کشمکش‌های جناحی ایران در آستانه انتخابات داغ‌تر می‌شود

از راست: آیت‌الله علی خامنه‌ای، صادق لاریجانی، محمود احمدی‌نژاد و علی لاریجانی

این روزها تبلیغات حکومتی سعی دارد چهره ای نیرومند و سازش‌ناپذیر از نظام اسلامی در برابر دشمنان خارجی و داخلی به نمایش بگذارد. اما چند ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری درگیری میان جناح‌های حکومتی تشدید شده است و این در شرایطی است که تحت تاثیر تحریم‌های بین‌المللی وضعیت اقتصادی و معیشت مردم عادی کشور هر روز دشوارتر می‌شود.
 

روزنامه لس آنجلس تایمز در گزارشی از تهران می‌نویسد که حتی قبل از اعلام رسمی اسامی نامزدهای این انتخابات حمله جناح‌های رقیب به یکدیگر حالت علنی پیدا کرده و هر یک با انواع و اقسام اتهام ها و القاب به یکدیگر حمله می‌کنند.
 
هفته گذشته اقدام احمدی نژاد در جلسه مجلس و پخش نواری که به گفته وی فساد مالی در خانواده پر قدرت لاریجانی‌ها را ثابت می‌کند فضای سیاسی و مطبوعاتی ایران را به حیرت واداشت.
 
احمدی نژاد می‌گوید در شرایطی که دشمنان خارجی در حال اعمال فشار به ایران هستند فساد مالی و سیاسی برخی از محافل قدرتمند اقتدار دولت وی را زیر سئوال برده و تضعیف می‌کنند.
 
علی لاریجانی رییس مجلس در پایان سخنان رییس جمهور به وی گفت که شئونات جمهوری اسلامی را رعایت نکرده و وی را متهم کرد که با این روش‌ها قصد دارد از دیگران حق حساب بگیرد.
 
آیت‌الله خامنه ای رهبر ایران از چند هفته پیش هشدار داده و درگیری های جناحی در آستانه انتخابات را «غیر اخلاقی» دانسته و از همه جناح‌ها خواسته است که شمشیرهای خود را غلاف کنند. اما هر کدام از جناح‌ها مدعی‌اند که ورود آنها به این کشمکش به معنای عدم تبعیت از رهبری و یا مصلحت اسلام و نظام نیست.
 
روزنامه لس آنجلس تایمز می‌افزاید که به اعتقاد اکثر کارشناسان مسائل سیاسی ایران این گونه کشمکش‌ها تا زمان انتخابات تشدید خواهند شد و آنچه که در هفته‌های اخیر دیده‌ایم فقط شمه کوچکی از آن چیزی است که در آینده روی خواهد داد.
 
حکومت ایران سعی دارد به هر شکل ممکن از تکرار حوادث و اعتراضات سیاسی که پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۹ روی داد جلوگیری کند. بعید است که در مورد مسائل بسیار مهم سیاست خارجی و یا تصمیم‌گیری‌های کلان مربوط به بحران سیاسی و اقتصادی کشور بحث‌های عمیق و مفیدی مطرح شود.
 
دستگاه قضایی بیش از ده نفر از روزنامه نگاران را بازداشت کرده که باید آن را اولین موج اعمال فشار به رسانه‌ها در آستانه انتخابات تلقی کرد. ولی همان طور که جلسه هفته گذشته مجلس نشان داد حتی مباحث به اصطلاح قانونی و مشروع در چارچوب نظام می‌تواند به درگیری و مجادلات مهمی بدل شود.
 
روزنامه لس آنجلس تایمز می‌نویسد که کانون اصلی بحران حکومتی محمود احمدی نژاد است که در دور اول و آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود از حمایت وسیع همه جناح‌های محافظه‌کار که کانون‌های اصلی قدرت را در دست دارند، برخوردار بود.
 
مخالفان و منتقدان حکومت ایران معتقدند که در سال ۲۰۰۹ به دستور همین نهادها و با تقلب در شمارش آرا، احمدی نژاد به مقام ریاست جمهوری رسید. اما به فاصله یکسال پس از آغاز دور دوم ریاست جمهوری وی، اختلافات او با سایر جناح‌های حکومتی تشدید شد و در مراحلی حتی وی در برابر دستورات رهبر ایران ایستاد.
 
وی در دو سال گذشته بخش زیادی از حامیان خود را در میان روحانیون با نفوذ و فرماندهان سپاه پاسداران از دست داده است. از سوی دیگر وخامت بحران اقتصادی کشور نیز باعث شده است که بخشی از هواداران و رای دهندگان به وی، او را تنها بگذارند.
 
وی تحت فشار مراکز دیگر قدرت مجبور شده که تعدادی از وزرای کابینه‌اش را تغییر دهد، مشاور رسانه‌ای او به اتهام توهین به رهبر بازداشت شد و تعدادی از افراد نزدیک به حلقه مشاوران و دفتر ریاست جمهوری بازداشت شده و یا منتظر دادگاه هستند.
 
با وجودی که دوره ریاست جمهوری وی چند ماه دیگر به پایان خواهد رسید احمدی نژاد کماکان می خواهد نقش خود را به عنوان یک بازیگر مهم در سیاست جمهوری اسلامی ایران حفظ کند. او مدعی است که سیاست های به اصطلاح مردمی وی هنوز طرفداران بسیار زیادی دارد.
 
اما این بار به نظر می‌رسد که ائتلاف محافظه‌کاران یا اصولگرایان کاملا مشخص کرده‌اند که خواستار حذف کامل احمدی نژاد و حامیان وی هستند.
 
آیت‌الله خامنه ای نیز دیگر از رییس جمهور برگزیده و شاگرد مخلص خود حمایت نمی‌کند و ترجیح می‌دهد فردی رییس جمهور شود که با سیاست‌های وی کاملا منطبق باشد.
 
روزنامه لس آنجلس تایمز یادآوری می‌کند که برنامه احمدی نژاد و پیروان وی معرفی اسفندیار رحیم مشایی رییس دفتر و مشاور ارشد رییس جمهور به عنوان نامزد این جناح برای انتخابات است. اما مشخص نیست که وی و یا هر فرد دیگری از جناح احمدی نژاد بتواند از صافی شورای نگهبان بگذرد و برای نامزدی خود صلاحیت بگیرد.
 
کارشناسان پیش بینی می‌کنند که افرادی نظیر علی لاریجانی، علی اکبر ولایتی از جناح اصولگرا و احتمالا محمد رضا عارف از معاونان ریاست جمهوری در دولت محمد خاتمی و شاید حسن خمینی نوه آیت‌الله خمینی خود را برای انتخابات کاندیدا کنند.
 
با وجودی که کشمکش‌های جناحی هر روز داغ تر می‌شود به نظر می‌رسد که بخش وسیعی از مردم ایران علاقه و توجه چندانی به این مباحث ندارند.
 
گذشته از افزایش حالت یاس و بی اعتمادی باید گفت که فشار اقتصادی اکنون برای اکثریت مردم مسئله اصلی است. اکثریت شهروندانی که با آنها در مورد انتخابات صحبت شده می‌گویند آنها فردی را ترجیح می‌دهند که بتواند حداقل قیمت ها را ثابت نگاه دارد.