بحران غزه و دو دستگی ستارههای دنیای هنر
امیر حکاک
بی بی سی
بحران غزه از حدود یک ماه پیش با حملات سنگین هوایی اسرائیل به نوار غزه و پرتاب موشک از داخل غزه به سوی اسرائیل آغاز شد.
در جریان این جنگ، تا لحظه تنظیم این مطلب، بیش از ۱۹۰۰ فلسطینی کشته شده اند که بیشتر آنها غیرنظامی بودند. از طرف اسرائیل ۶۷ نفر کشته شده اند که ۶۴ نفرشان نظامی بوده اند.
در این میان، چهره های سرشناس دنیای هنر نیز در رسانه های مختلف و حساب های شخصی خود در شبکه های اجتماعی به اظهار نظر پرداخته اند.
شماری از این چهره ها از فلسطینیها و شماری دیگر از اسرائیل حمایت کرده اند؛ برخی نیز محتاطانه تر، اصل جنگ را محکوم کرده و خواهان برقراری صلح شده اند، از جمله آنی لنوکس، خواننده، آهنگساز و فعال سیاسی اسکاتلندی که با محکوم کردن خشونت های اخیر در فیسبوک خود نوشته است: "کم کم هر کس یک طرف ماجرا را می گیرد. ولی هر قدر ساده انگارانه به نظر برسد، من طرف صلح پایدار را می گیرم."
این مجموعه نگاهی است به اظهار نظر برخی از چهره های مشهور دنیای سینما، موسیقی و رسانه درباره اختلاف میان اسرائیل و فلسطینیها و بحران غزه.
برایان اینو، آهنگساز و تهیه کننده بریتانیایی
برایان اینو، آهنگساز و تهیه کننده بریتانیایی، در نامه ای سرگشاده در سایت دیوید بایرن، اقدام اسرائیل علیه غزه را "پاکسازی قومی" دانسته است.
گروه موسیقی مسیو اتک (Massive Attack)
اعضای گروه موسیقی مسیو اتک (Massive Attack) پس از دیدار از اردوگاه آورگان فلسطینی برج البراجنه در لبنان، از "عشق و تعهد"شان به حمایت از آوارگان جوان فلسطینی سخن گفتند.
۳۰ ژوئیه امسال، اعضای این گروه بریتانیایی تنها کنسرت خود در خاورمیانه (در لبنان) را به کودکان غزه تقدیم کردند و اسرائیل را به "قتل عام" فلسطینیان متهم و این اقدام را آشکارا محکوم کردند. آنها که در شهر جبیل (بیبلوس)، در چند صدکیلومتری شمال غزه، کنسرت برگزار کردند، در گفتگویی با خبرگزاری اسوشیتدپرس گفتند: "بمباران کردن منطقه ای که یکی از متراکم ترین منطقه های زمین است، در جایی که شهروندان اجازه ترک آنجا را ندارند، به کلی باورنکردنی است."
رابرت دل ناجا، از اعضای این گروه گفت: "برای حفاظت خودت، آیا واقعا باید مردم دیگر را قتل عام کنی؟ قرن بیست و یکم است، اصلا باورکردنی نیست."
او گفت: "سیاستمدارها ساکتند. تقریبا نشان می دهند که مناسب سِمت های خود نیستند."
بیل مار، کمدین، مجری و تحلیلگر سیاسی آمریکایی
بیل مار، کمدین، مجری و تحلیلگر سیاسی آمریکایی پس از مقایسه حماس با "زنی دیوانه که می خواهد تو را بکشد"، با حجم شدیدی از انتقاد از سوی طرفداران فلسطین روبه رو شد. او توییت کرده بود: " فقط می توانی مدت زیادی مچ های دستش را نگه داری و آخرسر به او سیلی بزنی."
میا فارو، بازیگر و سفیر یونیسف
میا فارو، بازیگر و سفیر یونیسف، در توییترش نوشت: "ما می توانیم با شور و احساسات به حمله اسرائیل علیه غزه اعتراض کنیم بی اینکه به هیچ وجه به ورطه ترسناک احساسات ضدیهودی بیفتیم."
او روز ۹ ژوئیه در توییتر خود نوشت: "من در غزه بودهام. اکنون به کودکان دردمند فکر می کنم. بدون پناه و بدون راه خروج."
پنه لوپه کروز و خاویر باردم، زوج هنرپیشه برنده جایزه اسکار
پنه لوپه کروز و خاویر باردم، زوج هنرپیشه برنده جایزه اسکار، در نامه ای سرگشاده که امضای چندین سینماگر و هنرمند اسپانیایی را به همراه داشت، اسرائیل را به "نسل کشی" متهم کردند.
در این نامه، از اتحادیه اروپا خواسته شده بود تا "بمباران مردم غیرنظامی فلسطینی از زمین، دریا و هوا متوقف شود." آنها بعدتر در نامههایی جداگانه اظهار کردند که قصدشان درخواست برای صلح بوده است.
آقای باردم نوشت: "امضای من صرفا به معنای درخواست برای صلح بود. ویرانگری و نفرت صرفا نفرت و ویرانی بیشتر تولید خواهد کرد. من در حالی که منتقد واکنش ارتش اسرائیل بودم، احترام زیادی برای مردم اسرائیل قائلم و بابت خسارتهایی که برایشان رخ داده عمیقا همدردی میکنم. من و نیز همسرم [پنه لوپه کروز] اکنون از سوی عدهای متهم به داشتن احساسات ضدیهودی شدهایم. ما همان قدر از یهودستیزی متنفریم که از عوارض وحشتناک و دردناک جنگ."
جان ویت، بازیگر و پدر آنجلینا جولی
جان ویت، بازیگر و پدر آنجلینا جولی، از نامه خاویر باردم و پنه لوپه کروز و دیگر هنرمندان اسپانیایی انتقاد کرد و گفت: "اسم من جان ویت است و من از عصبانی هم عصبانی ترم. حال بدی دارم که کسانی امثال پنه لوپه کروز و خاویر باردم احساسات ضدیهود را در سراسر جهان می پراکنند و نمی فهمند که چه خرابی هایی به بار می آورند."
او در شبکه تلویزیونی فاکس نیوز در اظهاراتی خشمگینانه اقدام های اوباما در خصوص بحران غره و اسرائیل را به باد انتقاد گرفت.
راجر واترز، خواننده پینک فلوید
راجر واترز، خواننده پینک فلوید، و برایان اینو دو چهره سرشناس دنیای موسیقی بوده اند که در سال های اخیر از خواننده ها و گروه های موسیقی خواسته اند "تا زمانی که اسرائیل به اعراب هم حقوق برابر بدهد و اشغال سرزمین های فلسطینی را پایان بدهد" اسرائیل را بایکوت کنند و در این کشور کنسرت برگزار نکنند. در هفته های اخیر نیل یانگ، سیلو گرین و همچنین گروههای بک استریت بویز، و مگا دث کنسرت های خود در اسرائیل را به دلایل مختلف لغو کردند.
راجر واترز و نیک میسون، درامر پینک فلوید، چندی پیش در نامه ای سرگشاده خطاب به گروه رولینگ استونز هم خواسته بودند که اولین کنسرت خود در اسرائیل را لغو کنند. آنها نوشته بودند: "برگزاری کنسرت در اسرائیل اکنون معادل خواندن در سان سیتی در اوج آپارتاید آفریقای جنوبی است. صرف نظر از اینکه نیت شما چیست، رد شدن از خط بایکوت، فراهم کردن امکان برای پروپاگاندای اسرائیل است تا سیاست های رژیم ناعادلانه و نژاد پرست خود را ماستمالی کند."
مدونا
در سال ۲۰۱۲ نیز الویس کاستلو حاضر به برگزاری کنسرت در اسرائیل نشد ولی پل مک کارتنی، آلیشیا کیز، التون جان، لیدی گاگا، ریانا و مدونا جزو هنرمندانی بوده اند که در سال های اخیر، بایکوت راجر واترز را نادیده گرفته اند و در اسرائیل کنسرت برگزار کرده اند.
با این حال مدونا به تازگی و در اوج بحران غزه، در اینستاگرام خود عکسی با دو جوان بدون پیراهن که روی بدنشان ستاره داوود و علامت هلال و ستاره خالکوبی شده منتشر کرد و نوشت: "جدایی نه! خون همه ما یکرنگ است! او عبارت های "آتش بس"، "صلح در خاور میانه" و "زندگی برای عشق" را هشتگ کرد.
او از عبارت های عربی (انشاءالله) و عبری (باروش هاشم، به معنای 'خدا را شکر کنید') استفاده کرد و نوشت: آتش را متوقف کنید.
هوارد استرن، مجری رادیو و تلویزیون، کمدین و نویسنده آمریکایی
هوارد استرن، مجری رادیو و تلویزیون، کمدین و نویسنده آمریکایی، از مدافعان جدی سیاست های اسرائیل بوده است. او روز ۲۸ ژوئیه به اسرائیل سفر کرد. هوارد استرن به شدت از راجر واترز انتقاد کرده و او را به "چرند و پرند گفتن مدام" "متهم کرده است.
او در برنامه رادیویی اش SiriusXM، به مخاطبی که تلفن زده بود و سعی می کرد که اسرائیل را برای جنگ با حماس سرزنش کند، گفت "برو گمشو!" و سپس دفاع آتشینی از اسرائیل کرد و گفت: "اگر ضداسرائیل باشید، ضد آمریکایید. اسرائیل تنها دموکراسی در آن منطقه است. تنها دوستی است که ما داریم... که اراده دارد که برای چیزی که درست است، مبارزه و ایستادگی کند."
استیون هاوکینگ، استاد فیزیک دانشگاه کمبریج
استیون هاوکینگ، استاد فیزیک دانشگاه کمبریج، ستاره دنیای هنر نیست ولی شهرتش کمتر از بسیاری از آنها نیز نیست. او را برجسته ترین شخصیت آکادمیک دنیا دانسته اند که در ماه های اخیر چند بار از تحریم اسرائیل سخن گفته است. او که در مه ۲۰۱۳ خواهان تحریم آکادمیک اسرائیل شده بود، در ژوئیه امسال نیز از جهانیان خواست کنفرانس دانشگاه عبری بیت المقدس را تحریم کنند. او گفته است حرف لابی های هوادار اسرائیل که مدعی بودند او به دلایل وضعیت جسمی از شرکت در این کنفرانس انصراف داده است راست نیست.
آقای هاوکینگ در نامه ای نوشت که اگر به این کنفرانس می رفت، از سیاست های اسرائیل در خصوص مردم فلسطین انتقاد می کرد.
مایک لی، فلیمساز بریتانیایی، آلیس واکر، نویسنده، آدرین ریچ، شاعر و فمینیست آمریکایی، نیز از جمله شخصیت هایی بوده اند که به کمپین تحریم اسرائیل پیوسته اند.
جاناتان دمی، کارگردان فیلم "سکوت بره ها"
جاناتان دمی، کارگردان فیلم "سکوت بره ها"، در گفتگویی با خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت که بحران جاری را سیاسی و منحصر به حماس و فلسطین نمی بیند: " فکر می کنم بحث کشته شدن آدم های بیگناه و تخریب یک فرهنگ است. من هیچ وقت، هرگز از دیدگاه های صلحطلبانه ام شرمنده نبوده ام."
مارک روفالو، والاس شان و راب اشنایدر نیز از جمله بازیگران هالیوودی بوده اند که پس از اظهار نظر یا توییت های خود، با انتقاد طرفداران اسرائیل روبه رو شدند. راب اشنایدر، بازیگر، فیلمنامه نویس و کارگردان، که پدرش یهودی است، در توییترش نوشته بود:"خشمگین نشدن از مرگ بچه ها، روح خود شما را به خطر می اندازد."
جان کاساک، بازیگر فیلمنامه نویس و تهیه کننده آمریکایی نیز که در هفته های گذشته چندین مقاله در طرفداری از غزه را در توییتر خود ریتوییت کرده است، نوشت: "بمباران کردن مردمی که نه می توانند فرار کنند نه دفاع... این به معنای حمایت از حماس نیست. به معنای مخالفت با قتل به عنوان راه حل یک مشکل سیاسی است."
راسل برند، کمدین و بازیگر بریتانیایی
پس از آنکه شون هنیتی، مجری هوادار اسرائیل شبکه فاکس نیوز، در گفتگویی تلویزیونی پرخاشگرانه از یوسف منیر، نویسنده و تحلیلگر فلسطینی-آمریکایی، پرسید که "آیا خرفتی و نمی فهمی؟"، راسل برند، کمدین و بازیگر بریتانیایی، ویدئویی را آپلود کرد و در آن، هنیتی را به "تروریسم" متهم کرد و از او خواست که به "انسانیت" بازگردد.
زین مالک، عضو گروه موسیقی بریتانیایی وان دایرکشن
زین مالک، عضو گروه موسیقی بریتانیایی وان دایرکشن، پس از توییت کردن هشتگ "فلسطین را آزاد کنید" (#FreePalestine) برای ۱۳ میلیون دنبالکننده در توییتر، با انتقادهای زیادی روبه رو شد. او از جمله تهدید به مرگ هم شد. این توییت او ۱۳۰هزار بار توییت شد.
جان لیجند، خواننده و بازیگر آمریکایی
جان لیجند، خواننده و بازیگر آمریکایی، در تویتترش نوشت: "حالم بد شده از اینکه وزیر امور خارجه مان را می بینم که با شور و هیجان زور می زند که به اسرائیل بگوید که چقدر دوستش دارد در حالی که کابینه اسرائیل روی او خرابی می کند."
ریانا، خواننده آمریکایی
ریانا، خواننده آمریکایی، سه هفته پیش توییت کرد: "FreePalestine#" و حدود هشت دقیقه بعد آن را حذف کرد. او مدعی شد که انتشار این هشتگ تصادفی بوده است.
جوان ریورز، کمدین آمریکایی
جوان ریورز، کمدین آمریکایی، در گفتگویی با سایت "تی ام زد" در پاسخ به این سوال که "شهروندان غیرنظامی که در تبادل آتش ها میان اسرائیل و غزه گرفتار می شوند به کجا باید بروند"، گفت: "برام مهم نیست. اونها خودشون شروع کردند."
کتی پری، خواننده آمریکایی
کتی پری، خواننده آمریکایی، در سال ۲۰۱۱ با پاسخ خشمگینانه فلسطینی ها و حامیان آنها رو به رو شده بود وقتی که در توییتری خطاب به هوادارانش از آنها خواسته بود که برای اسرائیل دعا کنند.
سلنا گومز، خواننده و بازیگر
سلنا گومز، خواننده و بازیگر ۲۲ ساله، عکسی را در اینستاگرام خود گذاشت و نوشت: "موضوع انسانیت است. برای غزه دعا کنید."
او نوشت: "لطفا برای آن خانواده ها و کودکان دعا کنید. لطفا به یاد داشته باشید چیزی را که در زندگی مهم است. هیچ کدام اینها نیست. ما اینجاییم که کمک کنیم، الهام ببخشیم و عشق بورزیم. آن تغییر، خودتان باشید." او هش تگ "ما نسل بعد هستیم" را برای این توییت برگزید.
جوان ریورز در سایت تی ام زد جواب او را این گونه داد: "اوه، سلنا گومز، آره،... خب اگر سلنا این را گفته، بذارید ببینیم اصلا می تونه املای فلسطین رو درست بنویسه یا نه."
نیکول کیدمن
نیکول کیدمن ویدئوی کوتاهی از کیت اربن (همسرش) و دخترانشان را در فیسبوکش گذاشت و زیرش نوشت: " کیت، دخترها و من هم داریم همراه ربا مک انتایر می رویم که برای صلح دعا کنیم. او عبارت دعا برای صلح را هش تگ کرد. (#PrayForPeace)
جان استوارت، مجری برنامه دیلی شو
جان استوارت، مجری برنامه دیلی شو، در اظهار نظری محتاطانه گفت: "صرف اشاره به اسرائیل یا هر گونه زیر سوال بردن کارایی یا بشردوستی سیاست های اسرائیل لزوما به معنای طرفداری از حماس نیست."
استیون اسپیلبرگ
استیون اسپیلبرگ، که از حامیان همیشگی و جدی اسرائیل به شمار می رود، در این مدت سکوت کرده است. جوییش ژورنال در این زمینه می نویسد:"برخی از برجسته ترین و شناخته شده ترین حامیان اسرائیل اکنون از همیشه ساکت ترند. آنها که در زمان آرامش مشتاقانه از اسرائیل حمایت می کنند، در این بحبوحه سعی می کنند کمتر از همیشه اظهار نظر کنند."
با این حال سکوت استیون اسپیلبرگ و بخش عمده ای از هالیوود در این خصوص را شاید بتوان اعلام موضع و بیانیه ای از نوع دیگر دانست. رضایت تلویحی از اقدام اسرائیل یا شاید هم بر عکسش، نارضایتی از آن.