مرتکبان 'بردهداری نوین' در بریتانیا به سنگینترین مجازات محکوم میشوند
میلیونها نفر در سراسر جهان در شرایط بردگی زندگی میکنند و از آن رهایی ندارند
مرتکبان "بردهداری نوین" در بریتانیا به سنگینترین مجازات قانونی محکوم میشوند.
روز جمعه، ٢٦ مهر (١٨ اکتبر)، وزارت کشور بریتانیا اعلام کرد که لایحهای را برای بررسی به پارلمان تقدیم خواهد کرد که با تصویب آن، برای کسانی که مرتکب جرایمی مانند قاچاق انسان یا بهرهکشی اقتصادی از دیگران شوند مجازات حبس ابد پیشبینی شده است.
به گفته مقامات دولتی، تعداد افرادی که هر سال توسط "قاچاقچیان انسان" به طور غیرقانونی به بریتانیا آورده میشوند در حال افزایش است؛ بیشترین تعداد قربانیان از شهروندان نیجریه، ویتنام، چین و کشورهای اروپای شرقی هستند.
بسیاری از این افراد پس از ورود به بریتانیا، به خودفروشی وادار میشوند یا آنان را در مشاغل سخت در مزارع یا بخش ساختمان به کار میگیرند. در مواردی، این افراد به تکدیگری گمارده میشوند یا از آنان برای کلاهبرداری از پرداخت های تامین اجتماعی سوء استفاده میشود.
تعداد "بردگان نوین" در بریتانیا تا یکهزار و دویست نفر در سال تخمین زده میشود که در ازای انجام کارهای سخت و گاه غیرقانونی، عایدی ناچیزی دریافت میکنند و بخش عمده دریافتی آنان، نصیب دیگران میشود.
"بردهداران نوین" به شکلهای مختلف امکان فرار را از قربانیان خود سلب میکنند. گرفتن گذرنامه این افراد، وارد کردن فشار، تهدید و ارعاب و محروم کردن آنان از دسترسی به خدمات حمایتی از جمله تمهیداتی است که در این زمینه به کار میرود.
تصمیم دولت بریتانیا به تشدید مجازات قاچاقچیان انسان و برده داران نوین در حالی گزارش میشود که سازمان استرالیایی موسوم به "بنیاد آزاد زیستن" جدیدترین گزارش خود تحت عنوان "شاخص جهانی بردگی سال ٢٠١٣" را منتشر کرده است.
این سازمان هر ساله با بررسی ضوابط مشخصی در کشورهای مختلف جهان، درجه رواج "بردهداری نوین" در این کشورها را تعیین و آنها را در یک جدول جهانی طبقهبندی میکند.
کودکان کار در بسیاری از کشورهای توسعه نیافته از جمله قربانیان بردهداری نوین هستند
این ضوابط عمدتا شامل بردهداری به شکل سنتی، کار اجباری بدون دستمزد (بیگاری) که به خصوص در مورد کودکان و زنان در بخشهایی از جهان رواج دارد، و بهرهکشی از کسانی است که گرفتار قاچاقچیان انسان شده اند. استفاده از کودکان در جنگ، چه در عملیات نظامی و چه به شکل باربر و تدارکاتچی، ازدواج دختران نوجوان، و به کار گماردن افراد در مشاغل سخت به منظور بهره برداری مالی از جمله موارد بردهداری امروزی عنوان شده است.
تهیه کنندگان گزارش در تعریف پدیده بردهداری گفته اند که این پدیده عبارتست از "مالکیت و کنترل و سلب آزادی فردی یک انسان با هدف تسلط، کسب سود، نقل و انتقال یا فروش او که معمولا از طریق توسل به خشونت، ارعاب، فریب یا به کارگیری زور صورت میگیرد."
رده بندی کشورها
در محاسبه شاخص بردهداری و رده بندی کشورها، سه متغیر به کار گرفته شده که عبارتست از تعداد تخمینی افرادی که در شرایط "بردگی" به سر میبرند، سطح تخمینی تجارت انسان به داخل کشور مورد نظر یا از آن کشور به خارج، و آمار تخمینی ازدواج کودکان. این ارقام به نسبت جمعیت هر کشور در نظر گرفته میشود.
ازدواج اجباری دختران نوجوان گاه آنان را به بردگان نوین تبدیل میکند
در گزارش بردهداری جهانی آمده است که در سال ٢٠١٣، حدود سی میلیون نفر در سراسر جهان در وضعیت بردگی به سر میبردند که برخی از آنان، به خصوص در بخشهایی از غرب آفریقا و جنوب آسیا، از بدو تولد "برده" بودهاند. در برخی موارد، ربودن یا خرید و فروش "بردگان" به منظور استفاده از آنان برای پیوند اعضای بدن نیز رواج داشته است.
سایر بردگان به دلیل اسارت در جنگ، ناتوانی در بازپرداخت بدهی، ازدواج اجباری یا استخدام اجباری به عنوان مستخدمان خانگی گرفتار وضعیت بردگی شده و امکان خلاصی از آن را هم ندارند.
آنچه که رسیدگی به وضعیت این افراد را دشوارتر می کند این است که اکثر آنان در داخل خانههای شخصی، جوامع کوچک و مراکز کار از دید ناظران پنهان هستند و تنها میتوان از طریق شواهد غیرمستقیم، به وجود آنان پی برد.
از لحاظ گستردگی بردهداری در جهان، کشور موریتانی در آفریقا بالاترین رده را در اختیار دارد و پس از آن، هائیتی، پاکستان، هند، نپال، مولداوی، بنین، ساحل عاج، گامبیا و گابون قرار میگیرند.
ده کشوری که از این لحاظ دارای پائینترین رتبهها و کمترین میزان بردهداری هستند عبارتند از دانمارک، فنلاند، لوکزامبورگ، نروژ، سوئد، سوئیس، زلاند نو، بریتانیا، ایرلند و ایسلند.
البته بردهداری صرفا در کشورهای کمتر توسعه نیافته دیده نمیشود بلکه برخی کشورهای ثروتمند جهان نیز دارای پروندههای نامطلوبی در این زمینه هستند.
به عنوان مثال، در ماه های اخیر، دولت قطر متهم شده است که بهرهکشی از کارگران مهاجر در احداث استادیوم و تاسیسات لازم برای برگزاری جام جهانی فوتبال در سال ٢٠٢٠ را نادیده گرفته و برخی فعالان مدافع حقوق بشر هشدار دادهاند که ممکن است طی هفت سال آینده، تا چهار هزار تن از این افراد، به دلیل سختی کار جان خود را از دست بدهند.
حتی در کشورهایی مانند کانادا و ایالات متحده هم، با وجود قوانین سختگیرانه علیه بهرهکشی از افراد، گفته میشود که نیاز به نیروی کار ارزان، باعث رونق کار قاچاقچیان انسان شده و هر ساله، قاچاقچیان انسان چند هزار نفر را که آرزوی دستیابی به زندگی بهتری را دارند، به این کشورها منتقل میکنند و در شرایطی قرار میدهند که با نازلترین دستمزدها، به سنگینترین کارها تن در دهند.
در مورد ردهبندی جهانی کشورها، افغانستان، تاجیکستان و ایران از لحاظ شاخص بردهداری در میان ١٦٢ کشور به ترتیب رده های ٥٨، ٧٠ و ١٠٣ را اشغال کردهاند.
در مورد کشورهای دیگر، می توان به نیجریه (رده ٤٨)، روسیه (٤٩)، ویتنام (٦٤)، بنگلادش (٧١)، ونزوئلا (٧٥)، چین (٨٤)، قطر (٩٦)، عراق (١٠٤)، اسرائیل (١١١)، ژاپن (١٣٠)، ایالات متحده (١٣٤)، کانادا (١٤٤) اشاره کرد.
بریتانیا در کنار ایرلند و ایسلند در پائین ترین رده جهانی (١٦٠) قرار میگیرند، در عین حال، همانطور که دولت بریتانیا هشدار داده است، حتی در این کشورها هم بردهداری نوین به اشکال مختلف وجود دارد.
در چند کشور دیگر نیز رتبهبندی شاخص بردهداری به شرح زیر است: روسیه (۴۹)، آذربایجان (۵۱)، ارمنستان (۵۷)، افغانستان (۵۸)، تاجیکستان (۷۰)، ونزوئلا (۷۵)، عربستان (۸۲)، چین (۸۴)، ترکیه (۹۰)، قطر (۹۶)، ایران (۱۰۳)، عراق (۱۰۴)، اسرائیل (۱۱۲)، ژاپن (۱۳۰)، آمریکا (۱۳۴)، کانادا (۱۴۴)، بریتانیا (۱۶۰)، ایسلند (۱۶۰).