پفک ماهی (پفیش): خوب یا بد؟
رأی دهید
این روزها در سوپرمارکت محلهتان، در قفسه چیپس و پفک، کنار محصولات مختلف و رنگارنگ میتوانید یک محصول تازه را ببینید به اسم پفک ماهی یا پفیش.
این محصول ممکن است برای بعضیها خوشایند باشد و برای عدهای هم ناخوشایند. بستگی به ذایقهتان دارد البته سازندگان این پفک ادعا میکنند که هیچ بوی زُخمی ندارد و قرار است به زودی بستنی ماهی را هم به بازار بفرستند.
این طور که میگویند، در تولید این نوع پفک که حدود یک سال طول کشیده، به جای بلغور ذرت، از پروتئین و کنستانتره ماهی استفاده شده و املاح، پروتئینها و ویتامینهای موجود در این پفک به ادعای سازندگانش 4 برابر پفکهای معمولی است.
البته باید مطمئن شد پروتئینی که از ماهی گرفته میشود، خاصیت خودش را حفظ میکند یا این که احیانا در فرآیند پروتئینگیری برخی از ویژگیهایش را از دست میدهد.
مهندس فریدون رفیع پور، مدیر تولید تحقیقاتی مرکزملی تحقیقات فرآوری شیلات ایران که یکی از دست اندرکاران تولید این محصول جدید است درباره ویژگیهای آن میگوید: «کار استخراج پروتئین از موادغذایی کار جدیدی نیست و سالهای سال است که در اروپا انجام میشود.
استخراج پروتئین از گوشت، مرغ، ماهی و سویا در خیلی از کشورها رایج است. ما هم پروتئین ماهی را با روش های روز دنیا استخراج میکنیم. دراین فرآیند هیچ اتفاقی برای پروتئین نمیافتد و تمام ارزشهای غذاییاش را حفظ میکند، چون ما در این فرآیند از حرارت بالا استفاده نمیکنیم.»
با ماهی قهرید؟!
ما ایرانیها زیاد با آبزیان میانه خوبی نداریم؛ برای همین هم مصرف سرانه ماهیمان خیلی کمتر از سایر کشورهاست.
ما در مقایسه با مردم دنیا ماهی کمی مصرف میکنیم در حالی که در دنیا ماهی را به اسم داروی قلب میشناسند که میتواند از لخته شدن خون و انسداد رگهای قلب جلوگیری کند. در کل چربی و پروتئین ماهی ارزش غذایی و دارویی زیادی دارد و کارشناسان تغذیه معتقدند باید مردم ایران را به مصرف ماهی بیشتر تشویق کرد.
برای همین قرار است طبق برنامهریزیهای بهداشتی و تغذیهای سرانه مصرف ماهی در کشورمان از 7 کیلوگرم به 25 کیلوگرم برسد.
ظاهرا تولید پفک و بستنی ماهی یکی از روشهای بالا بردن سرانه مصرف ماهی به خصوص بین بچهها و نوجوانهاست؛
البته اگر این محصولات بتوانند جای ماهی را بگیرند.
مهندس رفیعپور میگوید: «قرار نیست پفک و بستنی ماهی جایگزین خود ماهی شوند، به هرحال ماهی باید هفتهای دوبار در سبد غذایی خانوار ایرانی وارد شود ولی در جایی که انواع تنقلات مضر در دسترس بچهها قرار دارد، این محصولات میتوانند به عنوان تنقلات مفید، حتی بهصورت میان وعده مصرف شوند.»
این پفک، کمنمک است!
نکته جالب این است که در همین پفک ماهی که با شکل و شمایل پفکهای دیگر بستهبندی شده و ارائه میشود، گوشت ماهی هم به کار رفته است.
مهندس رفیع پور، مدیر تولید تحقیقاتی مرکزملی تحقیقات فرآوری شیلات ایران میگوید: «در این محصول علاوه بر پروتئین ماهی از گوشت پالایش شده ماهی هم استفاده شده ولی در بستنی ماهی فقط پروتئین ماهی به کار رفته است.» به گفته او، در فرآیند استخراج پروتئین از ماهیهای آزاد پرورشی استفاده میشود ولی به هرحال پفک، پفک است و هر چه قدر مفید باشد، باز هم به دلیل نمک، مواد رنگی و مواد نگهدارندهای که در آن به کار میرود، مضراتی دارد.
مهندس رفیع پور در این باره میگوید: «ما داریم تلاش میکنیم این محصول ارزش غذایی بالایی داشته باشد. یکی از مهمترین ویژگیهایش این است که در تولید آن از مواد رنگی طبیعی استفاده میشود، روغنش هم کنترل شده و برا ی همین سیری کاذب ندارد.
به جای مواد نگه دارنده شیمیایی در ترکیب آن از غذاهای ارگانیک بدون مواد نگه دارنده استفاده میکنیم، البته در ماندگاری آن هم مشکلی به وجود نمیآید. اما در مورد نمک نمیشود کاری کرد چون ذائقه ایرانیها به نمک عادت کرده و چیپس و پفک را شور میخورند، پس نمیشود نمک را حذف کرد.
البته نمک این پفک کمتر از سایر پفکهاست؛ پفک ماهی1/2 درصد نمک دارد در حالی که بقیه پفکها 1/5 درصد. برای همین هم پفیش رطوبتاش بیشتر و کمینرمتر از پفکهای دیگر است.»
دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه می گوید : پفک ماهی از پفکهای معمولی خیلی بهتر است.
معمولا اظهارنظر درباره محصولات جدید سخت است چون هنوز کارشناسان آن محصول را خوب نمیشناسند و نمیتوانند اظهار نظردقیقی داشته باشند. در مورد پفک و بستنی ماهی هم همین طور است و تنها متخصص تغذیهای که حاضر شد درباره این تولیدات جدید اظهار نظر کند دکتر مسعود کیمیاگر است.
دکتر کیمیاگر میگوید: «من هم اولین بار که شنیدم پفک ماهی و بستنی ماهی تولید شده حسابی تعجب کردم و پیش خودم گفتم چه مزهای ممکن است داشته باشند. ولی مدتی قبل دوستان پفک ماهی را برایم آوردند تا امتحان کنم. به نظر من این محصول اگرچه نمیتواند جایگزین ماهی شود ولی از آنجا که پایهاش ماهی است، بین تنقلاتی که الان در بازار وجود دارد بسیار کم ضررتر است و خیلی بهتر از چیپس و پفکهای معمولی است که در دراز مدت عواقب و عوارض زیادی برای سلامت کودکان به بار میآورند.»
دکتر کیمیاگر معتقد است امروزه آن قدر تنقلات فاقد ارزش غذایی زیاد شدهاند که باید فکرهای نو و خلاق را تشویق کرد تا محصولات جدید و مفیدی تولید شود و کودکان و خانوادهها امکان انتخاب بین گزینههای بیشتر و متنوعتری را داشته باشند.