ( ارتش بزرگ) منتهی به میدان شارل دو گل چند کامیون زمخت ارتش را مشاهده کردم که به کمک سربازان ارتش مردم را سوار کرده و به جای اتوبوس آنها را به برخی مقاصد و میادین مهم می رساندند! در اعتصابات مشابه سال 1986 دولت ناچار شده بود برای جابجایی مردم کامیون های ارتش را به کار گیرد.

 

 در مجلس 62 نماینده چپ طرحی برای استیضاح نخست وزیر مطرح کردند ولی شیراک رئیس جمهور از طرح اصلاحات نخست وزیر ژوپه برای افزایش مالیات ها و تقلیل سطح بیمه های اجتماعی حمایت کرد.

کارکنان آب و برق و پست نیز چند روزی است به اعتصابات پیوسته اند. شیراک در واکنش به اعتراضات دانشجویی گفت: خیابانها به اندازه کافی پهن و بزرگ هستند که هر کس بخواهد نظرات خود را به نمایش بگذارد!

 

در حالی که شبکه های تلویزیون و مطبوعات که با تشکیل میزگردها و ویژه برنامه های گفتگو، از ابتدا غالبا بر حق مردم برای اعتصاب و ... پافشاری می کنند، در مقابل نیز عده ای بر حق مردم بر ای برخورداری از خدمات عمومی و حق استفاده کنندگان برای اعتراض به اعتصابات هم سخن می گویند و حتی تظاهراتی هم از سوی برخی استفاده کنندگان که به دلیل اعتصابات دچار فشار و محرومیت و سختی شده اند، برگزار شد.

این اعتصابات در 20 سال گذشته بی سابقه بوده و ارزش فرانک فرانسه هم کاهش یافت. امشب در منزل حسابدار سفارت با برخی همکاران شام مهمان بودیم. در شلوغی ترافیک ناشی از اعتصابات مردم فرانسه و پاریس که در رانندگی بسیار منظم و و مودب بودند اکنون بسیار عصبی و بی نظم شده و رانندگی درست مثل تهران شده است و هر کسی سعی می کند به زور از دیگری راه گرفته و زودتر برسد؛ صدای بوق های متوالی و ممتد مردم و خودروها هم در آمده است!

با خود فکر می کنم آن همه نظم و انضباط و نزاکت و ادب مردم پاریس که زبانزد بود، همه مال وقتی استکه شرایط کاملا عادی بوده و سختی و مشکلاتی وجود نداشته باشد وگرنه در شرایط فشار و سختی فرانسویان هم از کوره در رفته و با سایر ملل تفاوتی ندارند. و به این نتیجه می رسم که انگار نظم و انضباط این جامعه فقط در سایه قدرت(قانون و پلیس) پایدار است و اگر روزی اعمال قانون شل گرفته شود و پلیس بی خیال شود، نظم و انضباطی هم در کار نخواهد بود.